Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 17: Chủ đề và dàn bài của bài văn tự sự

Kiểm tra bài cũ Trình bày đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự.	TuÖ TÜnh lµ danh y lçi l¹c ®êi TrÇn. ¤ng ch¼ng nh÷ng lµ ng­êi më mang ngµnh Y d­îc d©n téc, mµ cßn lµ ng­êi hÕt lßng th­¬ng yªu, cøu gióp ng­êi bÖnh.	Mét h«m, cã nhµ quý téc trong vïng cho con ®Õn mêi TuÖ TÜnh vµo t­ dinh ®Ó xem bÖnh ®au l­ng cho m×nh. ¤ng s¾p ®i th× bÊt ngê cã hai vî chång ng­êi n«ng d©n khiªng ®øa con bÞ ng· g·y ®ïi ®Õn, mÕu m¸o xin «ng ch¹y ch÷a. TuÖ TÜnh liÒn xem m¹ch cho cËu bÐ, råi b¶o anh con nhµ quý téc:	- Anh vÒ th­a víi cô r»ng ta s½n sµng ®i, nh­ng b©y giê th× ph¶i ch÷a cho cËu bÐ nµy tr­íc, v× chó nguy h¬n.	Anh con nhµ quý téc söng sèt:	- Xin ngµi ®Õn ®»ng dinh t«i tr­íc. Bän gia n« ®· ®em vâng ®îi s½n c¶ råi.	- Kh«ng! – TuÖ TÜnh døt kho¸t tr¶ lêi – Ta ph¶i ch÷a gÊp cho chó bÐ nµy, ®Ó chËm tÊt cã h¹i.	TuÖ TÜnh b¾t tay ngay vµo viÖc ch÷a trÞ, kh«ng chó ý g× ®Õn th¸I ®é hËm hùc cña anh con nhµ quý téc. Qua gÇn trän buæi, chó bÐ nhµ n«ng ®· ®ược bã nÑp n»m yªn trªn gi­êng bÖnh. TuÖ TÜnh yªn t©m thë phµo nhÑ nhâm. Vî chång ng­êi n«ng d©n l¹y t¹:	- A Di §µ PhËt! Kh«ng cã ngµi th× tÝnh m¹ng con t«i nguy råi, chóng t«i biÕt lÊy g× ®Òn ®¸p cho xøng?	TuÖ TÜnh tr¶ lêi:	- Con ng­êi ta cøu gióp nhau lóc ho¹n n¹n, sao «ng bµ l¹i nãi chuyÖn ¬n huÖ. ¤ng bµ cø yªn t©m, sau h¬n mét tuÇn tr¨ng chó bÐ sÏ ®i l¹i ®­îc!	Trêi ®· sËp tèi, chît nhí tíi nhµ quý téc, «ng véi v· ra ®i kh«ng kÞp nghØ ng¬i.TiÕt 17: Chñ ®Ò vµ dµn bµi của bµi v¨n tù sùI/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sù1.Tìm hiểu chủ đề Em h·y kÓ tªn c¸c nh©n vËt cã trong truyÖn? Nh©n vËt chÝnh lµ ai? C¸c nh©n vËt: TuÖ TÜnh , nhµ quý téc, anh con nhµ quý téc, hai vî chång ng­ười n«ng d©n, chó bÐ bÞ g·y ch©n, gia n«. Trong truyÖn, TuÖ TÜnh ®· gÆp ph¶i t×nh huèng khã xö nµo? 	 Cã hai bÖnh nh©n cïng cÇn ®Õn sù gióp ®ì cña TuÖ TÜnh: bÖnh nh©n nhÑ, giµu cã, cã quyÒn lùc; bÖnh nh©n nÆng, nghÌo khã.TuÖ TÜnhVD:(sgk/44)TiÕt 17: Chñ ®Ò vµ dµn bµi trong bµi v¨n tù sùI/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sù1.Tìm hiểu chủ đềVD:(sgk/44)PhÈm chÊt cña TuÖ TÜnh: hết lßng thương yêu giúp đỡ người bệnh .Chñ ®Ò:ca ngợi lòng thương người của Tuệ TĩnhChñ ®Ò lµ vÊn ®Ò chñ yÕu ( như đề cao, ca ngợi,khẳng định,phê phán...) mà người viÕt ®Æt ra trong v¨n b¶n.người kể phải biết chọn sự việc thích hợp để kể §øng trước t×nh thÕ khã xö ®ã, TuÖ TÜnh ®· gi¶i quyÕt như thÕ nµo? C¸ch gi¶i quyÕt ®ã thÓ hiÖn phÈm chÊt g× cña «ng? Víi phÈm chÊt ®ã cña lương y TuÖ TÜnh, người viÕt béc lé th¸i ®é g× cña m×nh? VËy néi dung chÝnh cña v¨n b¶n lµ g×?	Em hiÓu thÕ nµo lµ chñ ®Ò? TiÕt 17: Chñ ®Ò vµ dµn bµi trong bµi v¨n tù sùI/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sù1Tìm hiểu chủ đềVd:sgk/44PhÈm chÊt cña TuÖ TÜnh: hÕt Lßng thương yªu, cøu gióp người bÖnh.Chñ ®Ò: Ca ngợi lßng th­ơng ng­ời cña TuÖ TÜnh.	 Em h·y chän nhan ®Ò thÝch hîp víi chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn vµ nªu lÝ do?	Nhan ®Ò phï hîp víi chñ ®Ò cña v¨n b¶n:	+ TÊm lßng thương người cña thÇy TuÖ TÜnh.(nhÊn m¹nh khÝa c¹nh t×nh c¶m cña thÇy TuÖ TÜnh.)	+ Y ®øc cña TuÖ TÜnh( ®Ò cao ®¹o ®øc nghÒ y)	Em h·y ®Æt tªn kh¸c cho v¨n b¶n trªn?	VËy, chñ ®Ò cña v¨n b¶n cßn thÓ hiÖn ë ®©u?Tieát 17: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰI/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰChủ đề: Ca ngợi lòng thương người của Tuệ Tĩnh. - Câu chủ đề: [ ] người hết lòng yêu thương, cứu giúp người bệnh. Lời phát biểu: Con người ta cứu giúp nhau lúc hoạn nạn Lời miêu tả việc làm: -Ta phải chữa cho chú bé này trước vì chú nguy hơn.-Ta phải chữa cho chú bé này, để chậm tất có hại.-Trời sập tối, ông vội vã ra đi không kịp nghỉ ngơi. Lời văn miêu tả tâm trạng Tuệ Tĩnh yên tâm thở phào nhẹ nhõm.Nhan đề của văn bảnNhan đề của văn bănBẢN ĐỒ TƯ DUY Tieát 17: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰI/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ1/Tìm hiểu chủ đề2/ Dàn bài của bài văn tự sựCác phần Mở bài, Thân bài, Kết bài trên đây thực hiện những yêu cầu gì của bài văn tự sự. I/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ1/Tìm hiểu chủ đề2/ Dàn bài của bài văn tự sựMở bài: Giới thiệu chung về nhân vật và sự việc: - Nhân vật: Tuệ Tĩnh - Sự việc: hết lòng yêu thương cứu giúp người bệnh.Thân bài: Kể diễn biến sự việc:-Sự việc 1: Từ chối chữa bệnh cho con nhà giàu trước vì bệnh anh ta nhẹ.-Sự việc 2: Chữa ngay cho con trai người nông dân vì bệnh của chú bé nguy hiểm hơn.C. Kết bài: Kể kết cục sự việc : tiếp tục đi chữa bệnh cho con nhà giàuTieát 17: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ Tieát 17: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰI/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ1/Tìm hiểu chủ đề2/ Dàn bài của bài văn tự sự Mở bài: Giới thiệu chung về nhân vật và sự việcThân bài: Kể diễn biến sự việc Kết bài: Kể kết cục sự việc II/ LUYỆN TẬP*Ghi nhớ (sgk/45)TiÕt 17: Chñ ®Ò vµ dµn bµi của bµi v¨n tù sùI/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sùII/ LuyÖn tËpBµi 1a.Chñ ®Ò:	BiÓu du¬ng ®øc tÝnh thËt thµ, trung thùc.	ChÕ giÔu thãi tham lamSù viÖc thÓ hiÖn chñ ®Ò: Xin bÖ h¹ h·y thưởng cho thÇn n¨m m­ươi roi .hai m­ươi nh¨m roi.”b.Dµn bµi: Më bµi: Tõ ®Çu nhµ vua.	 Th©n bµi: TiÕp hai nươi nh¨m roi	 KÕt bµi: Cßn l¹i.c. So s¸nh víi truyÖn TuÖ TÜnh:	- Gièng: Bè côc 3 phÇn	- Kh¸c: Më bµi: truyÖn TuÖ TÜnh nãi râ ngay chñ ®Ò, truyÖn PhÇn thưởng chi nªu t×nh huèng.	KÕt bµi: truyÖn TuÖ TÜnh kÓ sù viÖc tiÕp diÔn( gîi më) truyÖn PhÇn thưởng kÓ sù viÖc kÕt thóc( bÊt ngê).d. Sù viÖc trong phÇn th©n bµi thó vÞ ë lêi cÇu xin cña người n«ng d©n.TiÕt 17: Chñ ®Ò vµ dµn bµi của bµi v¨n tù sùI/ T×m hiÓu chñ ®Ò vµ dµn bµi cña bµi v¨n tù sùII/ LuyÖn tËpBµi 1Bµi 2: So s¸nh c¸ch më vµ kÕt trong hai truyÖn Sơn Tinh, Thuỷ Tinh vµ Sù tÝch Hå G­¬mTruyÖnMë bµiKÕt bµiS¬n Tinh Thuû TinhNªu t×nh huèngNªu sù viÖc tiÕp diÔnSù tÝch Hå G­¬mNªu t×nh huèngNªu sù viÖc kÕt thóc Tieát 17: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰI/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰII/ LUYỆN TẬPCho đề văn: Hãy kể về một người bạn mà em mới quen.* Yêu cầu:(5 phút)NHÓM 1: Viết phần mở bài theo cách giới thiệu nhân vật và sự việc.NHÓM 2: Viết phần mở bài bằng cách nêu tình huống. Tieát 17: CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰI/ TÌM HIỂU CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰII/ LUYỆN TẬPCho đề văn: Hãy kể về một người bạn mà em mới quen.Mở bài bằng cách nêu tình huống Sáng nay, lớp học tôi đón nhận thêm một thành viên mới. Suốt cả buổi ra chơi, cả lớp cứ xì xào bàn tán về chất giọng “ Miền Trung” khi bạn ấy cất giọng xin cô vào lớp: “Thưa cô em có giấy vào lớp, xin cô nhận em”.Hướng dẫn về nhà: Bài cũ:Nắm được bài văn tự sự có chủ đề thống nhất và bố cục rõ ràng.Bài mới: Soạn bài: +Xác định chủ đề và dàn ý của một truyện dân gian đã học để tiết sau ta luyện tập tiếp bài chủ đề tự sự.+Đọc truyện “Sự Tích Hồ Gươm”-Tìm chủ đề truyện.-Xác định bố cục truyện và ý chính của truyện.