Giáo án Địa lí Lớp 6 - Tuần 6 - Tiết 6: Kí hiệu bản đồ cách biểu hiện địa hình trên bản đồ - Năm học 2019-2020

Ngày soạn: 08/10/2019
Ngày dạy: 11/ 10/2019
- Dạy lớp: 6 
 Tiết 6: KÍ HIỆU BẢN ĐỒ CÁCH BIỂU HIỆN
 ĐỊA HÌNH TRÊN BẢN ĐỒ 
1. Mục tiêu:
 a. Kiến thức: 
 - HS hiểu được kí hiệu bản đồ, biết đặc điểm và sự phân loại các kí hiệu trên bản đồ.
 b. Kĩ năng:
 - Rèn kĩ năng đọc và hiểu nội dung bản đồ dựa vào kí hiệu bản đồ.
 c. Thái độ: 
 - HS yêu thích bộ môn
2. Chuẩn bị của GV và HS:
 a. GV: 
 - Bản đồ tự nhiên VN
 - Bản đồ Nông, Lâm, Thuỷ sản VN
 b HS:
 - Học bài cũ, đọc trước bài mới 
3. Tiến trình bài dạy
 a. Kiểm tra bài cũ:(5’)
Câu hỏi: Kể các hướng chính trên bản đồ? Nêu cách xác định phương hướng trên bản đồ? 
Đáp án – biểu điểm
3đ 	- Trên bản đồ có 8 hướng chính: Bắc, Nam, Đông, Tây, Tây Bắc, Đông Bắc, Tây Nam, Đông Nam
- Cách xác định phương hướng trên bản đồ:
3.5đ	+ Với bản đồ có kinh tuyến,vĩ tuyến: phải dựa vào các đường kinh tuyến và vĩ tuyến để xác định phương hướng.
3.5đ	+ Với các bản đồ không vẽ kinh, vĩ tuyến: phải dựa vào mũi tên chỉ hướng bắc trên bản đồ để xác định hướng Bắc, sau đó tìm các hướng còn lại.
 	Đặt vấn đề: (1’) Bất cứ loại bản đồ nào cũng dùng một loại ngôn ngữ đặc biệt. Đó là hệ thống kí hiệu để biểu hiện cá đối tượng địa lí về mặt đặc điểm vị trí, sự phân bố trong không gian... Cách biểu hiện loại nhôn ngữ bản đồ này ra sao? Để hiểu rõ nội dung ý nghĩa của kí hiệu ta phải làm gì? Đó là những nội dung chúng ta đi tìm hiểu trong bài hôm nay.
 b. Dạy nội dung bài mới:
 Hoạt động của GV
TG
	Hoạt động của HS
? Muốn biểu hiện các đối tượng về mặt đặc điểm, số lượng, cấu trúc và vị trí địa lí trên bản đồ ta làm cách nào?
- GV treo 2 bản đồ đã chuẩn bị lên bảng giới thiệu 1 số kí hiệu
- GV yêu cầu HS quan sát hệ thống kí hiệu bản đồ trên bảng hãy so sánh và nhận xét các kí hiệu với hình dạng thực tế của đối tượng
(?) Em có nhận xét gì về hệ thống kí hiệu trên bản đồ
(?K)Muốn hiểu được các kí hiệu trên bản đồ ta phải dựa vào đâu?
(?) Quan sát H14 cho biết kí hiệu bản đồ gồm có những loại nào?
- Kết luận
GV: Yêu cầu HS chia thành 3 nhóm, chơi trò chơi điền tên các đối tượng địa lí được biểu hiện bằng 3 loại kí hiệu, mỗi nhóm điền 1 loại theo hình thức tiếp sức ( t= 4’).
GV: Gọi đại điện các nhóm tham gia thi
(?) Quan sát H15 cho biết kí hiệu bản đồ gồm có những loại nào?
 (?K) Tầm quan trọngcủa kí hiệu bản đồ là gì?
- GV yêu cầu HS quan sát hình 16- SGK. Thảo luận nhóm 2 bàn trả lời các câu hỏi sau:(t=4’)
 + Mỗi lát cắt trên hình cách nhau bao nhiêu m ?
 + Dựa vào khoảng cách các đường đồng mức ở 2 sườn phía Đông và phía Tây hãy cho biết sườn nào có độ dốc lớn hơn?
- GV gọi đại diện 2 nhóm trả lời
- Nhận xét, chốt kết quả trên H16
- Lưu ý: Các đường đồng mức càng gần nhau thì địa hình càng dốc
- GV treo bản đồ tự nhiên Việt Nam
(?) Trên bản đồ tự nhiên độ cao còn được thể hiện bằng yếu tố nào? Hãy xác định trên bản đồ?
(?) Có những cách nào để biểu hiện độ cao trên bản đồ?
(?)Để biểu hiện độ sâu người ta làm cách nào?
- GV giới thiệu quy ước dùng thang màu: Quy ước trong bản đồ giáo khoa VN: về độ cao địa hình
 + Từ 0 -> 200 m: Màu xanh lá cây
 + Từ 200 -> 500 m: Màu vàng hay hồng nhạt
 + Từ 500 ->1000 m: Màu đỏ
 + Trên 2000m: Màu nâu
19’
15’
1. Các loại kí hiệu bản đồ:
- Để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ ta cần sử dụng các kí hiệu
- HS quan sát, rút ra nhân xét: Các kí hiệu nhỏ hơn hình dạng thực tế rất nhiều
- Các kí hiệu dùng cho bản đồ rất đa dạng và có tính quy ước
- Ta cần phải đọc bảng chú giải
- HS quan sát trong hình 14 tìm ra câu trả lời
- Yêu cầu nêu được: có 3 loại 
- Ba loại kí hiệu thường được sử dụng để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: Kí hiệu điểm, kí hiệu đường, kí hiệu diện tích.
- HS quan sát trả lời: Các đối tượng địa lí... Sân bay, cảng biển, vùng trồng lúa...
HS: Đại diện các nhóm lần lên điền các đối tượng địa lí theo loại kí hiệu của nhóm mình
 HS quan sát trong hình 15 tìm ra câu trả lời
- Yêu cầu nêu được: có 3 dạng 
- Một số dạng kí hiệu được sử dụng để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: Kí hiệu hình học, kí hiệu chữ, kí hiệu tượng hình.
- Kí hiệu bản đồ giúp thu nhỏ các đối tượng địa lí trên bản đồ, qua đó giúp ta xác định được sự phân bố các đối tượng đó trong thực tế
2. Cách biểu hiện địa hình trên bản đồ:
HS: quan sát hình, thu thập thông tin→ Thảo luận nhóm thống nhất câu trả lời. Yêu cầu nêu được:
- Mỗi lát cắt cách nhau: 100m
- Sườn Tây dốc hơn sườn Đông
- Đại diện nhóm được gọi trả lời, các nhóm còn lại nhận xét bổ sung
- Độ cao còn được biểu hiện bằng thang màu
- Có 2 cách: thang màu, đường đồng mức
- Các cách thể hiện độ cao địa hình trên bản đồ: thang màu, đường đồng mức
- Độ sâu biểu hiện giống với độ cao nhưng theo chiều ngược lại
 + Độ cao: Số dương: 0, 10, 100
 + Độ sâu : Số âm: 0,  10,  100
HS: Lắng nghe, ghi nhớ
 c. Củng cố, luyện tập(4’) 
 ? Người ta biểu hiện các đối tượng ĐL trên bản đồ bằng các loại và các dạng kí hiệu nào?
 Trả lời: 
	- Ba loại kí hiệu thường được sử dụng để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: Kí hiệu điểm, kí hiệu đường, kí hiệu diện tích.
	- Một số dạng kí hiệu được sử dụng để thể hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ: Kí hiệu hình học, kí hiệu chữ, kí hiệu tượng hình.
 d. Hướng dẫn HS tự học ở nhà:(1’)
 - Học bài và làm bài tập cuối bài.
 - Xác định lại các phương hướng trên bản đồ
 - Xem lại kiến thức đã học để tiết sau ôn tập 
 * Rút kinh nghiệm sau tiết dạy
- Thời gian giảng toàn bài:
.................................................................................................................................... 
- Thời gian dành riêng cho từng phần ,từng bài: 
....................................................................................................................................
- Nội dung kiến thức
....................................................................................................................................
- Phương pháp giảng dạy .....................................................................................................................................