Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Chương trình cả năm - Năm học 2019-2020
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Biết được giá trị của việc trồng cây ăn quả.
- Biết được đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả.
2. Kĩ năng:
- Kỹ năng nhận biết các đặc điểm thực vật của cây ăn quả thành thạo.
3. Thái độ:
- Yêu thích công việc của việc trồng cây ăn quả, các đặc điểm thực vật của cây ăn quả thành thạo.
4. Năng lực – Phẩm chất:
a) Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác,
b) Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ
II. CHUẨN BỊ:
1. Chuẩn bị nội dung:
- Đọc kĩ nội dung bài học trong sgk.
- Thu thập thêm thông tin trong các tài liệu.
2. Chuẩn bị đồ dùng dạy học:
HS: - Có tri thức kỹ năng về KHKT nông nghiệp.
- Có sức khoẻ tốt.
- Có lòng yêu nghề.
- Yêu cầu lòng yêu nghề là quan trọng nhất vì đó mới là động cơ giúp người trồng cây ăn quả rèn luyện, học tập tốt để đạt kết quả cao
Ngày dạy: 9A: 31/08/2019 9B: 31/08/2019 TIẾT 1: GIỚI THIỆU NGHỀ TRỒNG CÂY ĂN QUẢ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Biết được vai trò, vị trí của nghề trồng cây ăn quả trong đời sống và nền kinh tế va đời sống. 2. Kĩ năng: - Biết được các đặc điểm, yêu cầu và triển vọng của nghề trồng cây ăn quả. 3. Thái độ: - Yêu thích nghề trồng cây ăn quả, có ý thức tham gia phát triển cây ăn quả trong vườn của gia đình nhằm cải thiện đời sống và tăng thu nhập. 4. Năng lực – Phẩm chất: a) Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác, b) Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ II. CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị nội dung: - Sgk, sgv. - Tài liệu: Phát triển VAC, trồng cây ăn quả 2. Chuẩn bị đồ dùng dạy học: - Tranh vẽ có nội dung liên quan đến bài học. - Bảng số liệu về phát triển trồng cây ăn quả trong nước và ở địa phương. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Hoạt động khởi động: a. Ổn định tổ chức: b. Kiểm tra bài cũ: - Xen kẽ trong bài mới 2. Hoạt động hình thành kiến thức: Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung - Hãy kể các giống cây ăn quả ở nước ta mà em biết? - Vai trò: - Vị trí của nghề trồng cây ăn quả trong đời sống và nền kinh tế quốc dân. */ HĐ2: TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM CỦA NGHỀ VÀ NHỮNG YÊU CẦU ĐỐI VỚI NGƯỜI LÀM NGHỀ TRỒNG CÂY ĂN QUẢ: - Nghề trồng cây ăn quả có đặc điểm gì? ?. Đối tượng lao động của nghề là gỡ? Vớ dụ? ?. Qua kiến thức Công nghệ 7 đó học, em hóy cho biết trồng cõy ăn quả bao gồm những khâu nào? ?. Để tiến hành được những công việc đó, cần những dụng cụ lao động nào? ?. Người trồng cây ăn quả thường xuyên phải làm việc ở đâu? ?. Người làm nghề trồng cây ăn quả thỡ tư thế làm việc sẽ như thế nào? Cho ví dụ cụ thể ? ?. Kết quả cuối cùng mà người trồng cây ăn quả mong muốn là gỡ? ?. Cần phải cú những yờu cầu gỡ đối với người trồng cây ăn quả ? ?. Tại sao nghề trồng cây ăn quả lại có những yêu cầu như vậy? ?.Theo em trong những yêu cầu đó, yêu cầu nào là quan trọng nhất? Tại sao? GV nhận xét và giải thích: - Để đáp ứng được các yêu cầu của nghề, nhiệm vụ của em phải làm gỡ? */ HĐ3: TÌM HIỂU TRIỂN VỌNG CỦA NGHỀ TRỒNG CÂY ĂN QUẢ: GV: Giới thiệu: Hiện nay, nghề trồng cây ăn quả đang được khuyến khích phát triển, tạo thêm công ăn việc làm và thu nhập cho người lao động, tăng thêm nguồn ngoại tệ cho đất nước GV: Cho HS xem bảng 1 ?. Em hóy nhận xột triển vọng phỏt triển cây ăn quả trong thời gian tới? GV kết luận: ?. Để đáp ứng yêu cầu phát triển, cần thực hiện tốt những công việc nào? ?. Thế nào là chuyên canh, thâm canh? ?. Xây dựng các chính sách phù hợp, đẩy mạnh đào tạo, huấn luyện cán bộ kỹ thuật nhằm mục đích gỡ? I/ VAI TRÒ, VỊ TRÍ CỦA NGHỀ TRỒNG CÂY ĂN QUẢ: - Quan sát H1(5- sgk) (vải thiều (Lục Ngạn); nhãn lồng (Hưng Yên); bưởi (Đoan Hùng) ) - Vai trò, vị trí: + Cung cấp cho người tiêu dùng. + Cung cấp nguyên liệu cho Công Nghệ chế biến đồ hộp, nước giải khát + Xuất khẩu. II/ ĐẶC ĐIỂM VÀ NHỮNG YÊU CỦA NGHỀ: Đọc mục II (6- sgk). 1. Đặc điểm của nghề: a. Đối tượng lao động: Cây ăn quả lâu năm có giá trị dinh dưỡng và kinh tế cao. VD: Cõy mớt, xoài, nhón.... Nội dung lao động: Công việc: Nhân giống, làm đất, gieo trồng, chăm bón, thu hoạch, bảo quản, chế biến . c. Dụng cụ lao động: Cuốc, xẻng, cày . d. Điều kiện lao động: Thường xuyên làm việc ngoài trời chịu tác động trực tiếp của các yếu tố khí hậu, tiếp xúc trực tiếp với hoá chất, tư thế làm việc luôn thay đổi theo tính chất công việc. e. Sản phẩm: Là những loại quả: Cam, chanh, mớt, nhón, vải, xoài 2. Yêu cầu của nghề đối với người lao động: - Phải có tri thức về các ngành khoa học có liên quan (sinh, hoá, KTNN ) và có kỹ năng cơ bản về nghề trồng cây ăn quả. - Phải yêu nghề, cần cù, chịu khó, ham học hỏi, năng động, sáng tạo. - Phải có sức khoẻ tốt, khéo léo HS: Cần cố gắng học thật tốt lý thuyết, nắm chắc kỹ thuật trồng cây ăn quả, phải yêu nghề, luôn rèn luyện sức khoẻ để đáp ứng cho việc làm việc ngoài trời và các yêu cầu khác của nghề. III/ TRIỂN VỌNG CỦA NGHỀ: HS: Ngày càng phát triển. - Nghề trồng cây ăn quả đang được khuyến khích phát triển mạnh. - Để thực hiện được các nhiệm vụ, vai trò của nghề trồng cây ăn quả, phải làm tốt một số công việc sau: + Xây dựng và cải tạo vườn CAQ theo hướng thâm canh, chuyên canh. + Áp dụng các tiến bộ kĩ thuật. + Xây dựng các chính sách phù hợp, đẩy mạnh đào tạo, huấn luyện cán bộ kĩ thuật. HS: - Chuyên canh: trồng một loại cây ăn quả trên một vùng đất - Thâm canh: Áp dụng những tiến bộ KHKT: giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật... vào trồng trọt để nâng cao năng suất và chất lượng nông sản. HS: Tạo điều kiện thuận lợi nhất để nghề trồng cây ăn quả phát triển mạnh, người dân an tâm sản xuất. 3. Hoạt động luyện tập: - Gọi 1- 2 học sinh đọc: “Ghi nhớ”. 4.Hoạt động vận dụng: - Nêu câu hỏi củng cố bài. .Nghề trồng cây ăn quả có vai trò gì đối với đời sống và kinh tế? - Đánh giá mức độ đạt được của bài học. 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: - Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài. - Đọc trước và chuẩn bị nội dung bài 2. =============================== Ngày dạy: 9A: 07/09/2019 9B: 07/09/2019 TIẾT 2. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c©y ¨n qu¶ I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Biết được giá trị của việc trồng cây ăn quả. - Biết được đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. 2. Kĩ năng: - Kỹ năng nhận biết các đặc điểm thực vật của cây ăn quả thành thạo. 3. Thái độ: - Yêu thích công việc của việc trồng cây ăn quả, các đặc điểm thực vật của cây ăn quả thành thạo. 4. Năng lực – Phẩm chất: a) Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác, b) Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ II. CHUẨN BỊ: 1. Chuẩn bị nội dung: - Đọc kĩ nội dung bài học trong sgk. - Thu thập thêm thông tin trong các tài liệu. 2. Chuẩn bị đồ dùng dạy học: Tranh ¶nh ®Ó minh ho¹. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. KiÓm tra: ? NghÒ trång c©y ¨n qu¶ cã vai trß g× ®èi víi ®êi sèng vµ kinh tÕ? ? Nêu các yêu cầu với người làm nghề trồng cây ăn quả?Yêu cầu nào là quan trọng nhất? Vì sao? HS: - Có tri thức kỹ năng về KHKT nông nghiệp. - Có sức khoẻ tốt. - Có lòng yêu nghề. - Yêu cầu lòng yêu nghề là quan trọng nhất vì đó mới là động cơ giúp người trồng cây ăn quả rèn luyện, học tập tốt để đạt kết quả cao 2. Hoạt động hình thành kiến thức: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß */H§1: T×m hiÓu vÒ gi¸ trÞ cña viÖc trång c©y ¨n qu¶: ? Phần lớn các loại quả cung cấp cho con người những chất dinh dưỡng nào? ? Nêu một vài ví dụ về công dụng làm thuốc của cây ăn quả? ? Nêu vài ví dụ cho thấy cây ăn quả có giá trị kinh tế cao? ? Tại sao nói cây ăn quả góp phần bảo vệ môi trường sinh thái? GV Giải thích thêm: Ngoài giá trị về kinh tế, cây ăn quả còn có tác dụng chống xói mòn, bảo vệ đất. Hiện nay du lịch sinh thái người ta còn chú trọng đến các vườn cây ăn quả, do đó cây ăn quả còn có ý nghĩa phục vụ du lịch. ? Tóm lại, cây ăn quả có những giá trị nào? GV kết luận: ? Trong các giá trị đó giá trị nào là quan trọng? */ H§2: T×m hiÓu vÒ ®Æc ®iÓm thùc vËt vµ yªu cÇu ngo¹i c¶nh cña c©y ¨n qu¶: ? Thực vật có những loại rễ nào? GV Giới thiệu: cây ăn quả có rễ cái có thể xuống sâu 1à10m giúp cây đứng vững và hút nước, chất dinh dưỡng, rễ con tập trung ở lớp đất mặt có độ sâu từ 0,1à10m có nhiệm vụ hút nước, chất dinh dưỡng cho cây - RÔ CAQ cã mÊy lo¹i? §ã lµ nh÷ng lo¹i nµo? Cho VD? Chóng cã ®Æc ®iÓm vµ nhiÖm vô g×? GV kết luận ? Theo em, cây ăn quả thường có dạng thân nào là chủ yếu? - Th©n c©y cã t¸c dông g×? Cµnh c©y ph©n bè lµm mÊy cÊp ®é? CÊp ®é mÊy th× mang qu¶? GV nhận xết và kết luận: ? Thực vật thường có những loại hoa nào? GV: lấy Ví dụ hoa lưỡng tính có ở xoài, chôm chôm, nhãn, vải. ? Cây ăn quả thường có những dạng quả nào? ? Số lượng hạt trong một quả thì như thế nào? ? Dựa vào kiến thức môn Địa lý, em hãy giới thiệu sơ lược về khí hậu ở nước ta? ? Cây ăn quả chịu tác động của những yếu tố ngoại cảnh nào? ? Cây ăn quả ở nước ta thích hợp ở nhiệt độ như thế nào? Tại sao? ? Phần lớn cây ăn quả chịu độ ẩm không khí và lượng mưa như thế nào ở nước ta? ? Cây ăn quả nào không thích ánh sáng mạnh ở nước ta? ? Theo em biết, trong quá trình trồng cây ăn quả, nhu cầu phân bón ở từng thời kỳ ra sao? Chúng ta cần bón phân gì ở từng thời kỳ đó? ? Cây ăn quả thích hợp với những loại đất nào? ? Tóm lại cây ăn quả thích hợp với điều kiện ngoại cảnh như thế nào? GV kết luận: I/ Gi¸ trÞ cña viÖc trång c©y ¨n qu¶: HS: Chất béo, vitamin, đường... HS: Quả quất có thể ngâm mật ong để trị ho. HS: Khi ta trồng xoài, nhãn có thể bán tăng thêm thu nhập cho gia đình. HS: Giữ cho môi trường trong lành. HS: Trả lời, Ghi vở - Giá trị dinh dỡng. - Có khả năng chữa đợc một số bệnh. - Là nguồn nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy chế biến. - Bảo vệ môi trờng sinh thái, chống xói mòn, bảo vệ đất HS: - Giá trị dinh dưỡng - Là nguyên liệu cho nhà máy chế biến nông sản II/ ĐẶC ĐIỂM THỰC VẬT VÀ YÊU CẦU NGOẠI CẢNH CỦA CÂY ĂN QUẢ: 1. Đặc điểm thực vật: a. Rễ: HS: Rễ cọc và rễ chùm - Rễ cọc: Mọc thẳng xuống đất, sâu 1- 10 mét giúp cây đứng vững, hút nước, chất dinh dưỡng. - Rễ chùm: Mọc ngang. Sâu 0,1- 10 mét, giúp cây hút nớc, chất dinh dưỡng. b. Thân: HS: Phần lớn là thân gỗ. - Thân gỗ: Làm giá đỡ cho cây. - Cành cấp I, II, III, IV, V, VI. Cành cấp V mang quả. c. Hoa: HS: Hoa đực, hoa cái và hoa lưỡng tính. - Hoa đực: Nhị phát triển, nhuỵ không phát triển. - Hoa cái: Nhuỵ phát triển, nhị không phát triển. - Hoa lưỡng tính: Nhị, nhuỵ cùng phát triển. d. Quả và hạt: HS: Quả hạch, quả mọng và quả có vỏ cứng. - Quả hạch: Đào, mận, mơ ; quả mọng: cam, quýt ; quả có vỏ cứng; Dừa.... - Hạt: Số lượng, hình dạng, màu sắc phụ thuộc vào loại quả. 2. Yêu cầu ngoại cảnh: HS: khí hậu nhiệt đới, ôn đới, cận nhiệt đới. HS: Nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa, ánh sáng, đất. HS: Tuỳ từng loại cây yêu cầu nhiệt độ khác nhau. Vỡ nước ta có khí hậu đa dạng. HS: Khoảng 80- 90% độ ẩm không khí và 1000-2000mm. HS: Cây dâu tây, dứa.. HS: Tuỳ theo từng thời kỡ mà nhu cầu bún phõn khỏc nhau. Ta cần bún đủ N, P, K HS: Thích hợp trên nhiều loại đất nhưng thích hợp nhất là đất phù sa ven sông. a. Nhiệt độ: Tuỳ thuộc vào từng thời kì sinh trởng của mỗi loại cây. VD: Chuối: 25- 300C; cam, quýt: 25- 270C. b. Độ ẩm, lượng mưa: - Độ ẩm không khí: 80- 90%. - Lượng mưa: 1000- 2000 mm. c. Ánh sáng: - Hầu hết cây ăn quả là cây ưa ánh sáng. - Một số cây chịu bóng râm (dứa). d. Chất dinh dưỡng: - Phân hữu cơ, phân vô cơ. - Phân chuồng bón lót. - Ưu tiên bón thúc đạm, lân vào thời kì đầu, Kali vào thời kì cuối của giai đoạn ra hoa, tạo quả. e. Đất: Tầng đất dày, kết cấu tốt, nhiều dinh dưỡng, ít chua, dễ thoát nước. 3. Hoạt động luyện tập: - Gi¸o viªn tãm t¾t l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. 4.Hoạt động vận dụng: - GV: Cho HS chơi trò chơi: yêu cầu các nhóm kể tên các loại cây ăn quả mà em biết ( Chia làm 2 nhóm ) Nhóm nào trả lời được nhiều hơn sẽ chiến thắng. 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: - Yêu cầu hs về nhà học bài và trả lời câu hỏi 1-2 (15- sgk). - §äc trước môc III (1, 2, 3), bµi 2. Ngày dạy: 9A: 14/09/2019 9B: 14/09/2019 TiÕt 3: Bµi 2: Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c©y ¨n qu¶ (T2). i. Môc tiªu: 1. Kiến thức: - Qua phần này HS nắm được kĩ thuật trồng cây ăn quả 2. Kĩ năng: - Nắm được các bước trong quy trình trồng cây ăn quả. 3. Thái độ: - Yêu thích say mê đối với nghề trồng cây ăn quả. 4. Năng lực – Phẩm chất: a) Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác, b) Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ ii. ChuÈn bÞ: - GV: SGK - HS: III/ TiÕn tr×nh d¹y häc: 1. KiÓm tra: ?. Hãy trình bày giá trị của việc trồng cây ăn quả? H·y nªu c¸c yªu cÇu ngo¹i c¶nh cña c©y ¨n qu¶? 2. Hoạt động hình thành kiến thức: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß */ H§: T×m hiÓu kÜ thuËt trång c©y ¨n qu¶: Ph©n tÝch nh÷ng c¬ së khoa häc cña c¸c biÖn ph¸p kÜ thuËt chung trong viÖc trång vµ ch¨m sãc c©y ¨n qu¶. Nªu c¸c lo¹i CAQ ®ang ®îc trång ë níc ta vµ ph©n lo¹i chóng vµo 3 nhãm c©y ®îc ghi trong b¶ng 2 (11- sgk). - Ngêi ta dïng ph¬ng ph¸p nµo ®Ó nh©n gièng c©y ¨n qu¶? (Dïng kiÕn thøc sinh 6, c«ng nghÖ 7 ®Ó gîi ý häc sinh tr¶ lêi). ?.Trồng cây ăn quả phải có những kỹ thuật trồng nào?. ?.Hãy nêu quy trình trồng cây ăn quả ?. ?.Yêu cầu HS đọc kỹ những lưu ý khi trồng cây ăn quả . ?.Tại sao phải trồng dày, hợp lý?. ?.Tại sao phải để lớp đất mặt riêng khi đào hố?. ?.Tại sao phải trồng cây có bầu đất?. ?.Tại sao không trồng cây khi gió to , giữa trưa nắng?. GV nhận xét câu trả lời của HS và kết luận. - NhÊn m¹nh ®Õn thêi vô, kho¶ng c¸ch trång, quy tr×nh trång vµ nh÷ng ®iÒu cÇn chó ý khi trång c©y ¨n qu¶. - Ph©n tÝch, lµm râ c¬ së khoa häc vµ ý nghÜa thùc tÕ cña c¸c yªu cÇu kÜ thuËt ®ã. ? Câu hỏi THBVMT: Ảnh hưởng của phân bón với môi trường? - T¹i sao ph¶i trång c©y cã bÇu ®Êt? + Nªu, gi¶i thÝch vµ ph©n tÝch nh÷ng ®iÓm cÇn chó ý khi trång c©y? III/ KÜ thuËt trång c©y ¨n qu¶: 1. Gièng c©y: - C©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi: Chuèi, døa, mÝt, xoµi, dõa, hång xiªm, æi, na, sÇu riªng, khÕ - C©y ¨n qu¶ ¸ nhiÖt ®íi: Cam, quýt, chanh, bëi, v¶i, nh·n, b¬, hang, m¬ - C©y ¨n qu¶ «n ®íi: T¸o t©y, lª, ®µo, mËn, nho 2. Nh©n gièng: - Ph¬ng ph¸p h÷u tÝnh: Gieo h¹t. - Ph¬ng ph¸p v« tÝnh: Gi©m, chiÕt, ghÐp, nu«i cÊy m« tÕ bµo, t¸ch chåi 3. Trång c©y ¨n qu¶: HS: - Chọn thời vụ , khoảng cách trồng , quy trình trồng. HS: Quy trình: Đào hố bóc vỏ bầu đặt cây vào hố lấp đất tưới nước. HS thảo luận trả lời câu hỏi của GV . HS: Tận dụng được đất và tiện chăm sóc. HS: Để tiện trộn với phân bón. HS: Khả năng cây sống sẽ thấp... HS: Cây không đảm bảo sống với điều kiện như vậy a. Thêi vô: - MiÒn B¾c: + Vô xu©n: Th¸ng 2- 4. + Vô thu: Th¸ng 8- 10. - MiÒn Nam: §Çu mïa ma (th¸ng 4- 5). b. Kho¶ng c¸ch trång: - Trång dµy hîp lý: TËn dông ®Êt, dÔ ch¨m sãc, phßng trõ s©u bÖnh, dÔ thu ho¹ch, c©y ph¸t triÓn tèt, cho s¶n lîng cao. c. §µo hè, bãn ph©n lãt: - §µo hè tríc khi trång 15- 30 ngµy. - KÝch thíc hè tuú thuéc vµo lo¹i c©y. - §Ó riªng líp ®Êt mÆt vµ líp ®Êt díi ®¸y. Trén ph©n bãn víi líp ®Êt mÆt råi cho vµo hè, lÊp ®Êt. =>Có thể gây ô nhiễm MT nước,không khí,và có thể làm thay đổi tính chất MT đất d. Trång c©y: Quy tr×nh: §µo hè trång ¨Bãc vá bÇu (Trång c©y cã bÇu) ¨§Æt c©y vµo hè ¨ LÊp ®Êt ¨ Tíi níc. 3. Hoạt động luyện tập: - Yêu cầu học sinh đọc “Ghi nhớ” (15- sgk). 4.Hoạt động vận dụng: - Giáo viên tóm tắt lại kiến thức cơ bản của bài. ?. Có mấy phương pháp nhân giống cây? ?. Nêu quy trình trồng cây ăn quả ?. - §¸nh gi¸ tiÕt häc. 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: - Yªu cÇu hs vÒ nhµ häc bµi. - Đọc trước mục III.4 và phần IV SGK ================================= Ngày dạy: 9A: 21/09/2019 9B: 21/09/2019 TiÕt 4: BÀI 3: CÁC PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG CÂY ĂN QUẢ I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Biết được những yêu cầu kĩ thuật xây dung vườn ươm cây ăn quả. Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kĩ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính. Có hứng thú tìm tòi trong học tập. 2. Kĩ năng: - Nắm được các bước trong quy trình trồng cây ăn quả. 3. Thái độ: - Yêu thích say mê đối với nghề trồng cây ăn quả. 4. Năng lực – Phẩm chất: a) Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác, b) Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ II/ CHUẨN BỊ: Chuẩn bị nội dung: Đọc kĩ nội dung bài học trong sgk. Thu thập thêm thông tin trong các tài liệu. Chuẩn bị đồ dùng dạy học: Tranh ảnh về các phương pháp nhân giống cây ăn quả (giâm, chiết, ghép). Mẫu vật về cành chiết, cây đã ghép hoàn chỉnh. III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Kiểm tra: Nêu vai trò của giống, phân bón, nước đối với sự sinh trưởng, phát triển của cây ăn quả? Những yêu cầu về thu hoạch, bảo quản, chế biến các loại quả? 2. Hoạt động hình thành kiến thức: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß */ HĐ1: TÌM HIỂU VỀ VIỆC XÂY DỰNG VƯỜN ƯƠM CÂY ĂN QUẢ: - Giúp học sinh hiểu vai trò của vườn ươm: + Là nơi chọn lọc, bồi dưỡng những giống tốt. + Là nơi sử dụng các phương pháp nhân giống để sản xuất nhiều cây giống có chất lượng cao cho sản xuất. - Cho biết loại đất nào thích hợp cho việc trồng CAQ? (Đất đỏ, đất phù sa ven sông). - Phân tích tác dụng của tong khu trong vườn ươm. Trong hai khu cây giống và nhân giống thì khu nhân giống có diện tích lớn hơn. Trong khu nhân giống được chia làm nhiều khu nhỏ. Khu luân canh được trồng cây họ đậu để nâng cao độ phì của đất và sử dụng để luân phiên cho các khu nhân giống vì hàng năm việc xuất cây giống đã làm mất lớp đất mặt, làm cho đất vườn ươm xấu dần, cần được cải tạo. */ HĐ2: TÌM HIỂU PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG HỮU TÍNH (NHÂN GIỐNG BẰNG HẠT). - Nhấn mạnh ý nghĩa thực tiễn của phương pháp. - Cho học sinh they được phương pháp nhân giống bằng hạt không được ứng dụng rộng rãi mà chỉ bó hẹp trong các trường hợp sau: + Gieo hạt lấy cây làm gốc ghép. + Đối với giống cây đa phôi (Cam, quýt, xoài, bơ...) gieo hạt để chọn cây giống giữ được đặc tính của cây mẹ. I/ XÂY DỰNG VƯỜN ƯƠM CÂY ĂN QUẢ: Chọn địa điểm: a. Gần vườn trường, gần nơi tiêu thụ và thuận tiện cho việc vận chuyển. b. Gần nguồn nước tưới cung cấp kịp thời, đầy đủ cho cây phát triển tốt. c. Đất vườn ươm phải thoát nước, bằng phẳng, màu mỡ, thành phần cơ giới trung bình, độ chua phụ thuộc vào loại cây. 2. Thiết kế vườn ươm: - Khu cây giống. - Khu nhân giống. - Khu luân canh. II/ PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG CÂY ĂN QUẢ: 1. Phương pháp nhân giống hữu tính: - Nêu lên những ưu, nhược điểm: - Những chú ý khi nhân giống hữu tính: + Biết được đặc tính chín của hạt để có biện pháp xử lí phù hợp. + Gieo hạt trên luống hoặc trong bầu đất phải tưới nước, phủ rơm rạ để giữ ẩm và chăm sóc thường xuyên cho cây phát triển tốt. 3. Hoạt động luyện tập: Giáo viên tóm tắt lại kiến thức cơ bản của bài. Đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trả lời để củng cố bài. Đánh giá tiết học. 4.Hoạt động vận dụng: Yêu cầu hs về nhà học bài. 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: Đọc trước mục II2.n =============================== Ngày dạy: 9A: 28/09/2019 9B: 28/09/2019 TIẾT 5 - BÀI 3 : CÁC PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG CÂY ĂN QUẢ (TIẾP) I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Biết được những yêu cầu kĩ thuật xây dung vườn ươm cây ăn quả. Hiểu được đặc điểm và yêu cầu kĩ thuật của phương pháp nhân giống hữu tính. Có hứng thú tìm tòi trong học tập. 2. Kĩ năng: - Nắm được các bước trong quy trình trồng cây ăn quả. 3. Thái độ: - Yêu thích say mê đối với nghề trồng cây ăn quả. 4. Năng lực – Phẩm chất: a) Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực tự quản lí, năng lực hợp tác, b) Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ II/ CHUẨN BỊ : Chuẩn bị nội dung: Đọc kĩ nội dung bài học trong sgk. Thu thập thêm thông tin trong các tài liệu. Chuẩn bị đồ dùng dạy học: -Tranh ảnh về các phương pháp nhân giống cây ăn quả (giâm, chiết, ghép). -Mẫu vật về cành chiết, cây đã ghép hoàn chỉnh. III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1.Kiểm tra bài cũ: - Tại sao phải xây dựng vườn ươm cây giống? Hãy nêu các yêu cầu khi chọn nơi làm vườn ươm? - Nêu ưu, nhược điểm và những điểm cần chú ý đối với phương pháp nhân giống hữu tính? 2. Hoạt động hình thành kiến thức: Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß */HĐ1: TÌM HIỂU PHƯƠNG PHÁP NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH: Các phương pháp nhân giống vô tính đã được học? - Những điểm cần lưu ý khi dùng phương pháp chiết cành? - Để giâm cành đạt kết quả cao, cần làm tốt các khâu kĩ thuật nào? - Những việc cần làm khi tiến hành ghép? - Nêu cách ghép thực tế mà em biết? - Hướng dẫn học sinh quan sát các hình vẽ của các kiểu ghép khác nhau và yêu cầu học sinh nêu lên nội dung của các kiểu ghép đó. - Giới thiệu thêm cho học sinh biết: Phương pháp nhân giống bằng chồi, nuôi cấy mô Invitro... 2. Phương pháp nhân giống vô tính: - Chết cành, giâm cành, ghép. a. Chiết cành: Là phương pháp nhân giống bằng cách tách cành từ cây mẹ tạo thành cây con. - Cành khoẻ, có 1- 2 năm tuổi, không bị sâu ở giữa tầng tán vươn ra ánh sáng, đường kính 1- 1,5 cm. - Thời vụ thích hợp: Tháng 2- 4 hoặc tháng 8- 9. b. Giâm cành: Dựa trên khả năng hình thành rễ phụ của đoạn cành (Đoạn rễ). - Làm nhà giâm cành nơi thoáng mát, gần nơi ra ngôi cây con...tơi xốp, ẩm. - Chọn cành non 1- 2 năm tuổi, chưa ra hoa. - Chọn thời vụ thích hợp. - Trước khi giâm, nhúng gốc giâm vào dung dịch chất kích thích ra rễ với nồng độ và thời gian thích hợp. - Mật độ giâm đảm bảo các lá không che khuất. - Duy trì độ ẩm trên mặt lá và đất. c. Ghép: Gắn một đoạn cành (Hoặc cành) hay mắt (chồi) lên gốc của cây cùng họ... - Chọn cành ghép ở cây có năng suất cao, ổn định. - Chọn cây gốc ghép của cây cùng họ. - Hai cách ghép: Ghép cành và ghép mắt. + Ghép cành: Ghép áp, ghép chẻ, ghép nêm. + Ghép mắt: Ghép cửa sổ, ghép mắt kiểu chữ T, ghép mắt nhỏ có gỗ. ² (Bảng 3- Tr 22. sgk) P2 nhân giống Ưu điểm Nhược điểm 1. Gieo hạt - Đơn giản, dễ làm, chi phí ít. - Hệ số nhân giống cao. - Cây sống lâu. - Khó giữ được đặc tính của cây mẹ. - Lâu ra hoa, quả. 2. Chiết cành - Giữ được đặc tính của cây mẹ. - Ra hoa, quả sớm. - Mau cho cây giống. - Hệ số nhân giống thấp. - Cây chóng cỗi. - Tốn công. 3. Giâm cành - Giữ được đặc tính của cây mẹ. - Ra hoa, quả sớm. - Hệ số nhân giống cao. - Đòi hỏi kỹ thuật và thiết bị cần thiết (Nhà giâm). 4. Ghép - Giữ được đặc tính của cây mẹ. - Ra hoa, quả sớm. - Hệ số nhân giống cao. - Tăng sức chống chịu với điều kiện ngoại cảnh. - duy trì được nòi giống. - Đòi hỏi kỹ thuật phức tạp trong việc chọn gốc ghép, cành ghép và thao tác ghép. 3. Hoạt động luyện tập: - Gọi 1-2 học sinh đọc “Ghi nhớ” 4.Hoạt động vận dụng: - Khái quát nội dung, củng cố bài học. 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: - Nhắc nhở học sinh học bài, trả lời câu hỏi, chuẩn bị dụng cụ, vật liệu cho bài thực hành lần sau. ======================== Ngày dạy: 9B: 04/09/2019 9A: 05/09/2019 TiÕt 6 Bµi 4 : Thùc hµnh: Gi©m cµnh . I/ Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy, gi¸o viªn ph¶i lµm cho häc sinh: BiÕt c¸ch gi©m cµnh ®óng thao t¸c vµ kü thuËt. Lµm ®îc c¸c thao t¸c cña quy tr×nh gi©m cµnh c©y ¨n qu¶. Cã ý thøc kØ luËt, trËt tù, vÖ sinh, an toµn lao ®éng trong vµ sau khi thùc hµnh. II/ ChuÈn bÞ: ChuÈn bÞ néi dung: Sgk, sgv. Lµm thö cho quen thao t¸c ®Ó híng dÉn häc sinh. ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc: Cµnh ®Ó gi©m: Cµnh chanh, quýt, nho, chÌ, bëi hoÆc cµnh rau ngãt, cµnh hoa giÊy... Dao s¾c: 2-3 con/ nhãm KÐo c¾t cµnh: 2 con/ nhãm. Khay gç (hoÆc luèng ®Êt) chøa ®Êt bét hoÆc c¸t s¹ch: 1 c¸i/ nhãm. Thuèc kÝch thÝch ra rÔ: 1-2 èng/ nhãm (1 èng = 5 ml); b¸t nhá. B×nh tíi cã hoa sen: 1 c¸i/ nhãm. Tranh vÏ vÒ quy tr×nh gi©m cµnh. III/ TiÕn tr×nh d¹y häc: 1. KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh vÒ dông cô, vËt liÖu. 2.Hoạt động hình thành kiến thức : Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß */ H§1: Giíi thiÖu bµi thùc hµnh: - Nªu môc tiªu cña bµi häc vµ yªu cÇu cÇn ®¹t: Lµm ®îc c¸c thao t¸c kü thuËt trong viÖc gi©m cµnh c©y ¨n qu¶. */ H§2: Tæ chøc thùc hµnh: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: Cµnh gi©m, khay gç, dao kÐo, b×nh tíi... - Ph©n chia nhãm vµ n¬i thùc hµnh cho tõng nhãm. - Ph©n c«ng vµ giao nhiÖm vô cho mçi nhãm. Cã thÓ bè trÝ cho mçi nhãmgi©m mét lo¹i cµnh ®Ó so s¸nh sù ra rÔ nhanh hay chËm....TiÕn hµnh gi©m trong khay gç hay trªn luèng ®Êt tuú thao ®iÒu kiÖn thùc hiÖn. */ H§3: Thùc hµnh: - Giíi thiÖu vµ lµm mÉu tõng bíc cña qu¸ tr×nh thùc hµnh. CÇn gi¶i thÝch râ c¸c yªu cÇu kü thuËt cña tõng bíc trong quy tr×nh vµ ¸p dông cho tõng lo¹i c©y. Trong ®iÒu kiÖn khÝ hËu níc ta, thêng ¸p dông ph¬ng ph¸p xö lý nhanh chÊt kÝch thÝch ra rÔ ë nång ®é ho¸ chÊt cao tõ 2000- 8000 ppm (tuú lo¹i c©y), thêi gian: 5- 10 (s). - Theo dâi, uèn n¾n kÞp thêi nh÷ng sai sãt cña häc sinh trong khi thùc hµnh. - Híng dÉn häc sinh thu dän vËt liÖu, dông cô, lµm vÖ sinh. - Lµm viÖc theo nhãm. 1- 2 häc sinh nh¾c l¹i quy tr×nh gi©m cµnh: C¾t cµnh gi©m ¨ Xö lý cµnh gi©m ¨ C¾m cµnh gi©m ¨ Ch¨m sãc cµnh gi©m. (cô thÓ tõng bíc trong sgk- 25). - Thùc hµnh theo nhãm ®· ®îc ph©n c«ng, tiÕn hµnh gi©m cµnh theo c¸c bíc ®· híng dÉn trªn khay gç cã chøa ®Êt hoÆc c¸t, trªn luèng ®Êt ë trong vên ¬m hoÆc trong nhµ gi©m. 3. Hoạt động luyện tập: Híng dÉn häc sinh tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh cña nhãm m×nh theo c¸c tiªu chÝ: + Sù chuÈn bÞ dông cô, vËt liÖu. + Thùc hiÖn quy tr×nh. + Thêi gian hoµn thµnh. + Sè lîng cµnh gi©m ®îc. Tæ chøc cho häc sinh ®¸nh gi¸ chÐo. NhËn xÐt chung vÒ giê häc cña líp. 4.Hoạt động vận dụng: Xem l¹i thao t¸c cña quy tr×nh TËp dît trong vên nhµ. 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: TiÕp tôc chuÈn bÞ dông cô, vËt liÖu ®Ó häc tiÕt 2 cña bµi häc nµy. ======================= Ngày dạy: 9B: 11/10/2019 9A: 12/10/2019 TiÕt 7- Bµi 4 : Thùc hµnh: Gi©m cµnh (TiẾP). I/ Môc tiªu: Sau khi häc xong T2 bµi nµy, gi¸o viªn ph¶i lµm cho häc sinh: RÌn kü n¨ng gi©m cµnh ®óng thao t¸c vµ kü thuËt. Cã ý thøc kØ luËt, trËt tù, vÖ sinh, an toµn lao ®éng trong vµ sau khi thùc hµnh. II/ ChuÈn bÞ : ChuÈn bÞ néi dung: Sgk, sgv. Lµm thö cho quen thao t¸c ®Ó híng dÉn häc sinh. ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc: Cµnh ®Ó gi©m: Cµnh chanh, quýt, nho, chÌ, bëi hoÆc cµnh rau ngãt, cµnh hoa giÊy... Dao s¾c: 2-3 con/ nhãm KÐo c¾t cµnh: 2 con/ nhãm. Khay gç (hoÆc luèng ®Êt) chøa ®Êt bét hoÆc c¸t s¹ch: 1 c¸i/ nhãm. Thuèc kÝch thÝch ra rÔ: 1-2 èng/ nhãm (1 èng = 5 ml); b¸t nhá. B×nh tíi cã hoa sen: 1 c¸i/ nhãm. Tranh vÏ vÒ quy tr×nh gi©m cµnh. III/ TiÕn tr×nh d¹y häc: 1.KiÓm tra bµi cò: - Gi©m cµnh trªn khay gç(lµm bµi theo bµn)? KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh vÒ dông cô, vËt liÖu. 2.Hoạt động hình thành kiến thức : Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß * H§1: Thùc hµnh: - Nªu quy tr×nh gi©m cµnh? - Ph©n nhãm thùc hµnh ngoµi trêi theo khu vùc quy ®Þnh. - Quan s¸t, nh¾c nhë viÖc thùc hµnh cña c¸c nhãm. - Uèn n¾n kÞp thêi nh÷ng sai sãt cña häc sinh trong khi thùc hµnh. - kÕt thóc thùc hµnh híng dÉn häc sinh thu dän dông cô, vËt liÖu, lµm vÖ sinh. */ H§2: §¸nh gi¸ kÕt qu¶: Híng dÉn häc sinh tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh cña nhãm m×nh theo c¸c tiªu chÝ: + Sù chuÈn bÞ dông cô, vËt liÖu. + Thùc hiÖn quy tr×nh. + Thêi gian hoµn thµnh. + Sè lîng cµnh gi©m ®îc. Tæ chøc cho häc sinh ®¸nh gi¸ chÐo. NhËn xÐt chung vÒ giê häc cña c¶ líp, nªu u, nhîc ®iÓm cña tõng nhãm. Cho ®iÓm tõng nhãm theo c¸c tiªu chÝ trªn. Quy tr×nh: C¾t cµnh gi©m ¨ Xö lý cµnh gi©m ¨ C¾m cµnh gi©m ¨ Ch¨m sãc cµnh gi©m. - TiÕn hµnh c¸c thao t¸c gi©m cµnh trªn khu vùc quy ®Þnh. - Thao t¸c theo quy tr×nh. Tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh cña nhãm m×nh theo c¸c tiªu chÝ trªn. + Sù chuÈn bÞ dông cô, vËt liÖu. + Thùc hiÖn quy tr×nh. + Thêi gian hoµn thµnh. + Sè lîng cµnh gi©m ®îc. C¸c nhãm häc sinh ®¸nh gi¸ chÐo nhau. 3. Hoạt động luyện tập: Tæ chøc cho häc sinh ®¸nh gi¸ chÐo. NhËn xÐt chung vÒ giê häc cña líp. 4.Hoạt động vận dụng: 5. Hoạt động tìm tòi mở rỗng: Nh¾c nhë häc sinh ®äc néi dung vµ chuÈn bÞ dông cô, vËt liÖu cho bµi 5. ========================== Ngày dạy: 9B: 18/10/2019 9A: 19/10/2019 TiÕt 8 - Bµi 5 : Thùc hµnh : ChiÕt cµnh I. Môc tiªu : Sau khi häc xong bµi nµy, gi¸o viªn ph¶i lµm cho häc sinh: BiÕt c¸ch chiÕt cµnh ®óng thao t¸c vµ kü thuËt. Lµm ®îc c¸c thao t¸c cña quy tr×nh chiÕt cµnh c©y ¨n qu¶. Cã ý thøc kØ luËt, trËt tù, vÖ sinh, an toµn lao ®éng trong vµ sau khi thùc hµnh. II. ChuÈn bÞ : ChuÈn bÞ néi dung: Sgk, sgv. Lµm thö cho quen thao t¸c ®Ó híng dÉn häc sinh. §äc phÇn “Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý” (SGV) ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc: Cµnh ®Ó chiÕt: Cµnh chanh, bëi, t¸o... cã ®êng kÝnh nhá. Dao s¾c: 1 con/ hs. KÐo c¾t cµnh: 1 c¸i/ nhãm. D©y buéc (Nilon) §Êt trén víi r¸c môc, rÔ bÌo t©y. M¶nh PE trong ®Ó bã bÇu: 1 tê/ bÇu chiÕt. ChËu ®Ó nhµo ®Êt. Thuèc kÝch thÝch ra rÔ: 1-2 èng/ nhãm (1 èng = 5 ml); b¸t nhá. Tranh vÏ vÒ quy tr×nh chiÕt cµnh. III. TiÕn tr×nh d¹y häc : 1. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh vÒ dông cô, vËt liÖu. 2.Hoạt động hình thành kiến thức : Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß */ H§1: Giíi thiÖu bµi thùc hµnh: - Nªu môc tiªu cña bµi häc vµ yªu cÇu cÇn ®¹t: N¾m ®îc ph¬ng ph¸p nh©n gièng b»ng chiÕt cµnh vµ lµm ®îc c¸c thao t¸c kü thuËt trong viÖc chiÕt cµnh c©y ¨n qu¶. */ H§2: Tæ chøc thùc hµnh: - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh: Cµnh chiÕt, dao kÐo, d©y buéc, ®Êt bã bÇu, m¶nh PE trong ®Ó bã bÇu... - Ph©n chia nhãm vµ n¬i thùc hµnh cho tõng nhãm. */ H§3: Thùc hµnh: - Giíi thiÖu vµ lµm mÉu tõng bíc cña quy tr×nh chiÕt cµnh, võa lµm võa gi¶i thÝch râ c¸c yªu cÇu kü thuËt. - Yªu cÇu 1- 2 häc sinh nh¾c l¹i quy tr×nh chiÕt cµnh. - Tæ chøc cho häc sinh thùc hµnh theo c¸c bíc trong quy tr×nh trªn cµnh ®· chuÈn bÞ. - Theo dâi, söa sai sãt trong khi thùc hµnh. - Lµm viÖc theo nhãm díi sù híng dÉn cña gi¸o viªn. - Quy tr×nh: Chän cµnh chiÕt¨ Khoanh vá ¨ Trén hçn hîp bã bÇu ¨ Bã bÇu ¨C¾t cµnh chiÕt. - Thùc hiÖn theo c¸c bíc trong quy tr×nh vµ sù híng dÉn cña gi¸o viªn. 3. Hoạt động luyện tập: Híng dÉn häc sinh tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ thùc hµnh cña nhãm m×nh theo c¸c tiªu chÝ: + Sù chuÈn bÞ dông cô, vËt liÖu. + Thùc hiÖn quy tr×nh. + Thêi gian hoµn thµnh. + Sè lîng cµnh chiÕt ®îc. Tæ chøc cho häc sinh ®¸nh gi¸ chÐo. NhËn xÐt chung vÒ giê häc cña líp. 4.Hoạt động vận dụng: Xem l¹i thao t¸c cña quy tr×nh. 5.Hoạt động tìm tòi mở rỗng TËp dît trong vên nhµ. Ngày dạy: 9B: 31/08/2019 9A: 31/08/2019 TiÕt 9 - Bµi 5 : Thùc hµnh : ChiÕt cµnh (TiẾP) i. Môc tiªu : Sau khi häc xong T2 bµi nµy, gi¸o viªn ph¶i lµm cho häc sinh: -BiÕt c¸ch chiÕt cµnh ®óng thao t¸c vµ kü thuËt. -Lµm ®îc c¸c thao t¸c cña quy tr×nh chiÕt cµnh c©y ¨n qu¶. -TiÕn hµnh chiÕt c©y trong vên trêng. -Cã ý thøc kØ luËt, trËt tù, vÖ sinh, an toµn lao ®éng trong vµ sau khi thùc hµnh. ii. ChuÈn bÞ : ChuÈn bÞ néi dung: Sgk, sgv. Lµm thö cho quen thao t¸c ®Ó híng dÉn häc sinh. §äc phÇn “Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý” (SGV) ChuÈn bÞ ®å dïng d¹y häc: Cµnh ®Ó ch
Tài liệu đính kèm:
- giao_an_cong_nghe_lop_9_chuong_trinh_ca_nam_nam_hoc_2019_202.doc