Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 (Kết nối tri thức) - Bài 6: Văn bản Thánh Gióng

Bài 6 - Văn bản 
THÁNH GIÓNG 
(Truyền thuyết ) 
Xem video và chia sẻ ý kiến cá nhân  H: Cho biết nội dung của bài hát? Bài hát gợi cho em cảm xúc gì? 
- Nhân vật chính: 
Thời Hùng Vương thứ 6 
chống giặc ngoại xâm 
Thánh Gióng 
- Thời gian ra đời: 
- Đề tài: 
=> Người anh hùng đánh giặc giữ nước 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
2 
7 
5 
4 
3 
1 
6 
Sự ra đời của Gióng 
Gióng biết nói và đòi đi đánh giặc 
Gióng lớn nhanh như thổi, 
Gióng nhổ bụi tre, đánh tan 
 quân giặc. 
Gióng vươn vai thành tráng sĩ và đi đánh giặc. 
Gióng đánh thắng giặc, bay về trời. 
Những dấu tích còn lại. 
Vua phong danh hiệu và lập đền thờ 
8 
4 phần 
Gióng được nuôi lớn 
Sự ra đời của Gióng 
Gióng đòi đi đánh giặc 
Gióng đánh giặc, về trời 
Tìm những chi tiết tưởng tượng kì ảo qua các phần? 
Mang thai 12 tháng mới sinh 
Bà mẹ ướm chân, thụ thai 
Sự ra đời của Gióng 
Lên 3 không nói,cười, đặt đâu nằm đó 
=>Ra đời kì lạ, khác thường 
 II. Tìm hiểu văn bản : 
 Tìm nh ữ ng chi tiết kể về sự ra đời của Gióng? Nhận xét về sự ra đời đó? 
 CÂU HỎI THẢO LUẬN 
Các em có suy nghĩ gì về nguồn gốc và sự ra đời kì lạ của Gióng? 
 Truyện “Thánh Gióng” có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? 
 - Thụ thai từ một vết chân to, lạ 
 - Mang thai 12 tháng 
 - Ba tuổi chưa biết nói, cười, đi, đặt đâu nằm đấy. 
 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
 I. Tìm hiểu chung : 
a. Sự ra đời : 
 Sự ra đời kì lạ. 
Hoạt động nhóm (7 phút)- Phiếu học tập số 1 
Chi tiết 
Cảm nhận về ý nghĩa chi tiết 
 Nghệ thuật xây dựng 
Tiếng nói đầu tiên xin đi đánh giặc 
Gióng đòi roi sắt, ngựa sắt, giáp sắt 
Bà con góp gạo nuôi Gióng 
Tiếng nói đầu tiên 
Gióng: “Mẹ ra mời sứ giả vào đây” 
Tiếng nói đầu tiên: đòi đi đánh giặc 
 Gióng nhờ mẹ ra gọi sứ giả vào để nói chuyện. 
 Câu nói đầu tiên là lời yêu cầu cứu nước, là niềm tin chiến thắng giặc ngoại xâm. 
=> Ý thức đánh giặc cứu nước được đặt lên hàng đầu. 
Đòi vũ khí đánh giặc 
Gióng: “Mẹ ra mời sứ giả vào đây” 
Gióng : “ sắm cho ta con ngựa sắt; áo giáp sắt và roi sắt .. 
Tiếng nói đầu tiên: đòi đi đánh giặc 
Đòi vũ khí để đi đánh giặc 
Sự đoàn kết, đùm bọc 
Gióng lớn nhanh như thổi 
- Cơm ăn mấy cũng không no 
- Áo căng đứt chỉ 
Bà con làng xóm vui lòng góp gạo nuôi cậu bé. 
Hoạt động nhóm (7 phút)- Phiếu học tập số 1 
Chi tiết 
Cảm nhận về ý nghĩa chi tiết 
 Nghệ thuật xây dựng 
Tiếng nói đầu tiên xin đi đánh giặc 
-> Ca ngợi lòng yêu nước tiềm ẩn... 
 -> Tưởng tưởng, kì ảo đan xen chi tiết đời thường. 
+ Nguyện vọng, ý thức tự nguyện đánh giặc cứu nước, yêu nước tạo khả năng kì lạ. 
+ S ức mạnh tự cường và niềm tin chiến thắng . 
Gióng đòi roi sắt, ngựa sắt, giáp sắt 
-> Vũ khí hiện đại. 
Bà con góp gạo nuôi Gióng 
-> Tinh thần đoàn kết cộng đồng. Đánh giặc cứu nước là ý chí, sức mạnh toàn dân. 
Chi tiết 
Cảm nhận về ý nghĩa chi tiết 
 Nghệ thuật xây dựng 
Gióng vươn vai trở thành tráng sĩ 
Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc 
Giặc tan, Gióng cởi bỏ giáp sắt rồi bay về trời 
Hoạt động nhóm (7 phút)- Phiếu học tập số 2 
 Sự thần kỳ của người anh hùng 
Gióng vươn vai đứng dậy, biến thành tráng sĩ, mình cao hơn trượng, oai phong, lẫm liệt 
Sức mạnh phi thường cây tre cũng là vũ khí 
Gậy sắt gãy, Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc 
Xông thẳng vào 
quân giặc 
Gióng đánh tan tác bọn giặc xâm lược 
Bức tranh miêu tả sự việc gì? 
Gióng bay về trời 
e. Gióng hoàn thành nhiệm vụ cao cả không đòi hỏi công danh. 
- Đánh giặc vì trách nhiệm và tự nguyện nên không màn danh lợi 
Chi tiết 
Cảm nhận về ý nghĩa chi tiết 
 Nghệ thuật xây dựng 
Gióng vươn vai trở thành tráng sĩ 
-> sự lớn dậy phi thường về thể lực của Gióng để đáp ứng yêu cầu cứu nước. 
 -> Tưởng tưởng, kì ảo đan xen chi tiết đời thường. 
Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc 
-> Gióng không chỉ đánh giặc bằng vũ khí hiện đại (sắt) mà bằng cả vũ khí thô sơ, bằng cỏ cây, hoa lá của đất nước. 
Giặc tan, Gióng cởi bỏ giáp sắt rồi bay về trời 
-> Người anh hùng vô tư, trong sáng, không màng địa vị, công danh. 
- Sự ra đi phi thường là ước muốn b ất tử ho á Th ánh Gi óng 
Hoạt động nhóm (7 phút)- Phiếu học tập số 2 
Thánh Gióng 
Cổng tam quan đền Thánh Gióng ở làng Phù Đổng. 
Thánh Gióng 
Tượng Thánh Gióng trên đỉnh núi Sóc, Sóc Sơn, Hà Nội 
Thánh Gióng 
Lễ hội Gióng vào mồng 9 tháng 4 Âm lịch 
Bài tập 1/SGK/Tr 9 – Hoạt động cặp đôi 
 STT 
 Yếu tố Hán Việt A 
 Từ Hán Việt 
 (A + giả) 
 Nghĩa của từ Hán Việt 
 1 
 tác 
 tác giả 
người tạo ra tác phẩm, sản phẩm (bài thơ, bài văn, ...) 
 2 
 độc 
 độc giả 
người đọc 
 ... 
 ... 
 ... 
... 
Luyện tập 
Truyền thuyết Thánh Gióng không nhằm 
 giải thích hiện tượng nào sau đây? 
 A. Tre đàng ngà có màu vàng óng 
 B . Có nhiều hồ ao để lại 
 C . Thánh Gióng bay về trời 
 D . Có một làng được gọi là làng Cháy 
Đáp án: C 
2 Truyện phản ánh rõ nhất quan niệm và ước mơ gì của nhân dân ta? 
A . Vũ khí hiện đại để giết giặc B . Người anh hùng đánh giặc cứu nước 
C. Tinh thần đoàn kết chống ngoại xâm 
D . Tình l g àn nghĩa xóm làng nghĩa xóm 
Đáp án: B 
 ( 1) Tại sao hội thi thể thao trong nhà trường mang tên “ Hội khỏe Phù Đổng”? 
 (2) Nếu đóng vai sứ giả kể ngắn gọn truyện Thánh Gióng thì em sẽ kể như thế nào? 
 - Thi những hoạt động thể thao nhằm nâng cao thể lực để học tập và lao động tốt. 
 + Hoạt động thể thao dành cho tuổi học trò để khích lệ tinh thần rèn luyện, tác phong thi đấu, ươm những hạt giống tài năng thể chất cho đất nước. 
 - Kể theo ngôi thứ nhất. Đảm bảo những sự việc chính. 
 + Giọng kể truyền cảm, thay đổi phù hợp . 
Củng cố, mở rộng: 
 ? Hãy tìm ví dụ về một truyện truyền thuyết và chỉ ra các yếu tố của truyện truyền thuyết trong văn bản đó? 
 ? Sưu tầm thêm các dị bản về truyền thuyết Thánh gióng? 
 ? Tìm hiểu về gương anh hùng trong cuộc sống đời thường? (gần đây) 
 ? Vẽ tranh minh hoạ cho truyện - Nhóm có thể tạo thành tập truyện tranh. 
 - HS chọn 2 trong 4 nội dung trên làm và n ộp sản phẩm về gmail của GV hoặc chụp lại gửi qua zalo nhóm lớp. 
Dặn dò 
- Học bài theo hướng dẫn; 
Tìm hiểu thêm về lễ hội Thánh Gióng, thực hành Tiếng Việt . 
- Soạn bài tiếp theo.