Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 68: Tiếng đàn bạch hoa (Truyện cổ tích)

NGỮ VĂN 6 (Truyện cổ tớch) Tiết 68TIẾNG ĐÀN BẠCH HOAI. ĐỌC- HIỂU CHUNG1. Xuất xứ: Truyện Tiếng đàn Bạch Hoa đưược trích từ Kho tàng truyện cổ Dõn gian xứ Nghệ. ? Truyện gồm cú những sự việc chớnh nào? Em hóy nờu những sự việc ấy theo thứ tự?2. Đọc và Kể túm tắt 3. Thể loại Truyện cổ tớch4. Bố cục:3 phần:- Từ đầu -> đưược mọi ngưười hâm mộ.- Tiếp theo-> hát ngoài phố phưường.- Phần còn lại.5. Nhân vật chính: Đinh Lễ và Bạch HoaII. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:1. Sức hấp dẫn lạ kỳ của tiếng đàn, giọng hát Đinh Lễ- Bạch Hoa: ? Tiếng đàn, giọng hát của Đinh Lễ - Bạch Hoa đã có sức hấp dẫn ntn ? - Đem lại niềm khoái cảm cao độ cho ngưười nghe. - Thiên nhiên, cỏ cây cũng đẹp lên nhưư hồn ngưười. - Thức dậy tâm hồn một ngưười con gái câm lặng sau bao nhiêu năm. - Từ khi thành vợ chồng, sức hấp dẫn của tiếng đàn, giọng hát lại càng có mãnh lực hơn.? Theo em, Vì sao ĐL và BH có đưược tiếng đàn, giọng hát hấp dẫn kỳ lạ nhưư vậy? Nguyờn nhõn:  - Chàng ĐL với năng khiếu thiên phú. - Có thần tiên giúp đỡ: cho ĐL bản vẽ cây đàn. - Nhờ lòng say mê nghệ thuật, sự khổ luyện tập đàn của cả hai ngưười. - Có sức mạnh của tình yêu, tình cảm vợ chồng... 	=> Họ nổi tiếng khắp vùng, tiếng đàn, giọng hát của họ đưược mọi ngưười mến mộ: từ vua chúa triều thần trong cung cấm đến ngưười dân phố phường, làng quê đều yêu thích.2. Sự cống hiến của vợ chồng Đinh Lễ- Bạch Hoa:? Những cống hiến của vợ chồng Đinh Lễ- Bạch Hoa đối với cuộc đời, con ngưười?  - Bằng tiếng đàn hoà quyện cùng điệu hát, họ đã đưưa đến niềm vui lớn cho cuộc đời, cho mọi người. - Tạo ra nhiều điệu hát mới làm cho lối hát ca trù thêm phong phú, đặc sắc về làn điệu. - Ra công bày dạy cho lớp trẻ, tạo đưược nhiều môn đệ thạo hẳn một loại nhạc độc đáo. 3. Sự ghi nhận đối với công lao của vợ chồng ĐL- BH- Họ sống mãi trong lòng nhân dân, nhân dân lập đền thờ.- Những môn đệ của ngành hát Ca trù tôn họ là tổ sư. - Triều đình phong tặng: ĐL là Thanh Xà đại vương, BH là Mãn Đào Hoa công chúa.Ca trự Cổ Đạm ( Nghi Xuõn)III.Tổng kết.1. Nghệ thuật: Những yếu tố thần kì kết thành một chuỗi trong cốt truyện có vai trò vừa là phưương tiện, vừa là mục đích nghệ thuật làm tăng sức hấp dẫn, gợi không khí thần linh, huyền thoại...2. ý nghĩa của truyện: - Truyện ca ngợi tiếng đàn, giọng hát và công lao của vợ chồng ĐL- BH, hai vị tổ sưư của ngành hát ca trù nổi tiếng. - Truyện cũng thể hiện con ngưười Hà Tĩnh vốn thông minh, tài hoa, giàu óc sáng tạo và giàu tâm hồn nghệ sĩ.* Giống nhau: - Đều là cây đàn thần kỳ đưược tạo nên bởi yếu tố thần linh. - Đều là n/v thực hiện chức năng và thể hiện vai trò trong truyện.IV.Luyện tập: So sánh tiếng đàn của ĐL- BH và tiếng đàn của Thạch Sanh. ( HS thảo luận )Cứu con vua Thủy Tề được cõy đàn thần.Tiếng đàn khiến cụng chỳa khỏi bệnh, minh oan cho mỡnh, đỏnh lui quõn giặc.- Cây đàn đáy của ĐL- BH đưược tạo ra bởi tài năng của con ngưười nhờ có sự giúp đỡ của tiên. Tiếng đàn ấy hoà cùng điệu hát ca trù có mãnh lực, đem đến niềm vui lớn lao cho mọi ngưười. * Khác nhau: - Cây đàn TS do vua Thuỷ Tề tặng để trả ơn cho TS đã cứu con trai mình. Tiếng đàn TS vừa là tiếng đàn giải oan, vừa là tiếng nói tố cáo tội ác Lý Thông đồng thời là vũ khí đánh lui quân xâm lưược.. Hướng dẫn học ở nhà - Kể tóm tắt lại truyện. - Nắm đưược nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa của truyện. - Sưưu tầm và tập kể một số truyện cổ dân gian Hà Tĩnh mà em đã sưưu tầm đưược. Thạch SanhMẹ con Lớ Thụng- Thật thà.- Vị tha.- Dũng cảm.- Lao động.- Cao thượng.- Thiện. - Xảo trỏ, lừa lọc.- Ích kỷ.- Hốn nhỏt.- Búc lột - Thấp hốn- Ác.? Hóy tỡm sự đối lập về tớnh cỏch và sự đối lập về hành động của Thạch Sanh và Lớ Thụng?Lừa lọc, phản bội, bất nhõn, bất nghĩa => Là kẻ xảo quyệt, tàn nhẫn đến mất hết lương tõm Bị trừng trị thớch đỏng.Em hóy nờu truyện kết thỳc như thế nào?Kết thỳc cú hậu phổ biến trong truyện cổ tớch như : Cõy khế, Tấm Cỏm...- Niềm tin vào cụng lớ xó hội.- Ước mơ về sự đổi đời. Kết thỳc truyện thể hiện niềm tin, ước mơ gỡ của nhõn dõn?Mẹ con Lớ Thụng bị sột đỏnh húa kiếp thành bọ hungThạch Sanh lờn ngụi vua(?) Trong truyện cổ tớch cỏc nhõn vật như Thạch Sanh tượng trưng cho điều gỡ, cũn cỏc nhõn vật như Lớ Thụng tượng trưng cho điều gỡ?- Điều thiện và điều ỏc.(?) Kết cục này đó biểu hiện quan niệm nào của nhõn dõn về cụng lớ xó hội ?- Cỏi ỏc nhất định bị trừng trị, chiến thắng cuối cựng thuộc về cỏi thịờn. Đú là ước mơ, là niềm tin của nhõn dõn về lẽ cụng bằng.III- TỔNG KẾT:1. Nghệ thuật:?Truyện hấp dẫn người đọc bởi điều gỡ?- Xõy dựng nhõn vật đối lập, nhiều yếu tố thần kỡ hấp dẫn, giàu ý nghĩa, kết thỳc cú hậu.2. Nội dung? Truyện thể hiện ước mơ gỡ của nhõn dõn?- Truyện thể hiện ước mơ, niềm tin vào đạo đức, chớnh nghĩa, cụng lớ xó hội và tinh thần yờu chuộng hũa bỡnh của nhõn dõn . ? Em hóy nờu ý nghĩa của truyện?3. í nghĩa truyện Kết thỳc cú hậu. Thể hiện niềm tin vào cụng lớ xó hội.- Ước mơ về sự đổi đời.? Đặt tờn cho cỏc bức tranh:IV- LUYỆN TẬP:ễ chữ gồm 6 chữ cỏi.Nhõn vật Thạch Sanh thuộc kiểu nhõn vật nào trong truyện cổ tớch?- 109876543210DŨNGSĨTrũ chơi ụ chữĐõy là từ Hỏn Việt cú nghĩa là: “ Sinh ra từ đỏ” ? 109876543210 ễ chữ gồm 9 chữ cỏi.THẠCHSANHHOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG- Kể diễn cảm lại truyện bằng lời văn của em cho người thõn nghe.- Em thớch nhất chi tiết nào trong truyện ? Vẽ tranh minh hoạ? Giải thớch vỡ sao thớch?HOẠT ĐỘNG 5: TèM TềI, MỞ RỘNG- Tỡm và kể lại cõu chuyện khỏc về nhõn vật dũng sĩ người cứu người bị hại.- Sưu tầm một số đoạn thơ, văn núi về Thạch Sanh.Hướng dẫn học bài Bài cũ: - Ghi nhớ cỏc đơn vị kiến thức đó học.- Thực hiện bài tập ở HĐ4, HĐ5.Bài mới: - Soạn bài: “Chữa lỗi dựng từ”.+ Đọc kĩ vớ dụ.+ Trả lời cỏc cõu hỏi phần gợi ý.+ Làm bài tập trong sgk.+ Sưu tầm những tư liệu liờn quan đến bài học.