Tài liệu dạy học môn Toán Lớp 6 - Chương 2 - Bài 9: Quy tắc chuyển vế

 Toaùn 6 Taøi lieäu daïy hoïc
 Bài 9. QUY TẮC CHUYỂN VẾ
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Đẳng thức và tính chất
 ▪ Đẳng thức là biểu thức có dạng a = b ; trong đó a gọi là vế trái, b gọi là vế phải.
 ▪ Nếu a = b thì a + c = b + c ;
 ▪ Nếu a + c = b + c thì a = b ;
 ▪ Nếu a = b thì b = a .
2. Quy tắc chuyển vế
 ▪ Khi chuyển một hạng tử từ vế này sang vế kia của một đẳng thức, ta phải đổi dấu số hạng đó.
B. CÁC DẠNG BÀI TẬP VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Dạng 1: Tìm số chưa biết trong một đẳng thức
 ▪ Tương tự bài toán tìm x như phép toán với số tự nhiên.
 ▪ Có thể áp dụng quy tắc chuyển vế để giải quyết bài toán.
Ví dụ 1. Tìm x Î ¢ , biết: a) x - 15 = - 25; b) x + 35 = - 66;
 c) - x - (- 33) = 44 ; d) - 3x - (- 15) = 35 - 2x .
Dạng 2: Tìm số nguyên chứa dấu giá trị tuyệt đối
 ▪ Áp dụng tính chất của giá trị tuyệt đối
 ì
 ï A khi A ³ 0
 ▪ A = í ; A ³ 0 với mọi A .
 ï - A khi A < 0
 îï
Ví dụ 2. Tìm x Î ¢ , biết: a) | x | + 5 = 15; b) | x - 5 | - 6 = - 6;
 c) | x - 5 | + 8 = 3; d) | x - 2017 | - (- 1) = 2018.
Dạng 3: Tìm số nguyên x thỏa mãn điều kiện cho trước
 ▪ Áp dụng quy tắc chuyển vế để tìm. Kết quả có thể là một biểu thức.
Ví dụ 3. Tìm x Î ¢ , biết a,b Î ¢ :
a)x + 2a = - 2018; b) a - x = 789; c) a - x = 15 - b; d) | x | - 2a = 1- a + b.
Ví dụ 4. Tìm số nguyên x , biết tổng của ba số 4 , - 3 và x bằng 10.
Dạng 4: Toán có nội dung thực tế
 ▪ Đọc kĩ từng câu trong đề bài;
ĐT: 0344 083 6701 Toång hôïp: Thaày Hoùa Toaùn 6 Taøi lieäu daïy hoïc
 ▪ Chuyển các điều kiện cho thành biểu thức rồi giải quyết bài toán.
Ví dụ 5. Sau vòng 33 giải bóng đá ngoại hạng Anh mùa giải 2017 - 2018, đội đầu bảng 
Manchester City ghi được 93 bàn và thủng lưới 25 bàn. Trong khi đó, đội xếp cuối bảng là West 
Bromwich Albion hiện mới ghi được 27 bàn và thủng lưới 52 bàn. Hãy tính hiệu số bàn thắng-
thua của mỗi đội sau vòng 33 .
Ví dụ 6. Nhiệt độ chênh lệch (nhiệt độ cao nhất trừ nhiệt độ thấp nhất) của thủ đô Pa-ri, nước Pháp 
trong năm nay là bao nhiêu? Biết nhiệt độ cao nhất là 12°, nhiệt độ thấp nhất là 2° .
C. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1. Tìm x Î ¢ , biết: a) x - 10 = - 20; b) x + 40 = - 61;
 c) - x - (- 22) = 55; d) - 2x - (- 25) = 45 - x .
Bài 2. Tìm x Î ¢ , biết: a) | x | + 2 = 7; b) | x - 2 | + 7 = 7 ;
 c) | x - 1| + 7 = 4; d) | x - 215 | - (- 4) = 219 .
Bài 3. Tìm x Î ¢ , biết a,b Î ¢ :
a) x + a = - 2015 ; b) a - x = - 123; c) a - x = 5 + b ; d) | x | - 2b = 5 - a - b.
Bài 4. Tìm số nguyên x , biết tổng của ba số 5, - 2 và x bằng 6.
Bài 5. Sau vòng 32 giải bóng đá Tây Ban Nha mùa giải 2017 - 2018, đội đầu bảng Barcelona ghi 
được 81 bàn và thủng lưới 17 bàn. Trong khi đó, đội xếp cuối bảng là Malaga hiện mới ghi được 
 20 bàn và thủng lưới 50 bàn. Hãy tính hiệu số bàn thắng-thua của mỗi đội sau vòng 32 .
Bài 6. Nhiệt độ chênh lệch (nhiệt độ cao nhất trừ nhiệt độ thấp nhất) của thủ đô Mát-xcơ-va, nước 
Nga trong nhiều năm là bao nhiêu? Biết nhiệt độ cao nhất là - 2° , nhiệt độ thấp nhất là - 16° .
D. BÀI TẬP VỀ NHÀ
Bài 7. Tính nhanh
a) 2575 + 37 - 2576 - 23; b) 34 + 35 + 36 + 37 - 14 - 15 - 16 - 17 .
c) (- 2156)+ (1325 + 2156); d) (27 - 514)- (486 - 73).
Bài 8. Tìm x Î ¢, biết: a) x - 7 = - 17; b) x - 20 = - 36;
 c) - x - (- 30) = - 40; d) 4x - (- 10) = 55 + 3x .
Bài 9. Tìm x Î ¢, biết: a) | x | + 3 = 7; b) | x - 1| - (- 8) = 8;
 c) | x - 5 | - (- 5) = - 5; d) | 2014 - x | - (- 2) = 2016 .
Bài 10. Tìm số nguyên x , biết tổng của ba số 9, - 3 và x bằng 15.
ĐT: 0344 083 6702 Toång hôïp: Thaày Hoùa Toaùn 6 Taøi lieäu daïy hoïc
Bài 11. Sau vòng 32 mùa giải 2017 - 2018 của giải vô địch quốc gia Ý, hiện đội đầu bảng 
Juventus ghi được 77 bàn và chỉ thủng lưới có 18 bàn. Trong khi đó, đội xếp cuối bảng là 
Benevento mới chỉ ghi được có 28 bàn và thủng lưới tới 75 bàn. Hãy tính hiệu số bàn thắng-thua 
của mỗi đội sau vòng 32 .
Bài 12. Nhiệt độ chênh lệch (nhiệt độ cao nhất trừ nhiệt độ thấp nhất) của thủ đô Tô-ky-ô, nước 
Nhật trong nhiều năm là bao nhiêu? Biết nhiệt độ cao nhất là 8° , nhiệt độ thấp nhất là - 4° .
Bài 13. (*) Cho x,y Î ¢ . Chứng tỏ rằng
a) Nếu x - 2 > 0 thì x > 2; b) Nếu x - y > 0 thì x > y ;
c) Nếu x > 3 thì x - 3 > 0; d) Nếu x > y thì x - y > 0 .
Bài 14. (*) Tìm số nguyên a,b , biết:
a) a + 3 = 7; b) a - 5 = (- 5)+ 8 ;
c) a + b = 0; d) a + 5 + b - 3 = 0.
ĐT: 0344 083 6703 Toång hôïp: Thaày Hoùa