Bài giảng môn Lịch sử Lớp 6 - Tiết 8: Văn hoá cổ đại

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô đến dự giờ thăm lớpMôn Lịch sử 6KIỂM TRA BÀI CŨCâu 1: Các quốc gia cổ đại phương Tây được hình thành ở đâu và từ bao giờ?Câu 2: Xã hội cổ đại Hy Lạp, Rô-ma gồm những giai cấp nào? Thế nào là chế độ chiếm hữu nô lệ?Qua bức tranh trên, em hãy cho biết tên các công trình kiến trúc thời cổ đại? Các công trình kiến trúc đó thuộc nước nào?TIẾT 8- BÀI 6: VĂN HOÁ CỔ ĐẠI1. Các dân tộc phương Đông thời cổ đại đã có những thành tựu văn hóa gì?Thảo luận nhóm: chia lớp thành 4 nhómĐọc mục 1 và QS hình 11,12 sgk thực hiện yêu cầu sau: Hãy kể tên các thành tựu văn hóa của các dân tộc phương Đông thời cổ đại?Thời gian: 3 phútQuan sát hình trên em hãy cho biết nền kinh tế chính của các quốc gia cổ đại phương Đông là kinh tế gì?Để cày cấy đúng mùa vụ cư dân các quốc gia cổ đại phải làm gì? Việc đó giúp họ biết được tri thức gì?Để làm đúng mùa vụ đòi hỏi người nông dân phải quan sát tìm hiểu các quy luật, hiện tượng tự nhiên như ngày đêm, mưa nắng, bầu trời,các vì sao từ đó người nông dân biết được các quy luật đầu tiên của tự nhiên gọi là tri thức về thiên văn học1 năm = 365 ngày12 tháng 29 - 30 ngày(Âm Lịch)Đồng hồ mặt trời Đồng hồ nước- Thiên văn+ Thông qua quan sát các hiện tượng tự nhiên, người phương Đông cổ đại đã có những hiểu biết đầu tiên về thiên văn.+ Họ sáng tạo ra lịch âm, biết làm đồng hồ đo thời gian bằng bóng nắng Mặt trờiViệc quan sát thiên nhiên để phục vụ cho sản xuất nông nghiệp có diễn ra ở Việt Nam không? Ngày nay con người có cần quan sát thiên nhiên nữa không?Việc quan sát thiên nhiên trong quá trình sản xuất nông nghiệp không những được cư dân trồng lúa nước Việt Nam thực hiện, mà quá trình quan sát đó nhân dân Việt Nam đúc kết những gì mình quan sát được thành những câu ca dao nói về kinh nghiệm:Nhiều sao thì nắng, vắng sao thì mưa.Chuồn chuồn bay thấp thì mưa....- Chữ viết: Sáng tạo ra chữ viết gọi là chữ tượng hình; viết trên giấy pa-pi-rút, trên mai rùa, trên thẻ tre, trên các phiến đất sét.Chữ viết của người Ai CậpChữ viết của người Trung QuốcChữ viết của người Lưỡng HàChữ tượng hình do người cổ đại phương Đông sáng tạo raViệc sáng tạo ra chữ viết có ý nghĩa như thế nào?Thế nào là chữ tượng hình?Là loại chữ bắt đầu bằng những hình vẽ mô phỏng lại vật thật giống với những sự vật người ta muốn miêu tả.-Đáp ứng nhu cầu bức thiết của con người nói chung và nhà nước nói riêng là sự sáng tạo vĩ đại, một di sản quý báuChữ viết trên giấy Pa-pi-rútCây Pa-pi-rútChữ viết trên thẻ treChữ viết trên mai rùaChữ viết trên đất sét- Toán học: phát minh ra phép đếm đến 10, sáng tạo ra số = 3,16, người Ấn Độ tìm ra số 0.Vì sao người Ai Cập lại giỏi hình học còn người Lưỡng Hà lại giỏi về số học?- Do lúc bấy giờ nước sông Nin thường xuyên lên xuống đã xoá đi những ranh giới giữa các mảnh ruộng đòi hỏi người Ai Cập phải tính diện tích của các mảnh ruộng để tiến hành đo đạc lại. Đồng thời để làm được các kim tự tháp, người Ai Cập phải tiến hành đo chiều cao một cách chính xác.- Do ở Lưỡng Hà sớm phát triển về buôn bán với bên ngoài.Kim tự tháp ở Ai CậpĐây là một trong 7 kì quan thế giới cổ đại. Cao 146,6m tương đương với tòa nhà 45-50 tầng, người ta ước tính dùng 2,6 triệu tảng đá, trong đó có những tảng nặng tới 55 tấn. Kim tự tháp được xây dựng để giữ gìn xác của các Pha-ra-ông sau khi họ chết.Đây là công trình vĩ đại của người Ai Cập. Việc xây dựng kim tự tháp vào thời điểm cách chúng ta từ 5000-6000 năm, trong điều kiện hết sức thô sơ đã cho thấy sự sáng tạo vĩ đại của cư dân Ai Cập cổ đại và quyền uy của các Pha-ra-ông. Đây là công trình kiến trúc duy nhất ở thời cổ đại còn tồn tại tương đối nguyên vẹn đến ngày nayLà một trong 7 kì quan thế của thế giới cổ đại. Được xây dựng vào năm 603 TCN. Đây là món quà đặc biệt của vua Na-bu-khô-đô-nô-so tặng cho hoàng hậu sủng ái của ông. -Kiến trúc: có nhiều các công trình kiến trúc đồ sộ như kim tự tháp ở Ai Cập, thành Ba-bi-lon ở Lưỡng Hà 2. Người Hi Lạp và Rô-ma đã có những đóng góp gì về văn hóaThảo luận nhóm: đọc mục 2, QS hình 13,14,15,16,17 em hãy cho biết người Hi Lạp và Rô- ma có những thành tựu văn hóa gì? Thời gian thảo luận 3 phút1 năm = 365 ngày12 tháng 29 - 30 ngàyĐồng hồ nước của người Ai CậpSo sánh cách quan sát thiên văn để làm ra lịch của người phương Đông và người phương Tây?1 năm = 365 ngày+ 6 giờ12 tháng 30 - 31 ngàyTháp đồng hồ của người Hy LạpThiên văn: Người Hi Lạp, Rô-ma cũng có những hiểu biết về thiên văn thông qua quan sát các hiện tượng tự nhiên.+ Họ làm ra lịch dương dựa trên quy luật của Trái Đất quay quanh Mặt Trời.BẢNG CHỮ CÁI LA -TINHABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZChữ cái Hi Lạp và Rô - maBảng chữ cái ngày nayI(1)X(10)C(100)M(1000)V(5)L(50)D(500)Bảng chữ số Rô -ma- Chữ viết: sáng tạo ra hệ chữ cái a,b,c gồm 26 chữ cái mà ngày nay chúng ta đang dùngSo sánh chữ tượng hình của người phương Đông và chữ cái a,b,c của người phương Tây cổ đạiChữ tượng hìnhChữ cái a,b,c .Ưu điểmNhìn vào dễ nhận biếtKí hiệu đơn giản, có khả năng ghép chữ linh hoạt, dễ đọc, dễ ghi chép, dễ lưu trữ, khoa họcHạn chếCó nhiều hình nét, kí hiệu, khó nhớ2. Chữ viết của nước ta đang dùng hiện nay là loại chữ viết dựa trên cơ sở sáng tạo chữ viết nào?Về khoa học:+Những hiểu biết của người Hi Lạp, Rô-ma đạt đến trình độ khá cao trong nhiều lĩnh vực khoa học như toán học, thiên văn, vật lý, triết học - Vật lý:Ác –si- mét- Triết học:Pla - tônA-ri-xtốtSử họcHê-rô-đốtTu-xi-đítSử thi: I-li-at, Ô-đi-xê của Hô-meHô- meKịch thơ: ô-rê-xti của Et-sin, ơ-đit làm vua của Xô-phô-clơEt-sinVề kiến trúc và điêu khắc:+ Có nhiều kiệt tác với nhiều công trình đồ sộ độc đáo như đền Pác –tê-nông, tượng lực sĩ ném đĩaPac-tê-nông là một ngôi đền thờ thần Athena, được xây dựng vào thế kỷ V trước Công nguyên ở Acropolis. Đây là công trình xây dựng nổi tiếng nhất còn lại của Hy Lạp cổ đại, và đã được ca ngợi như là thành tựu của kiến trúc Hy Lạp. Các điêu khắc trang trí của ngôi đền bằng từ đá cẩm thạch (marble) trắng, được coi như là đỉnh cao của nghệ thuật Hy Lạp cổ đại.Tượng lực sĩ ném đĩaĐây là pho tượng tuyệt tác bằng đá hoa. Nghệ thuật điêu khắc đạt tới trình độ hoàn mĩ, diễn tả cái đẹp hiện thực, sinh động, tư thế mềm mại khỏe khoắn. Là kiệt tác mẫu mực về cái đẹp của điêu khắc Hi Lạp cổ điển, là chuẩn mực về điêu khắc cho nghệ thuật phương Tây suốt hàng chục thế kỉ sau. BÀI TẬPCâu hỏi: Theo em những thành tựu văn hoá nào của thời cổ đại còn được sử dụng đến ngày nay ? Những thành tựu văn hoá của thời cổ đạicòn được sử dụng đến ngày nay: lịch(âmlich,dương lich),hệ chữ cái a,b,c , chữ số, các ngành khoa học,những công trình kiến trúc điêu khắc.