Bài giảng Ngữ văn Khối 6 - Bài 4: Sự tích Hồ Gươm

SỰ TÍCH HỒ GƯƠMSự Tích Hồ Gươm I, Tìm hiểu chung1. “Sự tích Hồ Gươm” thuộc loại truyền thuyết địa danh Truyền thuyết địa danh là loại truyền thuyết giải thích nguồn gốc trực tiếpnhững tên núi, sông, hồ , nguồn gốchình thành những vùng đất, địa bàn cư dân nào đó, thiêng hóa những địa danh,không gian được kể.Hồ Gươm xưa (thế kỉ XIX)2. “Sự tích Hồ Gươm” thuộc chuỗi truyền thuyết về người anh hùng Lê LợiEm biết gì về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và người anh hùng dân tộc Lê Lợi?Truyền thuyết này cũng như toàn bộ hệ thống truyền thuyết về khởi nghĩa Lam Sơn, nhân vậtLê Lợi, người thủ lĩnh tài ba của cuộc khởi nghĩaluôn là trung tâm, được tôn vinh, ngợi ca. Mặt khác truyện còn đề cao tinh thần chính nghĩa của nghĩa quân trong công cuộc chống lại quânMinh tàn bạo.Cuộc khởi nghĩa lam Sơn chống quân Minhlà cuộc khởi nghĩa lớn đầu thế kỉ XV. Cuộckhởi nghĩa kéo dài trong mười năm “ nếmmật nằm gai”, bắt đầu từ lúc Lê Lợi dấy binhở Lam Sơn, Thanh Hóa, kết thúc bằng sự kiệnnghĩa quân Lam Sơn đại thắng quân MinhLê Lợi lên ngôi vua, dời đô về Thăng Long ( Hà Nội)Rùa nổi ở Hồ GươmTháp Rùa - Hồ GươmII, Tìm hiểu văn bản “Sự tích Hồ Gươm”Theo em, truyện được chia làm mấy phần?2 phầnLong Quân cho nghĩaquân mượn gươm thầnđể đánh giặc.Long Quân đòi gươmthần sau khi đất nướcsạch bóng quân thù.1. Long Quân cho mượn gươm thầnVì sao Long Quân lại cho nghĩa quân mượn gươm thần?Giặc Minh đô hộ nước ta làm nhiều điều bạo ngược, tàn ác.Nghĩa quân Lam Sơn nổi dậy nhưngbuổi đầu thế lực còn yếu, nhiều lần thua.Cuộc khởi nghĩa được sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân, được tổ tiên, thần thiêng ủng hộ, giúp đỡ.Lê Lợi nhận được gươm thầnnhư thế nào?Chàng đánh cá Lê Thận bắt được lưỡi gươm dưới nướcLê Thận gia nhập nghĩa quân Lam SơnLê Thận dâng gươm thần và nguyện cùng mọi ngườitheo Lê Lợi đến cùng, xả thân vì đại nghĩa.ý nghĩa cách Long Quân cho mượn gươm?Lưỡi gươm được thấy dưới nước, chuôi gươm trên rừng cho thấy khả năng cứu nước có ở khắp mọi nơi, với mọi người...1Các bộ phận của thanh gươm rời nhau nhưng khi khớp lại thì “vừa như in”, cho thấy sự đồng tâm nhất trí của cả dân tộc, một lòng đánh giặc.2Gươm sáng ngời hai chữ “Thuận thiên”, đề cao vai trò của chủ tướng Lê Lợi, đồng thời khẳng định sự nghiệp kháng Minh hợp lòng dân, ý trời32. Long Quân đòi gươm thầnHoàn cảnh đòi gươmNhân dân ta đã chiến thắng quânMinh tàn bạo.Chủ tướng Lê Lợi lên ngôi vua và nhà Lê dờiđô về Thăng LongCảnh đòi gươm và trao lại gươm thầnEm hãy theo dõi SGk và nhận xét về cảnhđòi gươm và trao lại gươm thần?Hồ Tả Vọng còn có những tên gọi nào khác?Em biết gì về hình ảnh thần Kim Quy( Rùa Vàng)?Thảo luận Việc Long Quân cho Rùa Vàng đòi lại gươm và vua Lêtrả gươm là chi tiết thần kì, rất đặc trưng của truyền thuyết. Hồ Tả Vọng còn có tên hồ Gươm, hồ Hoàn Kiếm là do có chuyện trả gươm này. Ngoài ra hồ còn có tên dân gianlà hồ Lục Thủy do nước trong hồ rất trong xanh. Thần Kim Quy trong truyền thuyết Việt Nam tượng trưngcho tổ tiên, khí thiêng sông núi, tư tưởng, tình cảm và trí tuệcủa nhân dân. Trong truyền thuyết “Mị Châu, Trọng Thủy”,hình ảnh thần Kim Quy giúp vua xây thành, chế nỏ thầnvà chỉ cho vua thấy “giặc ở sau lưng”.3. Những ý nghĩa của truyện- Ngợi ca tính chất toàn dân và chính nghĩa của khởi nghĩa Lam Sơn.- Đề cao và suy tôn Lê Lợi và nhà Lê trong công cuộc kháng Minh.- Giải thích nguồn gốc tên gọi Hồ Hoàn Kiếm ( trả gươm)Tên hồ và ánh sáng le lói Của thanh gươm dưới Mặt hồ xanh kết tụ,Tỏa sáng cả baý nghĩa trên.