Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 25: Chữa lỗi dùng từ - Năm học 2019-2020

Ngày xây dựng kế hoạch: 29/9/2018
Ngày thực hiện : 6A: /10/2018 6B: /10/2018
Tiết 25. Tiếng Việt: 
CHỮA LỖI DÙNG TỪ
(tiếp theo)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 
1. Kiến thức: Hướng dẫn học sinh nắm được:
- Giúp học sinh nhận biết được các lỗi dùng từ: lẫn lộn những từ gần âm và cách chữa các lỗi lặp từ, lẫn lộn những từ gần âm.
2. Kĩ năng:
- Bước đầu biết cách phát hiện lỗi, phân tích nguyên nhân mắc lỗi dùng từ. Dùng từ chính xác khi nói viết. 
3. Thái độ:
- Tán thành việc nâng cao ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
4. Định hướng phát triển năng lực cho học sinh
- Năng lực hợp tác, năng lực giao tiếp, năng lực sáng tạo
B. CHUẨN BỊ 
 	1. GV: SGK, SGV, CKTKN, tài liệu tham khảo, bảng phụ 
2. HS: đọc và trả lời câu hỏi trong SGK, vở, bài soạn.
	C. CÁC KĨ NĂNG SỐNG ĐƯỢC GIÁO DỤC TRONG BÀI:
- Rèn kĩ năng trao đổi, tự nhận thức, kĩ năng giao tiếp, phát hiện
D. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp: 6A..............................6B...........................
2. Kiểm tra bài cũ (5 phút): 
- Thế nào là lỗi lặp từ? Em hãy nêu nguyên nhân mắc lỗi và cách sửa?
3. Bài mới:
Hoạt động: Khởi động (1 phút)
GV lấy ví dụ rồi dẫn dắt vào bài mới
Hoạt động 1. Lẫn lộn các từ gần âm (15 phút)
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
- GV chuyển giao nhiệm vụ - Học sinh thực hiện hoạt động chung
GV treo bảng phụ, tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm.
* Vòng 1: Xác định từ dùng sai.
H: Trong VD a, em thấy từ ngữ nào người viết đã dùng không đúng?
- Thăm quan, nháp nháy.
GV: Thăm quan không có trong từ điển TV chỉ có thăm hỏi, thăm viếng, thăm dò.
H: Em biết từ nào phát âm gần giống với từ thăm quan và có thể thay thế cho từ thăm quan?
- Từ phát âm gần giống: Tham quan.
H: Giải thích nghĩa của những từ đó?
- Tham quan: xem thấy tận mắt để mở rộng tầm hiểu biết...
H: Theo em, nguyên nhân nào khiến người viết dùng sai từ?
H: Đọc VD b và phát hiện từ sai? Tại sao dùng từ đó là sai?
- Nhấp nháy: mở ra và nhắm lại liên tục hoặc có ánh sáng khi loé ra, khi tắt liên tiếp.
H: Từ nào có cách đọc gần giống với từ nhấp nháy?
- Từ mấp máy có thể thay được vì mấp máy là cử động khẽ và liên tiếp.
H: Nguyên nhân dùng từ sai là do đâu? Em sẽ sửa như thế nào?
GV chốt: Khi nói và viết cần chú ý, không nên lẫn lộn giữa các từ gần âm.
- Vòng 2: Tạo nhóm mới , cùng thảo luận:
H: Qua các VD trên, em hãy rút ra kết luận về nguyên nhân mắc lỗi lẫn lôn các từ gần âm và nêu các thao tác sửa lỗi? 
Thao tác chữa lỗi:
- Phát hiện lỗi sai.
- Tìm nguyên nhân sai.
- Nêu cách chữa và chữa lại.
H: Muốn tránh việc dùng sai từ như những trường hợp trên chúng ta phải làm gì?
II. Lẫn lộn các từ gần âm.
1. Bài tập: SGK(68)
Từ không đúng
Từ dùng đúng
Thăm quan
Nhấp nháy
Tham quan
Mấp máy
* Nguyên nhân: do không nhớ chính xác hình thức ngữ âm của từ.
* Cách sửa: Chữa chính xác hình thức ngữ âm.
*Hoạt động 2: Luyện tập (15p)
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
- HS đọc BT2
- GV chuyển giao nhiệm vụ- HS hoạt động nhóm
- Yêu cầu: Xác định từ sai, giải thích, sửa lại cho đúng
* Bài tập bổ sung: Xác định từ dùng sai trong những câu sai:
- Bà lão sinh ra một thằng bé mụ mẫm/ bụ bẫm.
- Đó là một gia đình nề nếp/ nền nếp.
- Đó là việc làm nghi cấp/ nguy cấp.
- Con gà sống/ con gà trống.
- Em đi giồng cây/ Em đi trồng cây.
- Bà lão nhẫm phải vết chân lạ/ Bà lão giẫm phải vết châm lạ.
- Con dím/ con nhím
H: Em hãy sửa lại bằng từ đúng? Nguyên nhân nào dẫn đến dùng sai từ?
- Do không nhớ chính xác hình thức ngữ âm của từ.
III. Luyện tập.
1. Bài tập 2/69:
Thay từ sai bằng từ đúng
Từ sai
Từ đúng
- linh động
- bàng quang
- thủ tục
- sinh động
- bàng quan
- hủ tục
a. Linh động: không quá câu nệ vào nguyên tắc.
- Sinh động: Có khả năng gợi ra nhiều hình ảnh, nhiều dạng vẻ khác nhau phù hợp với hiện thực cuộc sống.
b. Bàng quang: bọc chứa nước tiểu.
- Bàn quan: đứng ngoài cuộc, coi như không có quan hệ với mình.
c. Thủ tục: những việc làm theo quy định.
- Hủ tục: phong tục đã lỗi thời.
4. Củng cố
 	- Em hãy nêu một số lỗi dùng từ thường gặp?
5. Hướng dẫn học ở nhà
- Hoàn thiện bài tập
E. RÚT KINH NGHIỆM - ĐIỀU CHỈNH BỔ SUNG