Bài giảng môn Ngữ văn 6 - Tiết 41: Văn bản Ếch ngồi đáy giếng (Truyện ngụ ngôn)

KHỞI ĐỘNGVideo về bài hát “ Chú Ếch con” của nhạc sỹ Phan NhânNêu cảm nhận của em về chú ếch con trong bài hát này?ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG (Truyện ngụ ngôn) Tiết 41- VĂN BẢN* Kể chuyệntheo tranh. Giải nghĩa từ khó:- Chúa tể : - Nhâng nháo: Kẻ có quyền lực cao nhất,chi phối những kẻ khác .Ngông nghênh, không coi ai ra gì.Ngụ: Hàm chứa ý kín đáoNgôn: Lời nói.=> Ngụ ngôn: Nguyên nghĩa là lời nói có ngụ ý, tức lời nói có ý kín đáo để người đọc, người nghe tự suy ra mà hiểu. NGỤ NGÔNTRUYỆN NGỤ NGÔNHình thức ( kể) Văn xuôiVăn vầnNội dungMục đíchMượn chuyện Loài vậtĐồ vậtCon ngườiNóiNhằmBóng gióKín đáoChuyện con ngườiKhuyên nhủRăn dạyBài học Bè côc: 2 phÇn+ PhÇn 1: (Tõ ®Çu “oai nh­ mét vÞ chóa tÓ”): Ếch khi ë trong giÕng.+ PhÇn 2 (Cßn l¹i): Ếch khi ra ngoµi giÕng.Văn bản có thể chia ra làm mấy phần? Nội dung chính của từng phần đó là gì?1. Nhân vật con ếch Ếch khi ở trong giếngẾch khi ra khỏi giếngẾch ở trong giếngẾch ra khỏi giếngMôi trường sốngHành động, suy nghĩ của nhân vậtNhận xét về chú ếch sống lâu ngày trong giếng xung quanh chỉ có nhái, cua, ốc nhỏ.. môi trường sống hạn hẹp, tù túng.- Kêu ồm ộp vang khắp cả giếng con vật kia khiếp sợ - Mình oai như vị chúa tể- Bầu trời chỉ bé bằng chiếc vung.Hiểu biết nông cạn, chủ quan, kiêu căng, tự mãnmưa to, nước dềnh lên, ếch tràn ra ngoài Môi trường sống thay đổi, rộng lớn hơn.- Kêu ồm ộp, nghênh ngang đi lại khắp nơi.- Nhâng nháo nhìn lên trời, không để ý xung quanhVẫn chủ quan, coi thường mọi thứ xung quanh.- Kết cục bị một con trâu giẫm bẹp-> Cái chết đau đớn, bi đát Trao đổi nhóm đôi – 1 phút Trong cuộc tranh luận về nguyên nhân chính khiến ếch bị trâu giẫm bẹp . Bạn A cho rằng: Do hoàn cảnh khách quan ( Trời mưa to đưa ếch ra khỏi giếng ) . Bạn B lại nói : Do thái độ chủ quan , huênh hoang , kiêu ngạo của ếch. Em đồng tình với ý kiến nào ? Vì sao ? Do đâu ếch bị con trâu đi qua giẫm bẹp ? Do đâu mà ếch bị con trâu giẫm chết ? ( Trao đổi nhóm đôi – 1 phút )Trong cuộc tranh luận về nguyên nhân chính khiến ếch bị trâu giẫm bẹp . Bạn A cho rằng: Do hoàn cảnh khách quan ( Trời mưa to đưa ếch ra khỏi giếng ) . Bạn B lại nói : Do thái độ chủ quan , huênh hoang , kiêu ngạo của ếch. ?Em đồng tình với ý kiến nào ? Vì sao- Do thái độ chủ quan , huênh hoang , kiêu ngạo của ếch. Ếch có thể không bị chết nếu: + Quan sát đường đi và mọi người xung quanh+ Nhận thức mình chỉ là một con vật bé nhỏ còn thế giới xung quanh thật rộng lớn và mới lạ.+ Biết chủ quan, cảnh giác. Do đâu ếch bị con trâu đi qua giẫm bẹp ? Ếch ở trong giếng: Hiểu biết nông cạn, chủ quan, kiêu căng, tự mãn Ếch ra khỏi giếng: Vẫn chủ quan, coi thường mọi thứ xung quanh Kết cục bị một con trâu giẫm bẹp-> Cái chết bi đát , đáng thương.- Mượn truyện của Ếch – h/ả ẩn dụ nói về con người: Ếch tiêu biểu cho những người hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang, kiêu ngạo.Trong lớp em hay trong cuộc sống thường ngày em có biết ai có tính cách kiêu ngạo, chủ quan giống con ếch không? Hãy chia sẻ? -VD1: Một bạn học sinh mới chỉ là một học sinh giỏi của lớp nhưng đã tự nghĩ rằng mình là xuất sắc, vô địch nhất, nhì huyện, tỉnh.VD 2: Một người không bao giờ đi đâu ra khỏi huyện mình nhưng lúc nào cũng tự cho rằng huyện mình mọi thứ đều tốt hơn tất cả mọi nơi.? Những bạn học sinh trong các bức ảnh sau đây có điểm nào giống với Chú Ếch trong câu truyện?Hậu quả Quan sát các bức ảnh Khi tham gia giao thông chúng ta cần chú ý điều gì?? Theo em truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng” ngụ ý phê phán đều gì? Khuyên răn chúng ta bài học gì ? THẢO LUẬN NHÓMBµi häc- Phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang.-Bài học về tinh thần học hỏi: dù cho môi trường sống có hạn hẹp, có những giới hạn khó khăn vẫn phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình. Phải biết hạn chế của mình và biết nhìn xa trông rộng.- Bài học về tính cách: không đc chủ quan, kiêu ngạo, coi thường những thứ xung quanh. Kẻ chủ quan, kiêu ngạo phải trả giá đắt, có khi là tính mạng của mình.Thành ngữ: “ Ếch ngồi đáy giếng”Chỉ người có sự hiểu biết hạn hẹp nhưng lại ra vẻ ta đây, huênh hoang, kiêu ngạo, chủ quan. Ghi nhớ- sgk/ 101Biện pháp nhân hoáHình tượng ẩn dụLối kể cô đọng, hài hước, ý nghĩa sâu sắcNghệ thuậtNội dungPhê phán : kẻ hiểu biết cạn hẹp,nhưng huênh hoangKhuyên: mở rộng tầm hiểu biếtKhuyên : không chủ quan ,kiêu ngạoẾch Ngồi đáy giếng.(Truyện ngụ ngôn)Trò chơi: Chọn con vật yêu thích:Luyện tập:Thảo luận cặp đôi( 1p) Ở thế kỉ XXI, bài học của truyện có còn phù hợp với cuộc sống của con người hiện đại không? Vì sao?Ở thế kỉ XXI, bài học của truyện có phù hợp với cuộc sống của con người hiện đại không? Vì sao?Bài học vẫn còn nguyên giá trị, phù hợp với cuộc sống của con người hiện nay. Vì:- Xã hội càng phát triển, những gì con người biết là quá ít.Con người cần cố gắng học tập, mở rộng tầm hiểu biết của mình dù sống trong bất cứ môi trường nào đi nữa.- Xã hội càng hiện đại, con người càng cần học tập để dễ dàng hòa nhập vào môi trường sống rộng lớn. - Khiêm tốn là phẩm chất quý báu của con người; giúp con người gặt hái được nhiều thành công , tránh được những sai lầm, hậu quả đáng tiếc trong cuộc sống .``COITRƠIBĂNGVUNG123456789101112131415COI TRỜI BẰNG VUNGĐây là một thành ngữ gồm 15 chữ cái ví thái độ chủ quan, liều lĩnh, coi thường tất cả.Coù moät con eách noïSoáng ôû ñaùy gieáng saâuXung quanh : toâm, caù, nhoûTöôûng gioûi : gioûi laém ñaâuNôi ñaùy gieáng ñuïc ngaàuVaø laém reâu, laém coûChæ thaáy baàu trôøi nhoûKhoâng to baèng chieác vungEÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNGEÁch töôûng : ta – anh huøngXöùng ñaùng laøm thuû lónhBieát ñaâu : trôøi cao minhKhoâng nhö nhìn döôùi gieángEÁch ta sinh löôøi bieángChaúng ra ngoaøi môû mangTheânh thang – kho kieán thöùcTheânh thang – kho kieán thöùcMoät hoâm trôøi noùng nöïcRoài ñoå möa aàm aàmNöôùc trong gieáng leân daànÑöa eách ra ngoaøi gieángVaãn quen nhö ñaùy gieángEÁch ñi laïi ngheânh ngangDuø ngay giöõa ñöôøng laøngEÁch vaãn ngheânh maët : keä Moät caäu ñoäi noùn meâThaû traâu ñi gaàn ñoùTraâu loanh quanh tìm coûGiaãm beïp eách ta roài !Neáu chaúng chòu môû mangChæ suoát ngaøy keânh kieäuThì ai ôi lieàu lieäuCoù ngaøy gioáng eách kia HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG Tìm đọc thêm và sưu tầm các truyện ngụ ngôn khác(có thể là cả truyện ngụ ngôn nước ngoài) cho bài học tương tự. Học kĩ nội dung bài và hoàn thiện các bài tập trong sách giáo khoa Chuẩn bị bài: Thầy bói xem voi + Đọc kĩ văn bản + Trả lời các câu hỏi phần đọc- hiểu 11 Chân thành cảm ơnQuý thày cô và các em! - Sự hiểu biết thế giới là vô cùng, vô tận, những gì ta biết lại vô cùng nhỏ bé.- Luôn cẩn thận, biết điểm yếu của mình để khắc phục. Phải khiêm tốn, không được chủ quan kiêu ngạo.- Luôn học hỏi, mở rộng tầm hiểu biết.- Nếu phải sống và học tập ở môi trường khó khăn, luôn cố gắng không được hài lòng với kiến thức của bản thân.Bài tập 1: Qua câu chuyện này em rút ra được bài học gì cho bản thân?Bài tập 2: Em biết thành ngữ nào gần với nội dung câu chuyện này?Thành ngữ: - Coi trời bằng vung.- Thùng rỗng kêu to.Bài tập 3: Em hãy giải thích thành ngữ: “Ếch ngồi đáy giếng”?- Phê phán những kẻ có hiểu biết hạn hẹp nhưng lại huênh hoang.Bài tập 4: Em hãy tìm bài hát có hình ảnh con ếch?- Chú Ếch con- Bắc kim thang- Chú Ếch ăn trăng