Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 83+84: Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh)

Tiết 83,84:Bức tranh của em gái tôiVăn cô Hạnh- Tạ Duy Anh -I.Tìm hiểu chung.1. Tác giả Em hãy nêu những hiểu biết của em về tác giả?Tạ Duy Anh (1959), tên khai sinh là Tạ Việt Đãng. Bút danh: Lão Tạ; Chu Quý; Bình Tâm- Quê: Chương Mĩ – Hà Tây.- Là cây bút trẻ trong thời kì đổi mới.Tác phẩm tiêu biểu2. Tác phẩmXuất xứ: In trong “ Con dế ma” (1999)Đạt giải nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” (Báo thiếu niên tiền phong).Thể loại: Truyện ngắnSử dụng các từ: nhân vật/ câu chuyện/ sự việc để hoàn thành đoạn văn sau: Một tác phẩm truyện ngắn thường chứa đựng một .......................do nhà văn hoặc một nhân vật trong truyện thuật lại. Câu chuyện đó bao giờ cũng có các .................. diễn ra theo một trình tự nhất định và ở những địa điểm cụ thể. Trung tâm của câu chuyện là các .................., có thể là con người, con vật, thần linh,đồ vật.nhân vậtcâu chuyệnsự việcPTBĐ: Tự sự + Miêu tả + Biểu cảmNgười kể chuyện: Người anh trai ( nhân vật xưng tôi- ngôi thứ nhất.→ Tác dụng:+Cho phép tác giả miêu tả tâm trạng nhân vật một cách tự nhiên, sinh động.+Giúp câu chuyện chân thực, đáng tin cậy.Hướng dẫn đọc văn bản To, rõ ràngĐúng diễn biến tâm lí của nhân vật người anhKhi nói về cuộc sống thường ngày: giọng coi thường, bực bội xen lẫn tò mò.Khi tài năng của em được phát hiện: Ganh ghét, đố kị.Tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh đoạt giải của em gái:giọng xúc động. NV chínhNV trung tâmNhân vật2 anh emNgười anhSự việc chính1234Chuyện về hai anh em Mèo – Kiều Phương: anh trai bực vì em gái hay lục lọi đồ vật...Mèo bí mật học vẽ và tài hoa hội hoạ của Mèo được bất ngờ phát hiện.Người anh không vui, ghen ghét, đố kị với tài năng của em, cảm thấy thua kém em.Em gái thành công cả nhà mừng vui, người anh đi xem triển lãm tranh của em gái.Đứng trước bức tranh của Kiều Phương, người anh hối hận vô cùng.5Bố cụcĐoạn 1: Từ đầu ...có vẻ vui lắm.Đoạn 2: Tiếp theo Cháu hãy vẽ những gì thân thuộc nhất với cháu.Đoạn3: còn lạiKhi tài năng của Kiều Phương chưa được phát hiện.Khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện.Bức tranh của Kiều Phương được giải .II.Tìm hiểu chi tiết.1. Nhân vật người anhTrong truyện diễn biến tâm trạng của nhân vật người anh được bộc lộ rõ nhất qua những thời điểm nào?Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện ..................Khi tài năng hội họa của em gái được phát hiện. Khi đứng trước bức tranh đoạt giải của cô em gái vẽ. II.Tìm hiểu chi tiết.1.Nhân vật người anh.a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện.- Đặt biệt danh cho em là Mèo- Theo dõi em chế thuốc vẽ Vừa ngạc nhiên, vừa xem thường, coi đó là trò trẻ con Thân mật, kẻ cả, có vẻ bề trênb/ Khi tài năng hội họa của em gái được phát hiện- Cảm thấy mình bất tài, bị lãng quên, chỉ muốn gục xuống khóc,- Gắt um lên, không thân với Mèo như trước nữa.- Lén xem tranh của em – thở dài Chẳng tìm thấy ở mình một năng khiếu gì.- Thấy khó chịu. Mặc cảm, tự ti, thất vọng về bản thân mình. Đố kị, ganh tị với tài năng của em.c/ Khi đứng trước bức tranh đoạt giải của cô em gái.- Giật sững Ngỡ ngàng Hãnh diện Xấu hổ Giải thích lí do vì sao nhân vật “tôi” khi xem tranh của em gái lại có những cảm giác “ngỡ ngàng, hãnh diện, xấu hổ”, sau đó điền vào ô trống dưới đây:Ngỡ ngàng Hãnh diện Xấu hổ Ngỡ ngàngHãnh diệnXấu hổVì không ngờ em gái lại vẽ mình trong bức tranh dự thi, coi mình là người thân nhất.Thấy mình hiện lên trong tranh đẹp và hoàn hảo, bức tranh ấy được nhiều người xem trong triển lãmTự nhận ra thói xấu của bản thân (ích kỉ, đố kị, ghen tị nhỏ nhen) trong khi em gái vẫn coi anh là người thân yêu nhất Tại sao bức tranh lại làm cho người anh thay đổi như vậy?Sức mạnh nghệ thuật chân chính Bức tranh là nghệ thuật. Sức mạnh của nghệ thuật là tìm kiếm cái đẹp, giúp con người phát hiện ra cái đẹp, cái toàn mĩ: Chân, thiện, mĩ; giúp con người nhận ra cái khuyết điểm của mình và hoàn thiện nó. Bức tranh còn được người em gái vẽ bằng cả tài năng và tình cảm trong sáng của mình.Người anh đáng trách nhưng cũng đáng cảm thông: Theo em nhân vật người anh đáng thương hay đáng trách?- Đáng trách vì đã ích kỉ, ghen tức với em, chỉ nghĩ đến bản thân mình.- Đáng cảm thông vì cậu đã nhận ra lỗi lầm của mình, thấy xấu hổ và biết sửa lỗi2. Nhân vật người emNhân vật Kiều Phương trong câu chuyện là một cô bé như thế nào?-Ngoại hình: mặt lọ lem, luôn tự bôi bẩn.-Hành động: hay lục lọi, tư chế màu vẽ.-Tài năng: Vẽ rất đẹp.-Thái độ: Hồn nhiên, gần gũi, yêu thương anh. Đó là một cô bé nghịch ngợm, hồn nhiên, trong sáng, nhân hậu,đáng yêu, đáng trân trọng.Điều gì khiến em cảm thấy mến nhất ở nhân vật này( tài năng, sự hồn nhiên, lòng độ lượng, nhân hậu )?Tại sao tác giả lại để KP vẽ anh mình hoàn thiện đến thế? Là cô bé hồn nhiên, trong sáng, đáng yêu có tài năng và lòng vị tha, nhân hậuQua nhân vật KP, em có suy nghĩ gì về lòng nhân hậu và sự độ lượng trong cuộc sống?III. Tổng kết2. Nghệ thuật1. Nội dungTình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình.- Kể chuyện theo ngôi thứ nhất.- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật.TÂMLÍNGỠNGÀNGKIỀUPHƯƠNGTẠDUYANHBÍMẬTNHẤTNHÌ34176521. Tên người em gái trong truyện BTCEGT?2. Truyện BTCEGT đạt giải gì trong cuộc thi viết “tương lai vẫy gọi”?3. Truyện BTCEGT đã miêu tả tinh tế điều gì của nhân vật?4. Cảm giác thoạt tiên của người anh khi đứng trước bức chân dung mình do em gái vẽ là gì?5. Bức chân dung người anh của Mèo đạt giải này?6. Mọi điều gì của Mèo cuối cùng cũng bị lộ?7. Tác giả truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi”?LÍNGỠGÀNGKIỀUPHƯƠGTẠDYANHBÍMTNẤTNÌ3417652NUẬHNÂHTMNUẬHNÂHHƯỚNGDẪNTỰ HỌCLàm bài tập1,2 phần luyện tập. Ôn lại bàiSoạn bài “Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả”