Bài giảng Sinh học 6 - Tiết 10: Sự hút nước và muối khoáng của rễ

Giáo Viên : Nguyễn Bá KhánhSINH HỌC 6- Các bộ phận miền hút của rễ và chức năng từng bộ phận+ Biểu bì: Bảo vệ; Hút nước và muối khoáng hòa tan.Lông hútBiểu bì Thịt vỏMạch râyMạch gỗRuột+ Thịt vỏ: Chuyển các chất từ lông hút vào trụ giữa.+ Mạch rây: vận chuyển các chất hữu cơ.+ Mạch gỗ: Vận chuyển nước và muối khoáng+ Ruột: chứa chất dự trữ.- Cấu tạo của miền hút của rễ thích nghi với hoạt động hút nước và muối khoáng của cây. Vậy cây sẽ hấp thụ những loại muối khoáng nào? Quá trình hấp thụ xảy ra như thế nào? chúng ta cùng tìm hiểu qua tiết học hôm nay: “Sự hút nước và muối khoáng của rễ”BÀI MỚITiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:Thí nghiệm 1: Bạn Minh trồng lúa vào hai khay đất, bạn tưới nước đều cả hai chậu cho đến khi cây 2 chậu bén rễ, tươi tốt như nhau. Những ngày tiếp theo bạn tưới nước hằng ngày cho chậu A, còn chậu B không tưới nước.AB1. Nhu cầu nước của cây:Thảo luận nhóm: - Bạn Minh làm thí nghiệm trên nhằm mục đích gì?- Hãy dự đoán kết quả thí nghiệm và giải thích?Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:Thảo luận nhóm: - Bạn Minh làm thí nghiệm trên nhằm mục đích gì?- Hãy dự đoán kết quả thí nghiệm và giải thích?- Bạn Minh làm thí nghiệm trên để xem cây có cần nước không. AB6 ngày sau- Cây ở chậu A vẫn sinh trưởng và phát triển bình thường, còn cây ở chậu B sẽ héo dần và chết vì thiếu nước.ABTiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:AB6 ngày sau- Tất cả các cây cần nước như thế nào.- Tất cả các cây đều cần nước, nếu không có nước cây sẽ chết.Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:Thảo luận nhóm: - Hãy kể tên những loại cây cần nhiều nước và những cây cần ít nước?- Vì sao cung cấp đủ nước, đúng lúc, cây sẽ sinh trưởng tốt, cho năng suất cao?+ Cây cần nhiều nước: Cải, đậu, ngô, lúa + Cây cần ít nước: Xương rồng, vừng + Vì nước rất cần cho các hoạt động sống của cây, góp phần tạo nên các cơ quan trong thực vật Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:- Tất cả các cây đều cần nước, nếu không có nước cây sẽ chết.Thí nghiệm 2:- Các nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm đã làm trước ở nhà về lượng nước chứa trong loại cây, qủa, hạt, củ - Qua kết quả thí nghiệm 1 – 2 em có nhận xét gì về nhu cầu nước của cây?Tên mẫu thí nghiệmKhối lượng trước khi phơi khô (g)Khối lượng sau khi phơi khô (g)Lượng nước chứa trong mẫu thí nghiệm (%)Cây cải bắp1001090%Thân cây xoan tươi1005644% Quả dưa chuột100595%Quả táo1001486%Hạt lúa1008812%Củ khoai lang1006040%Củ khoai tây1002278%Củ cà rốt1001288%Lá cải bắp100793%Lá mận1002179%Lá xà lách100694%Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:- Tất cả các cây đều cần nước, nếu không có nước cây sẽ chết.Thí nghiệm 2:- Qua kết quả thí nghiệm 1 – 2 em có nhận xét gì về nhu cầu nước của cây?- Nhu cầu nước không giống nhau trong từng bộ phận khác nhau của cây, trong các loại cây khác nhau.- Nước rất cần cho cây nhưng cần nhiều hay ít còn phụ thuộc vào các loại cây, các giai đoạn sống, các bộ phận khác nhau của cây.- Nhu cầu nước của cây phụ thuộc vào những yếu tố nào của cây?+ Nhu cầu nước của cây phụ thuộc vào: các loại cây, các giai đoạn sống, các bộ phận khác nhau của cây.Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:- Nhu cầu nước của cây phụ thuộc vào những yếu tố nào của cây?+ Nhu cầu nước của cây phụ thuộc vào: các loại cây, các giai đoạn sống, các bộ phận khác nhau của cây.Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:2. Nhu cầu muối khoáng của cây:Chậu A: Bón đủ đạm, lân, kali Chậu B: Thiếu muối đạmThí nghiệm 3:Thảo luận nhóm: - Theo em bạn Tuấn làm thí nghiệm trên để làm gì?- Dựa vào thí nghiệm trên, em hãy thử thiết kế 1 thí nghiệm để giải thích về tác dụng của muối lân hoặc muối kali đối với cây trồng?- Mục đích thí nghiệm: Tìm hiểu nhu cầu muối đạm của cây -> Muối đạm rất cần cho sự sinh trưởng và phát triển của cây.Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄ2. Nhu cầu muối khoáng của cây:- Thiết kế 1 thí nghiệm để giải thích về tác dụng của muối lân hoặc muối kali đối với cây trồng?Chuẩn bị: 2 chậu, 2 cây đậu tương có độ lớn như nhau, phân đạm, lân, kali.Tiến hành: trồng 2 cây đậu tương có độ lớn như nhau vào 2 chậu.Chậu A: bón đủ các loại muối khoáng: Đạm, Lân, Kali Chậu B: Thiếu muối Lân hoặc kali Kết quả: Cây ở chậu A sinh trưởng và phát triển bình thường. Cây ở chậu B còi cọc, kém phát triển, có biểu hiện bị bệnh (vàng lá, rìa lá bị cháy )Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:1. Nhu cầu nước của cây:2. Nhu cầu muối khoáng của cây:- Muối khoáng rất cần thiết cho cây. Cây cần các loại muối khoáng chính là đạm, lân, kali và các loại phân vi lượng khác như kẽm, mangan, sắt - Vậy cây cần những loại muối khoáng chính nào? - Cây cần các loại muối khoáng chính: Đạm, lân, kali.Tên loại muối khoáng Lượng muối khoáng để sản xuất 1000kg thóc Muối đạm (có chứa nitơ) 9 – 16 kg Muối lân (có chứa phốt pho) 4 – 8 kg Muối Kali 2 – 4kg - Em hiểu như thế nào về nhu cầu của muối khoáng đối với cây? Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:- Em hãy lấy ví dụ chứng minh nhu cầu muối khoáng của các loại cây, các giai đoạn khác nhau trong chu kì sống của cây không giống nhau?Ví dụ: + Cải bắp, su hào cần nhiều muối đạm; lúa, ngô, đậu cần nhiều đạm và lân; khoai lang, cà rốt cần nhiều Kali => nhu cầu muối khoáng của các loại cây, khác nhau không giống nhau.+ Trong giai đoạn sinh trưởng, ra hoa kết quả cây cần nhiều muối khoáng hơn các giai đoạn khác => nhu cầu muối khoáng của các giai đoạn khác nhau trong chu kì sống của cây không giống nhau. 1. Nhu cầu nước của cây:2. Nhu cầu muối khoáng của cây:Tiết 10-Bài 11: SỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:=> Vậy nhu cầu muối khoáng phụ thuộc những yếu tố nào của cây?1. Nhu cầu nước của cây:2. Nhu cầu muối khoáng của cây:- Nhu cầu muối khoáng khác nhau đối với từng loại cây, các bộ phận, các giai đoạn khác nhau trong từng chu kì sống của cây.LÔNG HÚTVỎMẠCH GỖCON ĐƯỜNG HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG HÒA TANQuan sát hình bên, chọn từ thích hợp trong các từ lông hút, vỏ, mạch gỗ điền vào chỗ trống:- Nước và muối khoáng hoà tan trong đất, được .. 1 ... .. hấp thụ, chuyển qua 2....... tới 3 Rễ mang các 4 có chức năng hút nước và muối khoáng hoà tan trong đất.Thảo luận cặp đôi hoàn thành bài tập sau :LÔNG HÚTVỎMẠCH GỖvỏmạch gỗlông hútlông hútLÔNG HÚTVỎMẠCH GỖCON ĐƯỜNG HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG HÒA TANCon đường vận chuyển nước và muối khoáng trong câyThảo luận nhóm hoàn thành bảng sau :123Điều kiện bên ngoàiẢnh hưởng đến sự hấp thụ nước và muối khoángVí dụ1.Đất đồi núi2.Đất đỏ bazan3.Đất phù sa4. Nhiệt độ thấp5. Nhiệt độ cao6. Mưa nhiềuĐiều kiện bên ngoàiẢnh hưởng đến sự hấp thụ nước và muối khoángVí dụ1.Đất đồi núiMất nước và chất dinh dưỡng nên cây khó hấp thụ đượcĐồi núi ở Hòa Bình, Nghệ An 2.Đất đỏ bazanNước và chất dinh dưỡng khá nhiều nên cây hút đượcĐất đỏ Tây Nguyên..3.Đất phù saNước và chất dinh dưỡng rất nhiều nên thuận lợi cho hút nước và chất dinh dưỡng của câyĐồng bằng sông Cửu Long, sông Hồng, 4. Nhiệt độ thấpNước đóng băng nên sự hút nước và chất dinh dưỡng của cây bị ngừng trệ Mùa đông ở vùng ôn đới 5. Nhiệt độ caoCây thoát nước nhiều, nhu cầu nước của cây tăng (nếu không đủ cây sẽ héo) Mùa khô hạn 6. Mưa nhiềuĐất ngập nước nhiều, rễ cây chết nên không hút được nước và muối khoáng Lũ lụt, gió bão Đất phù sa ở đồng bằng sông Hồng, sông Cửu LongVùng đồi trọc (Hòa Bình, Nghệ An)Đất đỏ Bazan vùng Tây NguyênMưa lớn,ngập lụtNắng nóng, khô hạnCây sống trong mùa lạnhTrên thực tế bộ rễ thường ăn sâu lan rộng, nhiều rễ con. Em hãy giải thích vì sao?Câu 1: “Ô nhiễm môi trường là nhân tố ảnh hưởng đến đời sống của cây trồng”, lời phát biểu này:	a. đúng b. sai Câu 2: “ Để cây trồng phát triển tốt ta nên bón phân thật nhiều và liên tục cho cây ”, ý kiến này:	a. đúng b. saiCâu 3: Bộ phận của rễ chủ yếu hút nước và muối khoáng:	 a. thân b. lá c. mạch gỗ d. lông hútCâu 4: Sơ đồ con đường đi của nước và muối khoáng hòa tan từ đất vào cây a. rễthânlá b. lông hút vỏmạch rây của rễ mạch rây của thân, lá c. lông hút vỏmạch gỗ của rễ mạch gỗ của thân, lá d. lông hút vỏtrụ giữa của rễ trụ giữa của thân, láCÂU HỎI TRẮC NGHIỆM: CHỌN ĐÁP ÁN ĐÚNG NHẤTSỰ HÚT NƯỚC VÀ MUỐI KHOÁNG CỦA RỄI. Cần nước và các loại muối khoáng:KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁBài 1: Giai đoạn nào cây cần nhiều nước và muối khoáng? a. Giai đoạn cây sinh trưởng. b. Giai đoạn cây non. c. Giai đoạn cây mọc cành, đẻ nhánh. d. Giai đoạn ra hoa, tạo quả. e. Giai đoạn cây già cỗi. 2. Trình bày cách làm thí nghiệm chứng minh cây cần muối đạm, lân, kali? Chuẩn bị: 4 chậu trồng 4 cây đậu tương có độ lớn như nhau; phân đạm, lân, kali.- Tiến hành: trồng 4 cây đậu tương có độ lớn như nhau vào 4 chậu.Chậu A: bón đủ các loại muối khoáng: Đạm, Lân, Kali Chậu B: Thiếu muối Lân.Chậu C: Thiếu muối đạm.Chậu D: Thiếu Kali.Kết quả: Cây ở chậu A sinh trưởng và phát triển bình thường; các cây ở chậu B, C, D còi cọc, kém phát triển, có biểu hiện bị bệnh (vàng lá, rìa lá bị cháy )Kết luận: Muối đạm, lân và kali rất cần cho sự sinh trưởng và phát triển của cây.KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ- Muốn cây sinh trưởng và phát triển tốt cho năng suất cao chúng ta cần phải làm gì? TRẢ LỜI CÂU HỎI Muốn cho cây sinh trưởng và phát triển tốt cần cung cấp đủ nước và muối khoáng, tùy thuộc vào từng loại cây, các giai đoạn sống, các bộ phận của cây, các loại đất và thời tiết mà bón cho phù hợp → năng suất cao.- Những điều kiện bên ngoài nào ảnh hưởng đến sự hút nước và muối khoáng của cây?Hướng dẫn học ở nhà:- Học bài cũ và trả lời câu hỏi sau bài.- Đọc mục “Em có biết?”- Nghiên cứu trước bài: “ Quan sát biến dạng của rễ”.- Mỗi nhóm sưu tầm các loại mẫu và tranh ảnh : Củ sắn (khoai mì), củ cà rốt, củ cải, dây trầu không, cành tầm gửi, dây tơ hồng, cây bụt mọc, cây mắm Rễ cây bụt mọcRễ cây mắmCHUẨN BỊ MẪU VẬT THEO NHÓMKhoai langCủ cảiCà rốtCây tầm gửiDây tơ hồngTrầu không