Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 (Kết nối tri thức) - Bài 6: Văn bản Sơn Tinh, Thủy Tinh

I. TÌM HIỂU CHUNG 
1. Đọc – tìm hiểu chú thích 
- Chú thích: 
+ Cầu hôn: 
+ Tản Viên: 
+ Lạc Hầu: 
+ Phán: 
+ Sính lễ: 
+ Hồng mao: 
+ Nao núng: 
- Đọc 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
2. Tìm hiểu chung 
a) Thể loại: 
 t ruyền thuyết 
b) Kiểu văn bản: 
 tự sự 
c) Nhân vật và sự việc chính: 
- Nhân vật chính: 
Sơn Tinh, Thuỷ Tinh 
- Sự việc chính: 
+ Vua Hùng kén rể. 
+ Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn. 
+ Vua Hùng ra điều kiện chọn rể. 
+ Sơn Tinh đến trước rước Mị Nương. 
+ Thuỷ T i nh đến sau tức giận đánh Sơn Tinh. 
+ Hai bên giao chiến, cuối cùng Thuỷ Tinh thua 
+ Hằng năm, Thuỷ Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
2. Tìm hiểu chung 
a) Thể loại: 
 t ruyền thuyết 
b) Kiểu văn bản: 
 tự sự 
c) Nhân vật và sự việc chính: 
- Nhân vật chính: 
Sơn T i nh, Thuỷ Tinh 
- Bố cục: 
+ P1: Từ đầu đến “mỗi thứ một đôi” -> vua Hùng kén rể. 
+ P2: Tiếp theo đến “thần nước đành rút quân về” -> Cuộc giao chiến của hai vị thần. 
+ P4: Còn lại -> Giải thích hiện tượng lũ lụt hàng năm. 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
1. Vua Hùng kén rể 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
a) Hoàn cảnh kén rể: 
Hùng Vương có một người con gái đẹp người đẹp nết tên là Mị Nương 
b) Mục đích: 
M uốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng 
 Việc chọn dâu, kén rể là mô tuýp mang tính truyền thống trong truyền thuyết và cổ tích . 
c) H ệ quả: Hai chàng trai đến cầu hôn 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
1. Vua Hùng kén rể 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
Phương diện 
Sơn Tinh 
Thuỷ Tinh 
Nguồn gốc 
Nhận xét 
Tài năng 
Nhận xét 
- Chúa vùng non cao 
- Chúa vùng nước thẳm. 
=> Đều xuất thân từ tầng lớp các vị thần. 
- Vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi. 
- Vẫy tay về phía tây, phía tây mọc dãy núi đồi. 
- Gọi gió gió đến. 
- Hô mưa, mưa về. 
 Ngang tài ngang sức. 
Tài năng của Sơn Tinh mang tính phát triển, tài năng của Thuỷ Tinh mang sự huỷ diệt (bão, lũ lụt). 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
1. Vua Hùng kén rể 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
a) Hoàn cảnh kén rể: 
Hùng Vương có một người con gái đẹp người đẹp nết tên là Mị Nương 
b) Mục đích: 
M uốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng 
c) H ệ quả: Hai chàng trai đến cầu hôn 
d) Giải pháp: Thi tài dâng lễ vật sớm : chỉ trong 1 ngày ai dâng lễ vật trước sẽ được chọn. 
* Lễ vật : “100 ván cơm nếp , 100 nệp bánh chưng,voi chín ngà ,gà chín cựa ,ngựa chín hồng mao” . 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
1. Vua Hùng kén rể 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
a) Hoàn cảnh kén rể: 
Hùng Vương có một người con gái đẹp người đẹp nết tên là Mị Nương 
b) Mục đích: 
M uốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng 
c) H ệ quả: Hai chàng trai đến cầu hôn 
d) Giải pháp: Thi tài dâng lễ vật sớm : chỉ trong 1 ngày ai dâng lễ vật trước sẽ được chọn. 
* Lễ vật : “100 ván cơm nếp , 100 nệp bánh chưng,voi chín ngà ,gà chín cựa ,ngựa chín hồng mao” . 
 Giải pháp kén rể có lợi cho Sơn Tinh. Đây là các sản vật rừng núi thuộc Sơn Tinh cai quản . 
 Vua Hùng nghiêng về phía Sơn Tinh . 
SƠN TINH THỦY TINH 
I. TÌM HIỂU CHUNG 
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT 
SƠN TINH THỦY TINH 
2. Cuộc giao chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh 
Cuộc giao chiến 
 Nguyên nhân 
 Diễn biến 
Kết quả 
Cuối cùng Thủy Tinh đã mệt mà Sơn Tinh vẫn vững vàng, Thủy Tinh đành rút quân về. 
Hằng năm dâng nước đánh Sơn Tinh. 
Nhận xét 
- Thể hiện ước mơ, khát vọng nhân dân sẽ chế ngự được thiên nhiên. 
- Giải thích hiện tượng lũ lụt hàng năm ở miền Bắc nước ta. 
Thuỷ Tinh đến sau không lấy được vợ liền đem quân đuổi theo đòi cướp Mị Nương. 
Thuỷ Tinh 
Sơn Tinh 
- Hô mưa, gọi gió, làm giông bão, rung chuyển cả đất trời / Dâng nước đánh Sơn Tinh. 
- Nước ngập ruộng đồng, tràn nhà cửa, thành Phong Châu nổi lềnh bềnh trên biển nước . 
- Thần dùng phép lạ bốc từng quả đồi ,dời từng dãy núi ,dựng thành lũy đất ngăn chặn dòng nước lũ . 
- Nước dâng cao bao nhiêu ,đồi núi cao lên bấy nhiêu 
	 Nhà thơ Nguyễn Nhược Pháp từng viết về Sơn Tinh và Thuỷ Tinh như sau: 
“Sơn Tinh có một mắt ở trán 
Thuỷ Tinh râu ria quăn xanh rì 
Một thần phi bạch hổ trên cạn 
Một thần cưỡi lưng rồng uy nghi” 
	 Điều này cho thấy, từ những thông tin về nhân vật trong câu chuyện, mỗi chúng ta đều có thể tưởng tượng ra ngoại hình của nhân vật Sơn Tinh, Thuỷ Tinh theo cách riêng. Hãy viết đoạn văn (từ 5 – 7 câu) ghi lại sự tưởng tượng của em về hai nhân vật Sơn Tinh và Thuỷ Tinh?