Bài giảng môn Lịch sử Lớp 6 - Tiết 23: Các cuộc đấu tranh giành đôc lập tiêu biểu từ năm 40 đến thế kỉ IX (Tiếp theo) - Tạ Thạc Tuấn

Lịch sử 6 CHỦ ĐỀ : THỜI KÌ BẮC THUỘC VÀ CUỘC ĐẤU TRANH GIÀNH ĐỘC LẬPTiết 23 ( tiết 5 của chủ đề)CÁC CUỘC ĐẤU TRANH GIÀNH ĐƠC LẬP TIÊU BIỂU TỪ NĂM 40 ĐẾN THẾ KỈ IX (tiếp theo) Gv thực hiện: Tạ Thạc Tuấn Trường: THCS Lương Thế VinhII. KHỞI NGHĨA LÝ BÍ. NƯỚC VẠN XUÂN(542-602)	- Đầu TK VI, nhà Lương đơ hộ nước ta, siết chặt đơ hộ trên các mặt: hành chính, kinh tế, xã hội	- Hành chính: chia nước ta thành Giao châu, Aí châu, Đức châu, Lợi châu, Minh châu, Hồng châuTIẾT 23 : II. KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?Lược đồ nước ta thế kỉ VIGIAO CHÂUÁI CHÂUĐỨC CHÂU LỢI CHÂU MINH CHÂUĐỜNG BẰNG VÀ TRUNGDU BẮC BỢTHANH HÓANGHỆ AN, HÀ TĨNHQUẢNG NINHĐơn vị hành chính ngày nay HỒNG CHÂU- Kinh tế: bĩc lột thơng qua thuế- Xã hội: phân biệt đối xử giữa người Hán - người Việt=> Chính sách tàn bạo, mất lịng dânTIẾT 23 : II. KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?	- Đầu TK VI, nhà Lương đơ hộ nước ta, siết chặt đơ hộ trên các mặt: hành chính, kinh tế, xã hội	- Hành chính: chia nước ta thành Giao châu, Aí châu, Đức châu, Lợi châu, Minh châu, Hồng châuBảng so sánh chính sách cai trị của nhà Lương với nhà HánNhà LươngNhà HánChính sách cai trịVăn hóa xã hộiHành chínhKinh tế- Chia nước ta thành 3 quận: Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam- Chia nước ta thành 6 châu: Giao Châu, Ái Châu, Đức Châu, Ninh Châu, Lợi Châu, Hoàng Châu- Nộp các loại thuế (nhiều nhất là sắt và muối)- Cống nạp sản vật quý- Đặt ra hàng trăm thứ thuế(nhiều loại vô lý)- Cống nạp sản vật quý- Bắt dân ta theo phong tục người Hán- Thi hành chính sách phân biệt đối xử gay gắt- Đồng hóa.2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào? Lý Bí sinh ngày 19 tháng 9 năm Quý Mùi (17/10/503). Ông là con độc nhất trong gia đình. Bố là Lý Toản trưởng bộ lạc, mẹ là Lê Thị Oánh người Ái Châu (Thanh Hóa). Từ nhỏ Lý Bí đã tỏ rõ là cậu bé thông minh, sớm hiểu biết. Khi Lý Bí 5 tuổi thì cha mất, 7 tuổi mẹ lại qua đời. Cậu bé bất hạnh phải đến ở với chú ruột. Một hôm có một vị Pháp tổ thiền sư đi qua, trông thấy Lý Bí khôi ngô, tuấn tú liền xin Lý Bí đem về chùa Linh Bảo nuôi dạy. Qua hơn 10 năm đèn sách chuyên cần, lại được vị thiền sư gia công chỉ bảo, Lý Bí trở thành người học rộng, hiểu sâu, ít người sánh kịp. Nhờ văn võ kiêm toàn, Lý Bí được tôn làm thủ lĩnh địa phương. Có thời ra làm quan ở Đức Châu (Đức Thọ Hà Tĩnh) (Trích Các triều đại Việt Nam Nhà xuất bản Thanh Niên - 2001)a. Nguyên nhân- Chán ghét chính quyền đô hộ- Thương dân trước tình cảnh cơ cực Khởi nghĩa bùng nổTIẾT 23 : II. KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?b. Diễn biến;Dựa vào SGK,và lược đờ trình bày điễn biến cuộc khởi nghĩa?TIẾT 24 - BÀI 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)a. Nguyên nhân2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?LƯỢC ĐỒ : KHỞI NGHĨA LÝ BÍS. HồngS. LơS. ĐàS. MãS. CảLONG BIÊNGIAO CHÂUĐỨC CHÂUÁI CHÂUThái Bình(Sơn Tây)Chu DiênThanh TrìHỒNG CHÂUTinh ThiềuTriệu Túc Triệu Quang PhụcPhạm TuHỢP PHỐBIỂN ĐƠNG Chú thích Nơi Lý Bí phất cờ khởi nghĩa Nơi hào kiệt kéo về hưởng ứng Xuân 542 Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi hưởng ứng cuộc khởi nghĩa Lý Bí?	LƯỢC ĐỒ KHỞI NGHĨA LÝ BÍ Đầu năm 543HỢP PHỐ 4 -542HỒNG CHÂU542-Thái BìnhTiêu TưLONG BIÊNTiêu TưTiêu Tư Hướng tấn cơng của ta. Hướng tấn cơng của giặc. Giặc rút lui. Nơi quân ta chiến thắng Em cĩ nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân khởi nghĩa? 	Sau khi Tiêu Tư bỏ về Trung Quốc quân Lương như thế nào? 	Tại sao nghĩa quân lại chủ động tiến đánh trước?	b. Diễn biến:Mùa xuân 542, Lý Bí phất cờ khởi nghĩa ở Thái Bình, hào kiệt khắp nơi hưởng ứngGần 3 tháng, nghĩa quân chiếm được hầu hết các huyện - Tiêu Tư chạy về Trung Quớc- 4- 542 nhà Lương cho quân sang đàn áp, nghĩa quân kéo lên phía Bắc đánh bại quân Lương giải phóng Hoàng Châu Năm 543, nhà Lương phản cơng lần 2, ta tấn cơng, giành thắng lợiTa chủ động đĩn địch giành thắng lợiTIẾT 23 : II. KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)a. Nguyên nhân2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?b. Diễn biến:TIẾT 23 : II. KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)a. Nguyên nhân2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?c. Kết quả: Ta giành thắng lợi2.2. Nước Vạn Xuân thành lậpXuân năm 544, Lí Bí lên ngơi hồng đế ( Lí Nam Đế)Đĩng đơ: của sơng Tơ LịchĐặt tên nước : Van XuânXây dựng triều đình với 2 ban : quan văn, quan võBan thưởng cho tướng lĩnh cĩ cơng..Ý nghĩa: Chứng tỏ nước ta cĩ giang sơn riêng, bờ cõi riêng, và khơng lệ thuộc vào Trung Quốc, đĩ là ý chí của dân tộc Việt Nam.TIẾT 23 : II. KHỞI NGHĨA LÍ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542- 602)2. Khởi nghĩa Lí Bí. Nước Vạn Xuân thành lập2.1. Khởi nghĩa Lí Bí:1. Nhà Lương siết chặt ách đơ hộ như thế nào?Ngµy xu©n lËp n­ícNăm 544, Lý BÝ quÐt s¹ch giỈc ®« hé. Sau những năm ®Êu tranh gian khỉ, ®Êt n­íc giµnh l¹i ®­ỵc quyỊn tù chđ. Lý BÝ mong muèn x©y dùng mét ®Êt n­íc ®éc lËp l©u dµi. LƠ thµnh lËp n­íc năm Êy ®­ỵc tỉ chøc trang nghiªm l¹ th­êng.Tõ xa nh©n d©n ®· nhìn thÊy chiÕc ®Ønh ®ång lín ®Ỉt giữa m« ®Êt cao, khãi trÇm bèc lªn nghi ngĩt. H­¬ng th¬m ngµo ng¹t cµng tăng thªm niỊm h©n hoan cđa ng­êi ViƯt. Bçng tiÕng trèng giãng gi¶ tõng håi. tiÕng loa déi lªn: “Nhµ vua ®· ra! nhµ vua ®· ra!” Ng­êi d©n cè kiƠng ch©n nhìn vỊ phÝa bµn thê. Lý Nam ĐÕ uy nghi trong chiÕc ¸o hoµng bµo, b­íc lªn trªn tr­íc bµn thê trÞnh träng ®äc: “H«m nay, ngµy mång mét th¸ng giªng năm Gi¸p TÝ. Nh©n tiÕt xu©n con ch¸u n­íc ViƯt kÝnh d©ng trêi ®Êt ®Õ hiƯu n­íc Nam: “V¹n Xu©n tõ ®©y, tªn n­íc mu«n ®êi”. TiÕng trèng l¹i khoan thai, ©m vang tõng håi. Võa døt tiÕng trèng l·o t­íng Ph¹m Tu ®øng tr­íc hµng qu©n giäng vang lªn sang s¶ng: “ Nhí ngµy lËp n­íc qu©n t­íng xin thỊ, b¶o tån x· t¾c mu«n ®êi soi chung”. Qu©n lÝnh ®ång thanh: “ Xin thỊ”. Lý Nam §Õ b­íc xuèng ®i vỊ phÝa d©n chĩng. mäi ng­êi tung h« v¹n tuÕ: “ V¹n tuÕ! V¹n tuÕ”. Nhµ vua xĩc ®éng nãi vãi Ph¹m Tu vµ Tinh ThiỊu: “H·y cè g¾ng x©y xong ®µi V¹n Xu©n, dùng chïa Khai Quèc ®Ĩ d©n nhí ngµy lËp n­íc. Đ©y cịng lµ ý Trêi ®ã”.Điện Vạn ThọChùa Khai QuốcSơ đồ bộ máy nhà nước=> Là bộ máy Nhà nước sơ khai đơn giản, nhưng đây là tổ chức nhà nước độc lập, tự chủ của nhân dân ta và là nền mĩng cho chính quyền tự chủ sau này của dân tộc ta.Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước Vạn Xuân? Hồng đế(Lý Nam Đế)Thái phĩ(Triệu Túc)Ban Văn (Tinh Thiều)Ban Võ(Phạm Tu)Ý nghĩa: Chứng tỏ nước ta cĩ giang sơn riêng, bờ cõi riêng, sánh vai và khơng lệ thuộc vào Trung Quốc, đĩ là ý chí của dân tộc Việt Nam.Em cĩ suy nghĩ gì về việc đặt tên nước là Vạn Xuân?Việc Lý Bí thành lập nước Vạn Xuân cĩ ý nghĩa gì?3. Chống quân Lương xâm lược.Sau hai lần thất bại nhà Lương lại cĩ hành động gì đối với nước ta?Lục Đầu Gia Ninh Khuất Lão 5-545 Trần Bá Tiên Dương Phiêu -Tháng 5/ 545 nhà Lương cử Dương Phiêu và Trần Bá Tiên chỉ huy một đạo quân lớn theo 2 đường thủy ,bộ tiến xuống Vạn Xuân.Trước hành động xâm lược của quân Lương ,Lý Nam Đế đối phĩ như thế nào ? Lục Đầu Gia Ninh Khuất Lão 5-545 Trần Bá Tiên Dương Phiêu Tơ Lịch Hồ Điển Triệt Hồ Điển Triệt (nay thuộc huyện Lập Thạch–Vĩnh Phúc) nằm ở bên bờ sơng Lơ, cách Bạch Hạc khoảng 15 km. Xưa cĩ con ngịi nối sơng với hồ; ba mặt đơng, nam, bắc của hồ là các dải đồi cao; phía tây là những đồi thấp hơn và cánh đồng trũng. Từ sơng Lơ chỉ cĩ một con đường đi vào phía bắc của hồ.-Tháng 5/ 545 nhà Lương cử Dương Phiêu và Trần Bá Tiên chỉ huy một đạo quân lớn theo 2 đường thủy ,bộ tiến xuống Vạn Xuân.- Thế giặc mạnh Lý Nam Đế lui quân về giữ thành ở cửa sơng Tơ Lịch (Hà Nội).- Thành vỡ ,Lý Nam Đế rút về giữ thành Gia Ninh, rồi rút về hồ Điển Triệt.Sau khi Lý Nam Đế cho quân đĩng ở hồ Điển Triệt quân Lương cĩ âm mưu và hành động gì ?Lục Đầu Gia Ninh Khuất Lão 5-545 Trần Bá Tiên Dương Phiêu Tơ Lịch Hồ Điển Triệt Lý Thiên Bảo -Tháng 5/ 545 nhà Lương cử Dương Phiêu và Trần Bá Tiên chỉ huy một đạo quân lớn theo 2 đường thủy ,bộ tiến xuống Vạn Xuân.- Thế giặc mạnh Lý Nam Đế lui quân về thành ở cửa sơng Tơ Lịch (Hà Nội).- Đầu năm 546 địch chiếm thành Gia Ninh, ơng đem quân đĩng ở hồ Điển Triệt.- Một đêm mưa giĩ, địch đánh úp hồ Điển Triệt, Lý Nam Đế chạy vào động Khuất Lão- Năm 548 ơng mất., trước khi mất, Lý Nam Đế trao cho Triêu Quang Phục.4. Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào?Dựa vào SGK ,nêu hiểu biết của mình về Triệu Quang Phục ?Sau khi được Lý Nam Đế trao quyền chỉ huy Triệu Quang Phục đã làm gì ?Tại sao Triệu Quang Phục lại chọn Dạ Trạch làm căn cứ ? Triệu Quang Phục và căn cứ Dạ Trạch Trước việc làm của Triệu Quang Phục ,quân Lương cĩ hành động gì ?- Sau thất bại ở hồ Điển Triệt ,Lý Nam Đế trao quyền chi huy kháng chiến cho Triệu Quang Phục.- Triệu Quang Phục đưa quân về đĩng ở đầm Dạ Trạch ,dùng chiến thuật du kích kháng chiến lâu dài .Lục Đầu Gia Ninh Khuất Lão Tơ Lịch Năm 550Long Biên Dạ Trạch Sau thất bại ở hồ Điển Triệt ,Lý Nam Đế trao quyền chi huy kháng chiến cho Triệu Quang Phục. Triệu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến.- Cuộc kháng chiến giằng co kéo dài đến năm 550 nhà Lương cĩ loạn, Triệu Quang Phục chớp thời cơ phản cơng và giành thắng lợi.Vì sao cuộc kháng chiến chống quân Lương của Triệu Quang Phục lại giành được thắng lợi ?- Được nhân dân ủng hộ .- Tận dụng ưu thế của vùng Dạ Trạch để tiến hành chiến tranh du kích và phát triển lưc lượng .- Do luơn bị động trong chiến đấu , quân Lương chán nản mất khí thế.5. Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào? Sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục lên ngơi vua (Triệu Việt Vương) và tổ chức lại chính quyền.Lí Phật Tử- Năm 571 Lý Phật Tử cướp ngơi của Triệu Việt Vương, xưng là Hậu Lí Nam Đế Quân Tuỳ- Năm 603, 10 vạn quân Tuỳ tấn cơng Vạn Xuân, Lý Phật Tử bị bắt giải về Trung Quốc. Sau khi đánh bại quân Lương ,Triệu Quang Phục đã làm gì ?Lý phật tử chuẩn bị kháng chiến như thế nào ?TRỊ CHƠI CỦNG CỐ BÀITrò chơi: Theo dấu chân quân khởi nghĩaVề kinh tế nhà Lương bóc lột nhân dân ta bằng cách nào?Đặt ra hàng trăm thứ thuếKhởi nghĩa Lý Bí bùng nổ ở đâu? Vào thời gian nào?Mùa xuân năm 542, ở Thái BìnhThứ sử Giao Châu là ai? Là người như thế nào?Nước Vạn Xuân ra đờiKết quả lớn nhất của cuộc khởi nghĩa Lý Bí?Tiêu Tư tham lam, tàn bạoQuân Lương tổ chức phản công mấy lần? Kết quả ra sao?Hai lần, thất bại nặng nề123451234567UTIQNUHNATHNHALGVILYNAMĐEUBINIUUOINXNCNHUHCGAACHUNHATRỊ CHƠI Ơ CHỮCâu 1 Sau nhà Hán, nước ta bị đơ hộ bởi nhà nào?Câu 2 Cuộc khởi nghĩa nào diễn ra vào mùa xuân năm 542?Câu 3Hồng Châu giờ thuộc tỉnh nào của nước ta hiện nay?Câu 4Sau khi đánh bại nhà Lương, nước ta cĩ tên là gì?Câu 5Châu nào thuộc địa phận Nghệ An- Hà Tĩnh ngày nay?Câu 6 1 trong số 6 châu nước ta dưới thời nhàLương đơ hộ?Câu 7Người đứng đầu ban Văn nước Vạn Xuân?DẶN DỊ1. Về nhà học bài cũ2. Chuẩn bị bài mới