Bài giảng Lịch sử Lớp 6 - Bài 11: Những chuyển biến về xã hội

Bài 11: 	NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ XÃ HỘI1. Sự phân công lao động đã được hình thành như thế nào?Con người thời Phùng Nguyên -Hoa Lộc đã phát minh ra thuật luyện kim và nghề trồng lúa nước.Em hãy nhắc lại những phát minh lớn ở thời Phùng Nguyên - Hoa Lộc?Rìu đá Hoa LộcHọc sinh quan sát bức tranh sau:Giáo đồng Đông Sơn? Em có nhận xét gì về việc đúc một đồ dùng bằng đồng hay làm một bình bằng đất nung so với làm một công cụ bằng đá?Đồng:Tìm xỉ đồng->Nung nóng chảy-> chắt lấy đồng nguyên chất->Đổ vào khuôn đúcVậy việc làm đồ gốm hay đúc một công cụ bằng đồng có phải ai cũng làm được hay không?- Không phải ai cũng làm được một công cụ bằng đồng hay đồ gốm. ? Trong trồng trọt, muốn có thóc lúa, người nông dân cần phải làm những công việc gì? Các bước: + Làm đất: Cầy, bừa...+ Gieo hạt.+ Chăm sóc: bón phân, làm cỏ, phun thuốc sâu + Thu hoạch: Gặt, phơi...Người lao động cùng lúc vừa lo sản xuất ngoài đồng, vừa lo rèn đúc công cụ được không?? Theo em việc phân công lao động có tác dụng gì?Muốn làm được tất cả mọi việc thì phải làm gì?Trả lời: Không.? Theo em phải phân công lao động như thế nào là hợp lý?- Phân công theo nghề nghiệp ( Thủ công nghiệp và nông nghiệp)Phải có sự phân công lao động.- Sản xuất thuận lợi, năng suất cao hơn . “Sự phát triển của trình độ luyện kim đã làm thay đổi về chất và nâng cao hiệu quả của cuộc sống, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế đưa đến sự phân công lao động trong xã hội. Một số thợ thủ công tách khỏi nông nghiệp” (Trích: Đại cương Lịch sử Việt Nam) GHI BẢNG: Như vậy, Sự phân công lao động đã được hình thành trên cơ sở Sản xuất phát triển dẫn đến sự phân công lao động. Thủ công nghiệp tách khỏi nông nghiệp.Theo truyền thống dân tộc đàn ông lo việc ngoài đồng hay lo việc trong nhà? Vì sao?- Đàn ông lo việc ngoài đồng, đàn bà lo việc trong nhà thì hợp lý hơn. Bởi lao động ngoài đồng nặng nhọc hơn, cần có sức khoẻ của người đàn ông. Lao động ở nhà, công việc nhẹ nhàng hơn, nhưng đa dạng, phức tạp, tỉ mỉ, người phụ nữ đảm nhiệm sẽ hợp lý hơn.Địa vị của người đàn ông trong gia đình và trong xã hội như thế nào?- Địa vị của người đàn ông trong gia đình và trong xã hội ngày càng quan trọng hơn.Như vậy xã hội còn có sự phân công lao động nào khác ?- GHI BẢNG: Sự phân công theo giới tính: Đàn ông, đàn bàỞ gia đình em việc phân công lao động như thế nào?2. Xã hội có gì đổi mới?Sản xuất phát triển đã tác động đến cuộc sống con người như thế nào?- Cuộc sống ổn định, họ định cư lâu dài nên dần hình thành các chiềng, chạ (làng,bản).Các chiềng, chạ(làng, bản )2. Xã hội có gì đổi mới? GHI BẢNG: Do cuộc sống định cư lâu dài đã dần hình thành các chiềng, chạ (làng, bản), họ quan hệ chặt chẽ với nhau gọi là bộ lạc.Nhiều chiềng , chạ (làng, bản) có quan hệ chặt chẽ với nhau thì gọi là gì?_ các chiềng, chạ (làng, bản) họ quan hệ chặt chẽ với nhau gọi là bộ lạc.Nhóm 1,3 : Chế độ mẫu hệ là gì? Chế độ phụ hệ là gì?Nhóm 2,4: Vì sao chế độ phụ hệ thay thế chế độ mẫu hệ?Thảo luận (2p)Là chế độ xem người cha là chủ, con cái phải theo họ cha._ Là chế độ tôn vinh người mẹ lớn tuổi nhất lên làm chủ. Việc quản lý chiềng, chạ, Bộ lạc, công việc nặng nhọc phức tạp. Cần người đảm nhiệm những công việc nặng nhọc, từ đó chế độ phụ hệ thay thế chế độ mẫu hệ. (GHI BẢNG)- GHI BẢNG: Đứng đầu bộ lạc là già làng. Đứng đầu làng bản họ là người như thế nào và có quyền gì?- Những người lớn tuổi, có sức khỏe có quyền chỉ huy sai bảo và được chia phần thu hoạch nhiều hơn người khác.Mộ chôn người chết kèm theo hiện vậtMộ chôn người chết không kèm theo hiện vậtEm có suy nghĩ gì về sự khác nhau giữa các ngôi mộ này về công cụ chôn theo?- GHI BẢNG: Xã hội có sự phân hoá giàu nghèo.3. Bước phát triển mới về xã hội được nảy sinh như thế nào?? Từ TK VIII đến TK I TCN trên đất nước ta đã hình thành những nền văn hoá phát triển nào?Lược đồ các di chỉ khảo cổ Việt NamĐông Sơn (Thanh Hoá ) Sa Huỳnh(Quảng Ngãi)Óc Eo (An Giang)Lược đồ các di chỉ khảo cổ Việt NamĐông Sơn (Thanh Hoá ) Sa Huỳnh(Quảng Ngãi)Óc Eo (An Giang) GHI BẢNGThế kỉ VIII đến thế kỉ I TCN đất nước ta đã hình thành nền văn hoá : Đông Sơn (Thanh Hoá).- Sa Huỳnh (Quảng Ngãi).- Óc Eo ( An Giang).? Trong ba nền văn hoá thì nền văn hoá nào phát triển cao nhất? Vì sao? Đông Sơn (Thanh Hoá).- Vì Đông Sơn là vùng ven Sông Mã thuộc Thanh Hoá, nơi phát hiện hàng loạt đồ đồng tiêu biểu : Trống đồng, lưỡi cày đồng Câu hỏi: Chi tiết nào cho thấy thời Đông Sơn đồ đồng gần như thay thế đồ đá?- Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy hàng loạt công cụ, vũ khí đồng như lưỡi cày, lưỡi rìu, giáo, mũi tên có hình dáng và trang trí hoa văn giống nhau ở nhiều nơi trên đất Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ngày nay.Câu hỏi: Nguyên nhân nào dẫn đến hình thành những trung tâm văn hóa?Trả lời: Do sản xuất phát triển, nghề nông phát triển mạnh cùng với sự phân công lao động đã đẩy nhanh phát triển kinh tế, xã hội. Từ thế kỷ VIII đến thế kỷ I TCN. Trên đất nước ta hình thành những vùng trung tâm văn hoa phát triển cao.Mời các em quan sát một số hình ảnh thể hiện bước phát triển mới của xã hôiTrống Đồng Đông SơnGiáo đồng Đông SơnLưỡi xẻngLưỡi cày vai nhọnLưỡi thuổngTrống đồng Đông sơnĐồ trang sức bằng đồng ( Văn hóa Đông Sơn)Trống đồng Câu hỏi: Theo em, những công cụ nào góp phần tạo nên bước biến chuyển trong xã hội? Vì sao? Giáo đồng Đông Sơn Công cụ lao động bằng đồngĐồ trang sức bằng đồng Trống đồng Trống đồng Đông Sơn- Công cụ bằng đồng vì: công cụ bằng đồng sắc, bén hơn, năng suất lao động tăng lên kinh tế phát triển.? Nền văn hoá Đông Sơn đã được hình thành trên những lưu vực các con sông nào?- GHI BẢNG: Công cụ đồng gần như thay thế công cụ đá.S.Hồng? Chủ nhân của các lưu vực sông đó là cư dân nào?GHI BẢNG: Cư dân văn hoá Đông Sơn là người Lạc Việt.1. Sự phân công lao động đã được hình thành như thế nào?2. Xã hội có gì đổi mới?3. Bước phát triển mới về xã hội được nảy sinh như thế nào?- Công cụ đồng gần như thay thế công cụ đá. Thế kỉ VIII đến thế kỉ I TCN đất nước ta đã hình thành nền văn hoá : Đông Sơn (Thanh Hoá).- Sa Huỳnh (Quảng Ngãi).- Óc Eo ( An Giang). Cư dân văn hoá Đông Sơn là người Lạc Việt.Bài 11: 	NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ XÃ HỘI- Do cuộc sống định cư lâu dài đã dần hình thành các chiềng, chạ (làng, bản), họ quan hệ chặt chẽ với nhau gọi là bộ lạc.- Chế độ mẫu hệ chuyển sang chế độ phụ hệ.- Đứng đầu thị tộc là già làng. - Xã hội có sự phân hoá giàu nghèo. Sản xuất phát triển dẫn đến sự phân công lao động trong xã hội. Thủ công nghiệp tách khỏi nông nghiệp. Phân công lao động theo giới tính: Đàn ông, đàn bà.