Giáo án Toán Lớp 6 (Sách Kết nối tri thức với cuộc sống) - Chương 1 - Bài 1: Tập hợp

 Ngày soạn: Ngày dạy:
Tiết theo KHDH: 1
 BÀI 1: TẬP HỢP
 Thời gian thực hiện: (01 tiết)
I. Mục tiêu 
1. Về kiến thức: 
- Nhận biết một tập hợp và các phần tử của nĩ, tập hợp các số tự nhiên N và tập hợp các 
số tự nhiên khác 0 N* .
- Sử dụng được các kí hiệu về tập hợp.
- Sử dụng được các cách mơ tả (cách viết) một tập hợp.
2. Về năng lực: 
* Năng lực chung: 
- Năng lực tự học: HS tự hồn thành được các nhiệm vụ học tập chuẩn bị ở nhà và tại lớp.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: HS phân cơng được nhiệm vụ trong nhĩm, biết hỗ trợ nhau, 
trao đổi, thảo luận, thống nhất được ý kiến trong nhĩm để hồn thành nhiệm vụ.
* Năng lực đặc thù: 
- Năng lực giao tiếp tốn học: HS nhận biết được một tập hợp, biết liệt kê các phần tử của 
một tập hợp.
- Năng lực tư duy và lập luận tốn học, năng lực giải quyết vấn đề tốn học, năng lực mơ 
hình hĩa tốn học: thực hiện được các thao tác tư duy so sánh, phân tích, tổng hợp, khái quát 
hĩa, để hình thành khái niệm tập hợp; vận dụng các kiến thức trên để giải các bài tập về 
tập hợp, giải một số bài tập cĩ nội dung gắn với thực tiễn ở mức độ đơn giản.
3. Về phẩm chất: 
- Chăm chỉ: thực hiện đầy đủ các hoạt động học tập một cách tự giác, tích cực.
- Trung thực: thật thà, thẳng thắn trong báo cáo kết quả hoạt động cá nhân và theo nhĩm, 
trong đánh giá và tự đánh giá.
- Trách nhiệm: hồn thành đầy đủ, cĩ chất lượng các nhiệm vụ học tập.
II. Thiết bị dạy học và học liệu 
1. Giáo viên: SGK, kế hoạch bài dạy, thước thẳng, tranh, ảnh minh họa cho tập hợp, bảng 
phụ hoặc máy chiếu.
2. Học sinh: SGK, thước thẳng, bảng nhĩm.
III. Tiến trình dạy học
1. Hoạt động 1: Mở đầu (5 phút)
a) Mục tiêu: Làm cho HS cảm thấy khái niệm tập hợp rất gần gũi với đời sống hàng ngày.
b) Nội dung: GV chiếu hình ảnh minh họa về tập hợp (một lọ hoa, một bình chứa cá vàng) 
lên màn hình để giới thiệu về khái niệm tập hợp.
c) Sản phẩm: Câu trả lời của HS 
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV và HS Nội dung GV giới thiệu về chương I: Tập hợp các số tự 
 nhiên.
 Khi tính tốn với những số nhỏ, người xưa chỉ 
 cần dùng đến các ngĩn tay. Nhưng khi gặp các số 
 lớn thì sao? Các hệ đếm xuất hiện để giúp con 
 người tính tốn với những số lớn. Chương này sẽ 
 giúp các em làm quen với hệ (đếm) thập phân để 
 biểu diễn và tính tốn các số tự nhiên thật dễ dàng 
 và thuận tiện. 
 Chúng ta cùng tìm hiểu bài đầu tiên của chương 
 là Tập hợp.
 * GV giao nhiệm vụ học tập: 
 GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân
 - Quan sát hình ảnh 1.1, 1.2 trên màn hình và cho 
 biết trong chiếc lọ, bình cĩ gì? 
 * HS thực hiện nhiệm vụ:
 - Quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi.
 * Báo cáo, thảo luận: 
 - GV chọn 2 HS trả lời câu hỏi Hình 1.1: Tập hợp gồm các bơng hoa 
 - HS cả lớp quan sát, lắng nghe, nhận xét. hồng trong lọ hoa.
 * Kết luận, nhận định: 
 - GV nhận xét các câu trả lời của HS.
 - GV chính xác hĩa lại kiến thức: 
 Hình 1.1 là tập hợp gồm các bơng hồng trong lọ 
 hoa.
 Hình 1.2 là tập hợp gồm ba con cá vàng trong Hình 1.2: Tập hợp gồm ba con cá vàng 
 bình. trong bình.
 Để hiểu rõ hơn về tập hợp các em tìm hiểu trong 
 phần 1. Tập hợp và phần tử của tập hợp.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (30 phút)
Hoạt động 2.1: Tập hợp và phần tử của tập hợp (18 phút)
a) Mục tiêu: 
- Hình thành khái niệm tập hợp, nhận biết được tập hợp và các phần tử của tập hợp.
- Sử dụng được các kí hiệu tập hợp.
b) Nội dung: 
- Qua quan sát hình 1.1, 1.2, 1.3, phát biểu được khái niệm tập hợp, biết kí hiệu một tập hợp, 
nêu được các phần tử tập hợp
- Làm các bài tập: Ví dụ 1, Luyện tập 1 (SGK trang 6).
c) Sản phẩm: 
- Khái niệm tập hợp và các chú ý. 
- Lời giải các bài tập: Ví dụ 1, Luyện tập 1 (SGK trang 6).
d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của GV và HS Nội dung
* GV giao nhiệm vụ học tập 1: 1. Tập hợp và phần tử của tập hợp
- Trên hình 1.3 số nào nằm trong vịng trịn? Số a) Ví dụ
nào nằm ngồi vịng trịn?
- Gọi B là tập hợp các chữ cái viết thường trong 
bảng chữ cái tiếng Việt. Em hãy nêu các phần 
tử của tập hợp B .
- Yêu cầu học sinh đọc khái niệm và chú ý trong 
SGK.
 Hình 1.3 biểu diễn tập hợp gồm các số 
* HS thực hiện nhiệm vụ 1:
 4;1;9;8. Nếu kí hiệu M là tập hợp này 
- Trả lời các số nằm trong và ngồi vịng trịn 
 thì các số 4;1;9;8là các phần tử của tập 
trong hình 1.3
- HS nêu các phần tử của tập hợp B . hợp M và số 7 khơng là phần tử của 
* Báo cáo, thảo luận 1: tập hợp M .
- GV gọi 2 HS trả lời. b) Khái niệm
- HS cả lớp quan sát, nhận xét. Một tập hợp (gọi tắt là tập) bao gồm 
* Kết luận, nhận định 1: những đối tượng nhất định. Các đối 
- GV khẳng định lại câu trả lời của HS: các số tượng ấy được gọi là những phần tử của 
4;1;9;8 nằm trong vịng trịn, số 7 nằm ngồi tập hợp.
vịng trịn. x là một phần tử của tập A, kí hiệu là 
Hình 1.3 biểu diễn các số 4;1;9;8. Nếu kí hiệu x A (đọc là x thuộc A)
 y khơng là phần tử của tập A, kí hiệu 
M là tập hợp này thì các số 4;1;9;8 là các phần 
 là y A (đọc là y khơng thuộc A)
tử của tập hợp này và số 7 khơng là phần tử của 
tập hợp M c) Chú ý
- GV giới thiệu khái niệm tập hợp như SGK + Khi x thuộc A, ta cịn nĩi ‘‘ x nằm 
trang 6, yêu cầu vài HS đọc lại. trong A’’ hay ‘‘ A chứa x ’’.
- GV nêu chú ý trong SGK trang 6. + Người ta thường đặt tên tập hợp bằng 
 chữ cái in hoa.
* GV giao nhiệm vụ học tập 2: d) Áp dụng
- Hoạt động cá nhân làm Ví dụ 1 SGK trang 6. - Ví dụ 1 (SGK trang 6)
- Hoạt động theo cặp làm bài Luyện tập 1 SGK 4 M ; 1 M ; 8 M ; 9 M ; 7 M
trang 6. - Luyện tập 1 (SGK trang 6) 
* HS thực hiện nhiệm vụ 2: Tập hợp B là tập hợp các bạn tổ trưởng 
- HS lần lượt thực hiện các nhiệm vụ trên. trong lớp em.
* Báo cáo, thảo luận 2: 
- GV yêu cầu 1 lên bảng làm Ví dụ 1.
- GV yêu cầu 1 cặp đơi nhanh nhất lên điền kết 
quả luyện tập 1.
- HS cả lớp theo dõi, nhận xét lần lượt từng câu.
* Kết luận, nhận định 2: 
- GV chính xác hĩa các kết quả và nhận xét mức 
độ hồn thành của HS. Hoạt động 2.2: Mơ tả một tập hợp (12 phút)
a) Mục tiêu: 
- HS biết và sử dụng được hai cách mơ tả (viết) một tập hợp.
- Giới thiệu kí hiệu N* (tập hợp các số tự nhiên khác 0); giới thiệu cách viết x N* .....
- Củng cố cách hiểu các kí hiệu và .
b) Nội dung: 
- Thực hiện bài tập phần câu hỏi SGK trang 7.
- Vận dụng làm bài Luyện tập 2, Luyện tập 3 SGK trang 7.
c) Sản phẩm: 
- Hai cách mơ tả (viết) một tập hợp.
- Lời giải bài Luyện tập 2, Luyện tập 3 SGK trang 7.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV và HS Nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập: 2. Mơ tả một tập hợp
 GV giới thiệu hai cách viết tập a) Cách mơ tả một tập hợp
 hợp, sau đĩ yêu cầu HS:
 - Làm phần bài tập câu hỏi 
 trong SGK trang 7.
 - Làm bài Luyện tập 2, 3 SGK 
 trang 7.
 * HS thực hiện nhiệm vụ :
 - HS thực hiện các yêu cầu trên Cách 1: Liệt kê các phần tử của tập hợp, tức là viết các 
 theo cá nhân. phần tử của tập hợp trong dấu ngoặc  theo thứ tự tùy 
 * Báo cáo, thảo luận : ý nhưng mỗi phần tử chỉ được viết một lần.
 - GV yêu cầu HS đứng tại chỗ Ví dụ: P 0;1;2;3;4;5
 trả lời HĐ ?. Cách 2: Nêu dấu hiệu đặc trưng cho các phần tử của tập 
 - GV yêu cầu 2 HS lên bảng hợp.
 làm bài Luyện tập 2 và 3.
 P n n là số tự nhiên nhỏ hơn 6
 - HS cả lớp lắng nghe, quan sát 
 và nhận xét lần lượt từng câu. ? (SGK trang 7)
 * Kết luận, nhận định: Bạn Nam viết sai. Vì phần tử A và N được viết hai 
 - GV chính xác hĩa kết quả của lần.
 bài tập phần câu hỏi, Luyện tập L N;H; A;T;R;G
 2, 3. Chú ý:
 - GV lưu ý cho các HS nội + Ta biết các phần tử của một tập hợp cách nhau bởi 
 dung phần chú ý dấu ";"
 + Gọi N là tập hợp gồm các số tự nhiên 0;1;2;3;Ta 
 cĩ thể viết tập hợp N như sau N 0;1;2;3;... .
 + Ta viết n N cĩ nghĩa n là một số tự nhiên. Chẳng hạn: Tập P các số tự nhiên nhỏ hơn 6 cĩ thể 
 viết: P n n N,n 6hoặc P n N n 6.
 + Ta cịn dùng kí hiệu N* để chỉ tập hợp các số tự nhiên 
 khác 0. N* 1;2;3;...
 * Luyện tập 2 (Sgk - 7)
 a) A 0;1;2;3;4
 b) B 1;2;3;4
 * Luyện tập 3 (Sgk - 7)
 a) 5 M ; 9 M
 b) M 7;8;9 
 M n N 6 n 10
3. Hoạt động 3: Luyện tập (4 phút)
a) Mục tiêu: HS vận dụng được khái niệm tập hợp và hai cách mơ tả một tập hợp để giải 
một số bài tập.
b) Nội dung: Làm các bài tập 1.1 và 1.2 SGK trang 7.
c) Sản phẩm: Lời giải các bài tập 1.1 và 1.2 SGK trang 7.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV và HS Nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập 3. Luyện tập
 - Làm các bài tập: 1.1 và 1.2 SGK trang 7. Bài 1.1:
 * HS thực hiện nhiệm vụ a A;a B
 - HS thực hiện các yêu cầu trên theo nhĩm. b A;b B
 * Báo cáo, thảo luận x A; x B
 - GV yêu cầu lần lượt: 1 HS đại diện lên bảng u A;u B
 làm bài tập 1.1, 1 HS đại diện lên bảng làm Bài 1.2:
 bài tập 1.2 Các số 3;6;0 thuộc tập hợp U
 - Cả lớp quan sát và nhận xét. Các số 5;7 khơng thuộc tập hợp U .
 * Kết luận, nhận định: 
 - GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá 
 mức độ hồn thành của HS.
4. Hoạt động 4: Vận dụng (5 phút)
a) Mục tiêu: HS vận dụng được khái niệm tập hợp và hai cách mơ tả một tập hợp để giải 
một số bài tập.
b) Nội dung: Làm các bài tập 1.3 và 1.4 SGK trang 7; 8.
c) Sản phẩm: Lời giải các bài tập 1.3 và 1.4 SGK trang 7; 8.
d) Tổ chức thực hiện: 
  Giao nhiệm vụ 1
- GV yêu cầu HS làm các bài tập: 1.3 và 1.4 SGK trang 7; 8.
- HS hoạt động cá nhân thực hiện các yêu cầu trên. - GV yêu cầu lần lượt: 1 HS đại diện lên bảng làm bài tập 1.3 và 1 HS đại diện lên bảng làm 
bài 1.4. Cả lớp quan sát và nhận xét.
- GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá mức độ hồn thành của HS.
 Giao nhiệm vụ 2
- Xem lại các bài tập đã làm trong tiết học.
- Ghi nhớ cách viết tập hợp, cách xác định phần tử thuộc hay khơng thuộc một tập hợp, cùng 
các chú ý.
- Làm bài tập 1.5 SGK trang 8.
- Đọc phần Em cĩ biết.
- Chuẩn bị giờ sau: đọc trước nội dung bài 2 – Cách ghi số tự nhiên SGK trang 9.