Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 21+22: Văn bản Thạch Sanh

Cảnh trong bức tranh là cảnh gì và nêu ý nghĩa của nó?TIẾT 21-22 Văn bản: Khi ca ngợi những con người dám xả thân vì đất nước nhà thơ Tố Hữu đã viết:“Hoan hô anh giải phóng quânKính chào anh con người đẹp nhấtLịch sử hôn anh chàng trai chân đấtSống hiên ngang bất khuất kiên cườngNhư Thạch Sanh của thế kỉ 20”I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:	 : là vị thần cao nhất ngự trị trên trời	 : con trai vua, người được chọn sẵn để nối ngôi vua.	 : linh hồn nhập vào cái thai để sinh ra kiếp khác.	 : không có ai là người thân thích.	 : vua ở dưới nước.	 : Nước bị phụ thuộc phải phụ tùng nước khác TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH Ngọc HoàngThái tửĐầu thaiTứ cố vô thânVua Thủy TềNước chư hầuI) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: Gồm 4 phần: - Đoạn 1: Từ đầu mọi phép thần thông. (Giới thiệu sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh)Đoạn 2: Tiếp theo phong cho làm quận công. (Thạch Sanh diệt chằn tinh bị Lý Thông cướp công)Đoạn 3: Tiếp theo hóa kiếp thành bọ hung.(Thạch Sanh giết đại bàng cứu công chúa và con vua Thủy Tề. Mẹ con Lý Thông bị sét đánh)Đoạn 4: Phần còn lại. (Thạch Sanh cưới công chúa, làm lui quân 18 nước chư hầu, lên làm vua.TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: II. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:Truyện cổ tíchThạch Sanh là truyện cổ tích tiêu biểu cho kho tàng truyện cổ tích việt Nam được nhândân rất yêu thích bởi sự hấp dẫn của các yếu tố thần kì và một cốt truyện phong phú đặc biệt truyện đã thể hiện công lý xã hội, lí tưởng nhân đạo, yêu hòa bình của nhân dân ta và ước mơ ngàn đời của người dân về chân lý sống cao đẹp là “ Ở hiền gặp lành”Sự ra đời, lớn lên của Thạch Sanh có những điểm gì bình thường và khác thường?Xem chú thích * trang 53Truyện cổ tích: Là loại truyện dân gian kể về một số kiểu nhân vật quen thuộc:Nhân vật bất hạnh (người mồ côi, con riêng, em út, người có hình dạng xấu xí )Nhân vật dũng sĩ và nhân vật có tài năng kì lạNhân vật thông minh, nhân vật ngốc nghếchNhân vật là động vật có hoạt động như ngườiTruyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công.I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:- Bình thường: + Con một gia đình nông dân tốt bụng;+ Sống nghèo khổ bằng nghề kiếm củi.TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH Em thấy chi tiết nào bình thường và khác thườngtrong sự ra đời của Thạch Sanh* Khác thường:+Thạch Sanh ra đời là do Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu thai làm con;+ Bà mẹ mang thai trong nhiều năm mới sinh ra Thạch Sanh;+Thạch Sanh được thiên thần dạy cho đủ các môn võ nghệ và mọi phép thần thông. Thạch Sah có cuộc đời và số phận gần gũi với nhân dân. Làm tăng sức hấp dẫn cho câu chuyện và dự báo về kì tích mà nhân vật này sẽ lập được trong tương lai.Em rút ra được ý nghĩa gì từ sự ra đời bình thường và khác thường đó của Thạch Sanh?1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:2) Những thử thách Thạch Sanh đã trải qua và những phẩm chất được bộc lộ:TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:a) Những thử thách:Hãy xem tranh và cho biết Thạch Sanh đã trải qua những thử thách nào ?1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh: Bị mẹ con Lý Thông lừa đi canh miếu thờ, thế mạng. Xuống hang diệt đại bàng cứu công chúa bị Lý Thông lấp cửa hang. Hồn chằn tinh và đại bàng báo thù, bị bắt hạ ngục. Cưới công chúa, quân 18 nước chư hầu kéo sang đánh. Những thử thách trải qua có mức độ tăng dần qua đó khẳng định chiến công rực rỡ vẻ vang của người anh hùng dũng sĩ Thạch Sanh.TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:a) Những thử thách: Em thấy những thử thách mà Thạch Sanh trải qua có mức độ theo chiều hướng như thế nào?2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: THẢO LUẬN NHÓMNhóm 1 + 2: Kể lại sự việc Thạch Sanh bị lừa đi canh miếu thờ thế mạng bằng lời văn của em và đặt tên cho đoạn văn đó.Nhóm 3+4: Kể lại sự việc Thạch Sanh xuống hang diệt đại bàng, cứu công chúa bằng lời văn của em và đặt tên cho đoạn văn đó. Nhóm 5+6: Kể lại sự việc Thạch Sanh bị hồn chằn tinh và đại bàng hãm hại bằng lời văn của em và đặt tên cho đoạn văn đó.Nhóm 7+8: Kể lại sự việc Thạch Sanh đối phó với quân 18 nước chư hầu bằng lời văn của em và đặt tên cho đoạn văn đó. Tác giả dân gian kể về sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh trong mối quan hệ giữa đời sống trần thế với thế giới thần thánh nhằm mục đích gì?Thể hiện ước mơ về sức mạnh thần kì để chiến thắng thiên nhiên;Thỏa mãn ước mơ có sức mạnh thần kì để chiến thắng giặc ngoại xâm ;Thỏa mãn trí tưởng tượng bay bổng, lãng mạn nhưng cũng hết sức thực tế của nhân dân ta trong cuộc sống ;Ca ngợi phẩm chất, tài năng nhân vật cũng như của chính nhân dân lao động.CBÀI TẬP TRẮC NGHIỆM CỦNG CỐ:TIẾT 21-22 Văn bản: THẠCH SANH (tt) I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục:3) thể loại:II. Tìm hiểu chi tiết văn bản:Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:- Tin và vâng lời mẹ con Lý Thông đi canh miếu thờ thế mạng -> Thạch Sanh đã bộc lộphẩm chất gì?Thật thà, chất phác Diệt chằn tinh, đại bàng cứu công chúa và làm lui quân 18 nước chư hầu -> Thạch Sanh thể hiện phẩm chất gì? Dũng cảm, tài năng, tinh thần nghĩa hiệp-Tha tội chết cho mẹ con Lý Thông và thiết đãi quân 18 nước chư hầu thua cuộc->Thạch Sanh thể hiện phẩm chất gì?Lòng nhân đạo bao dung và tinh thần yêu chuộng hòa bình. Thạch Sanh hội tụ đầy đủ những phẩm chất tiêu biểu của nhân dânta nên truyện Thạch Sanh luôn được mọi người qua các thế hệ yêu thích.TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH b) Những phẩm chất: 2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ:a) Những thử thách:TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông: Em hãy chỉ ra sự đối lập về hành động giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ:TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH 3) Sự đối lập về hành động giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông: Lý Thông Thạch Sanh Thấy Thạch Sanh khỏe mạnh gạ kết nghĩa anh em- Cảm động vui vẻ nhận lời Lừa Thạch Sanh đi canh miếu thờ để chết thay- Thật thà đi ngay- Lừa Thạch Sanh trốn đi để mang đầu vào gặp vua lĩnh thưởng- Thật thà tin lời và lưu luyến chia tay hai mẹ con Lý Thông- Nhờ Thạch Sanh xuống hang cứu công chúa- Dẫn đường và xin xuống hang cứu công chúa- Lấp cửa hang giết Thạch Sanh - Tha chết cho mẹ con Lý Thông Từ sự đối lập về hành động em hãy chỉ ra sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý ThôngTIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông:2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ: Đối lập giữa thật thà và gian xảo, hèn nhát và dũng cảm, vị tha và ích kỉ giữa thiện và ác.TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông:2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ:4) Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì:Em hãy chỉ ra nhữngchi tiết thần kìtrong truyện Thạch SanhTIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông:2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ:4) Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì:Sự ra đời lớn lên của Thạch Sanh Tiếng đàn thần kìNiêu cơm thần kìChi tiết thần kìTiếng đàn thần kì:Giúp Thạch Sanh giải oanLàm quân 18 nước chư hầu cởi giáp xin hàngTiếng đàn công lýthể hiệnquan niệm của nhândân về một xã hộicông bằngCảm hóakẻ thùthể hiện tinh thầnyêu chuộng hòa bìnhcủa nhân dân taNiêu cơm thầnThết đãi quân 18 nước chư hầu ăn mãi không hết Ban đầu xem thường, chế giễu sau ngạc nhiên khâm phụcTấm lòngvị tha nhânđạo đốivới những người thất thếThạch Sanh thách đốquân 18 nước chư hầu và thắng lợikhiến họphải tâm phục khẩu phụcNâng phẩm chất và tài năng của nhân vật Thạch Sanh lên mức hoàn hảo. Là nhân vật chính diện đẹp nhất trong kho tàng cổ tích Việt Nam.TIẾT 21-22 – Văn bản: THẠCH SANH I) Tìm hiểu chung:1) Đọc – Tìm hiểu chú thích:2) Bố cục: 4 phần3) Thể loại: Truyện cổ tíchII. Tìm hiểu chi tiết văn bản:1) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh:3) Sự đối lập tính cách giữa 2 nhân vật Thạch Sanh và Lý Thông:2) Những thử thách và những phẩm chất Thạch Sanh đã trải qua và bộc lộ:4) Ý nghĩa của một số chi tiết thần kì:III. Tổng kết:Kết thúc truyện số phận hai nhân vật:Kết thúc truyện số phận hai nhân vật Lý Thông và Thạch Sanh ra sao Lý Thông bị sét đánhchếtThạch Sanhcưới côngchúa và lên làm vuaỞ ác gặp ácỞ hiền gặp lànhKết thúc truyện Như vậy em có suy nghĩ và rút ra bài học gì?Ghi nhớ (sgk)Thảo luận nhóm: 5 phútTừ những bức tranh dưới đây em hãy tóm tắt lại truyện Thạch Sanh BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM CỦNG CỐ:Câu 1: Chủ đề của truyện Thạch Sanh là gì?Đấu tranh xã hội;Đấu tranh chống xâm lược;Đấu tranh chinh phục thiên nhiên;Đấu tranh chống cái ác.Câu 2: Truyện Thạch Sanh thể hiện ước mơ gì của nhân dân lao động ?Sức mạnh của nhân dân;Công bằng xã hội;Cái thiện chiến thắng các ác;Cả ba ước mơ trên.DDHướng dẫn về nhà Soạn văn bản : Em bé thông minh Tiếng Việt: Chữa lỗi dùng từ tiếp theo