Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết 120: Chữa lỗi về chủ ngữ, vị ngữ

2. Hãy xác định thành phần chính và thành phần phụ trong những câu sau :a, Dưới bóng tre xanh của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính.b, Dưới bóng tre xanh , ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời. ( Cây tre Việt Nam – Thép Mới)1.Thế nào là thành phần chính của câu? Nêu cách xác định chủ ngữ và vị ngữ trong câu?VNCNTNCNVNTNKIỂM TRA BÀI CŨNgữ Văn: Tiết 120CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ, VỊ NGỮ I/Câu thiếu chủ ngữ:1. Ví dụ: a) Qua truyÖn“Dế Mèn phiêu lưu kí” cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.b) Qua truyÖn “Dế Mèn phiêu lưu kÝ”, em thấy Dế Mèn biết phục thiện.Tiết 120: CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ VÀ VỊ NGỮ? Tìm chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu sau:TNVNTNCNVNCâu (a) mắc lỗi thiếu chủ ngữEm hãy nêu cách sửa câu (a)?I. Câu thiếu chủ ngữVí dụ:Kết luận:Cách sửa:+ Cách 1: Thêm chủ ngữ:Qua truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, tác giả cho thấy Dế Mèn biết phục thiện.+ Cách 2: Biến trạng ngữ thành chủ ngữ.Truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”cho em thấy Dế Mèn biết phục thiện.Tiết 120: CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ, VỊ NGỮ+ Cách 3: Biến VN thành một cụm C-VQua truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí”, em thấy Dế Mèn biết phục thiện.* Bài tập : Đọc đoạn văn sau,em hãy phát hiện câu văn viết sai và chỉ rõ lỗi sai, sửa lại cho đúng: Cây bưởi là cây được bà em trồng lâu nhất. Mùa này, cây bưởi ra hoa. Hoa bưởi có năm cánh màu trắng ôm ấp lấy nhụy vàng tươi thật đẹp. Mới sáng sớm đã ngửi thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt.+ Câu sai : Mới sáng sớm đã ngửi thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt. => Câu viết thiếu CNMới sáng sớm, em đã ngửi thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt.* Cách sửa : Thêm CNII. Câu thiếu vị ngữ1. Ví dụ: Tìm chủ ngữ, vị ngữ của mỗi câu dưới đây?Câu (b) và (c) mắc lỗi thiếu vị ngữ.a)Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù.b) Hình ảnh Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt, vung roi sắt, xông thẳng vào quân thù. c) Bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6A. d) Bạn Lan là người học giỏi nhất lớp 6A.Tiết 120: CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ, VỊ NGỮCNVNCNVNI. Câu thiếu chủ ngữ2. Kết luận:Cách sửaCâu (b)Bỏ DT trung tâm “Hình ảnh” viết giống câu (a)Thêm VNCâu (c)Thay dấu (,) bằng từ “là”, viết như câu (d)Thêm VNBiến “câu” đã cho thành một bô phận của câu.Tôi rất quý bạn Lan, người học giỏi nhất lớp 6 A.* Cách sửa câu viết thiếu CN và VNLỗi sai Cách sửaCâu thiếu CN C1: Thêm CN. C2: Biến TN thành CN. C3: Biến VN thành một cụm C-VCâu thiếu VN- C1: Thêm VN. C2: Bỏ DT trung tâm C3 : Thêm cụm từ , biến câu đã cho thành một bộ phận của câu.* Lưu ý :Có nhiều cách sửa lỗi câu viết thiếu CN, VN nhưng khi sửa cần chú ý đặt câu vào hoàn cảnh giao tiếp cụ thể.III.Luyện tậpBài tập 1: Hãy đặt câu hỏi để kiểm tra xem những câu dưới đây có thiếu CN hoặc VN không ?a, Từ hôm đó,bác Tai, cô Mắt , cậu Chân, cậu Tay không làm gì nữa. ( Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng )b, Lát sau, Hổ đẻ được. c, Hơn mười năm sau, bác tiều già rồi chết. ( Vũ Trinh )CN – Ai .... ?VNThế nào ?CNVNCon gì ? Làm gì ?CN -Ai ?VN- Thế nào ?Các câu trên đủ thành phần CN - VNBài tập 2:Trong số những câu dưới đây, câu nào viết sai ? Vì sao ?a, Kết quả năm học đầu tiên ở trường Trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều.b, Với kết quả năm học đầu tiên ở trường trung học cơ sở đã động viên em rất nhiều.c,Những câu chuyện dân gian mà chúng tôi thích nghe kể.d,Chúng tôi thích nghe kể những câu chuyện dân gian.CNVNTNCN – Cụm DTCNVNCâu b sai vì thiếu CN.Câu c sai vì thiếu VN.VNBài 3. §iÒn nh÷ng chñ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng.	a) ......... b¾t ®Çu häc h¸t.	b) ......... hãt lÝu lo.	c) ......... ®ua nhau në ré.	d) ......... c­êi ®ïa vui vÎ.Bài 4. §iÒn nh÷ng vÞ ng÷ thÝch hîp vµo chç trèng :	a) Khi häc líp 5, H¶i ......	b) Lóc DÕ Cho¾t chÕt, DÕ MÌn .....	c) Buæi s¸ng, m¾t trêi .....	d) Trong thêi gian nghØ hÌ, chóng t«i ......Trò chơi : Ai nhanh hơnLuật chơi : Trong vòng 2 phút hai đội điền vào chỗ trống . Đội nào điền được đúng và nhiều sẽ chiến thắngHướng dẫn về nhà- Làm bài tập 5/ SGK/130,131-Sưu tầm lỗi sai trong bài văn của em và các bạn và nêu cách sửa phù hợp-Chuẩn bị bài mới”Chữa lỗi chủ ngữ và vị ngữ”. (Tiếp theo)