Bài giảng Vật lý Lớp 6 - Bài 24: Sự nóng chảy và sự đông đặc

Tại sao chỗ tiếp nối 2 đầu thanh ray xe lửa có một khe hở?Ô! Đây có phải là một ứng dụng về sự nở vì nhiệt của các chất không?Tại sao ?... có một khe hở?1Khe hở dùng để làm gì ?2Dụng cụ: 1 Thanh kim loại (thanh thép)1 Ốc vặn. 1 Chốt ngang.1 Giá đỡ.1 Đèn cồnThí nghiệm 1Quan sát thí nghiệm:Thí nghiệm 1 �Có hiện tượng gì xảy ra đối với chốt ngang?C1. Khi nóng lên thanh thép xảy ra hiện tượng gì?Thanh thép bị đốt nóng: nở dài ra. Chốt ngang bị gãy.C2. Hiện tượng xảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gì? Khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thì thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.Thí nghiệm 2 Thí nghiệm 2 C3. Nếu dùng một khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép thì chốt ngang cũng bị gãy. Từ đó ta rút ra kết luận gì? Khi co lại vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.� Hãy so sánh hiện tượng xảy ra đối với thanh thép và chốt ngang trong 2 trường hợp sau:  Thanh thép co lại đột ngột, chốt ngang bị gãy.  Thanh thép co lại từ từ, chốt ngang không bị gãy.☻ Khi đang đốt nóng thanh thép thì dừng lại.☻ Khi đang đốt nóng thanh thép, phủ khăn lạnh lên.Rút ra kết luận: C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:Khi thanh thép (1) . vì nhiệt nó gây ra (2) .. rất lớn.Khi thanh thép co lại (3) nó cũng gây ra (4) .. rất lớn lực vì nhiệt nở ralực3. Vận dụng:C5: Hình 21.2 là ảnh chụp chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa . Em có nhận xét gì? Tại sao người ta phải làm như thế?2. Kết luận:- Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.T¹i sao ë chç tiÕp nèi hai ®Çu thanh ray xe löa l¹i cã 1 khe hë ?DÔ qu¸!§Ó tiÕt kiÖm thanh ray.Khi trời nóng, đường ray dài ra, do đó nếu không để khe hở, sự nở vì nhiệt của đường ray sẽ bị ngăn cản, gây ra lực rất lớn làm cong đường ray.Chỗ đường ray bị cong lên do chỗ tiếp nối 2 thanh ray không có đủ khe hở cho thanh ray nở dàiTại sao một gối đỡ phải đặt trên các con lăn?Để tạo điều kiện cho cầu co dãn vì nhiệt mà không bị ngăn cản..Khi nhiệt độ tăng caoKhông có con lănKhông có con lănKhi nhiệt độ giảm xuống thấpĐầu cầu cố địnhCác con lăn giúp cầu không bị ngăn cản khi dãn nở vì nhiệt.Khi nhiệt độ giảm xuống thấpKhi nhiệt độ tăng cao Có các con lăn- Có khoảng cách giữa các nhịp cầu191.Thí nghiệm+Trường hợp mặt đồng ở phía dưới.Tiến hành thí nghiệm+Trường hợp mặt đồng ở phía trên.Tiến hành thí nghiệmC7: Đồng và thép nở vì nhiệt giống hay khác nhau?Các chất rắn khác nhau thì nở vì nhiệt khác nhau.Vì vậy đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau.C8. Khi bị hơ nóng thì băng kép luôn cong về phía nào? Tại sao?Khi bị hơ nóng, băng kép luôn cong về phía thanh thép. Do đồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung.C9. Băng thép đang thẳng. Nếu làm lạnh đi thì nó có bị cong không? Nếu có thì cong về phía thanh thép hay thanh đồng? Tại sao?Có bị cong và cong về phía thanh đồng. Đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn, thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung. 2. Kết luậnBăng kép khi bị................ hoặc làm lạnh đều .................đốt nóngcong lại ChốtBăng képTiếp điểmBàn là điệnTiếp điểmLá đồngLá thépBăng képĐèn báo điệnĐèn báo điệnTiếp điểmBăng képLá đồngLá thépC10. Tại sao bàn là điện lại tự động tắt khi đã đủ nóng? Khi đủ nóng, băng kép cong lên phía trên, đẩy tiếp điểm lên làm ngắt mạch điện.Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nằm ở phía trên hay dưới?Thanh đồng nằm dưới. Để khi ống bị nở dài thì đoạn cong này chỉ biến dạng mà không bị gãy.Trong thực tế sự co dãn vì nhiệt của chất rắn có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật.Tại sao các ống kim loại dẫn hơi nóng hoặc nước nóng phải có đoạn uốn cong ?30Trong thực tế sự nở vì nhiệt của chất rắn có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật. Ứng dụng trong lắp đặt đường ray Ứng dụng trong xây dựng cầu, đường Ứng dụng trongthiết bị điện tự độngTại sao mái tôn lại có hình lượn sóng? 	Trong thực tế sự co dãn vì nhiệt của chất rắn có rất nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật.Tại sao mái tôn lại có hình lượn sóng?Để sự co dãn vì nhiệt của tôn không bị ngăn cản. Nếu sự co dãn vì nhiệt bị ngăn cản có thể làm tôn bị rách.33Trß ch¬is¾tCâu 1: Kim loại nào nở vì nhiệt ít nhất trong ba kim loại sau: đồng, nhôm, sắt?1Câu 2: Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những rất lớn.LỰ2Câu 3: Dụng cụ này thường được sử dụng trong các thiết bị đóng ngắt mạch điện. b¨ngkÐ P3CCâu 4: Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều .4ONSKÕt qu¶CmiteSeCAimatCGLIẠHNẠLMÀ L5Câu 5: Các chất nở ra khi nóng lên, co lại khi . Acsimet (284 - 212 trước Công nguyên) – là một nhà Toán học, nhà Vật lý, kỹ sư, nhà phát minh và là một nhà Thiên văn học người Hy Lạp cổ đại. Cha của Acsimet là một nhà thiên văn và toán học nổi tiếng Phidias, đã đích thân giáo dục và hướng dẫn ông đi sâu vào hai bộ môn này. Năm 7 tuổi ông học khoa học tự nhiên, triết học, văn học. Mười một tuổi ông đi du học Ai Cập, là học sinh của nhà toán học nổi tiếng Ơclit; rồi Tây Ban Nha và định cư vĩnh viễn tại thành phố Cyracuse, xứ Sicile. Ðược hoàng gia tài trợ về tài chính, ông cống hiến hoàn toàn cho nghiên cứu khoa học. Ông có nhiều đóng góp to lớn trong lĩnh vực Vật lý, Toán học và Thiên văn học. Hướng dẫn về nhà:+ Học thuộc phần ghi nhớ ở trang 67 SGK.+ Làm bài tập 21.1- 21.5 SBT.1.Bài vừa học2. Bài sau:Bài 25: NHIỆT KẾ -NHIỆT GIAIKẻ bảng 22.1 ở trang 69 SGK.Đọc trước bài Nhiệt kế - Nhiệt giaiChóc c¸c thÇy c« gi¸o m¹nh kháe h¹nh phócChóc c¸c em häc giái ch¨m ngoan !Trò chơi ô chữ123456789HƠNÓNGNỞRANỞVÌNHIỆTBÌNHCHIAĐỘNHƯNHAUCHẤTRẮNNHIỀUHƠNNHIỆTĐỘTĂNGLÊN1. Một cách làm cho thể tích của vật rắn tăng(6 ô)2. Hiện tượng xảy ra khi vật rắn được nung nóng(4 ô)3. Một trong những nguyên nhân làm cho thể tích chất khí tăng (9 ô)4. Dụng cụ để đo thể tích của chất lỏng(10 ô)5 . Từ dùng để so sánh sự nở vì nhiệt của các chất khí khác nhau(7 ô)6. Chất nào nở vì nhiệt ít nhất trong các chất sau: chất rắn, chất lỏng, chất khí(7 ô)7. Từ dùng để so sánh sự nở vì nhiệt của chất khí và chất lỏng8. Đơn vị đại lượng này là oC (7 ô)9. Từ dùng để chỉ chỉ sự thay đổi thể tích của vật rắn khi bị hơ nóng (7 ô)