Giáo án Vật lí Lớp 6 - Tiết 22, Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn - Trần Phước Vàng

Tuần 22;Tiết 22	 	 
 Ngày dạy:
Bài 18 	SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN
I – MỤC TIÊU 
1. Về kiến thức
- Tìmđược ví dụ trong thực tế chúng tỏ:
- Thể tích, chiều dài của một vật rắn tăng lên khi nóng lên, giảm đi khi lạnh đi
- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau
- Giải thích được một số hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất rắn 
2. Về kĩ năng : 
Biết đọc các biểu bảng để rút ra các kết luận cần thiết
3. Về thái độ: 
Rèn tính cẩn thận , trung thực , có ý thức tập thể trong việc thu thập các thông tin trong nhóm
II – CHUẨN BỊ
- 1 quả cầu bằng kim loại; 2 vòng kim loại giống nhau; 2đèn cồn ; 1 chậu nước, 1 khăn khô sạch; 
- Tranh về tháp Eùpphen ; bảng phụ .
III – CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp ( 1’)
2. Kiểm tra bài cũ ( không kiểm tra )
3. Bài mới
Tg
NỘI DUNG
HĐGV
HĐHS
2’
CHƯƠNG II
NHIỆT HỌC
Bài 18: 
SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN
* HĐ1: Tổ chức tình huống học tập.
- Ở HKII này chúng ta sẽ tìm hiểu phần tiếp theo đó là NHIỆT HỌC. Gọi hs đọc nội dung chính của chương ?
- Treo tranh tháp Eùpphen và đặt vấn đề vào bài như SGK 
- Đọc nội dung chính của chương SGK tr.57
- Ghi bài 
6’
10’
1. Làm thí nghiệm
2. Trả lời câu hỏi
C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên
C2: Quả cầu co lại khi lạnh đi
* HĐ2: Thí nghiệm về sự nở vì nhiệt của chất rắn
-Giới thiệu dụng cụ TN và nêu mục đích của TN 
-Tiến hành TN; y/c hs quan sát hiện tượng xảy ra.
?Trước khi hơ nóng thả quả cầu qua vòng kim loại , hiện tượng gì xảy ra ?
+ Nung nóng quả cầu khoảng 3 phút, thả nó qua vòng KL, hiện tượng gì xảy ra ?
+ nhúng quả cầu vào nước lạnh, thả quả cầu qua vòng KL, hiện tượng gì xảy ra ?
-Qua quan sát TN em hãy trả lời các C1 ; C2 ?
? Quả cầu nở ra thì đại lượng nào (thể tích hay khối lượng) của nó tăng lên ?
?Quả cầu co lại thì đại lượng nào giảm xuống ?
-Gọi hs khác nhận xét và nhắc lại ?
-Quan sát và lắng nghe
- Chú ý quan sát hiện tượng xảy ra
Quả cầu lọt qua vòng kim loại
 Quả cầu không lọt qua vòng kim loại nữa
 Quả cầu lại lọt qua vòng kim loại
C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên
 Thể tích tăng lên
C2: Quả cầu co lại khi lạnh đi
 Thể tích của quả cầu giảm xuống 
-Nhận xét và nhắc lại
10’
3. Rút ra kết luận 
C3: 
- Thể tích của quả cầu tăng khi quả cầu nóng lên 
- Thể tích của quả cầu giảm khi quả cầu lạnh đi
C4: Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
* HĐ3: Rút ra kết luận
-Từ các câu trả lời trên em hãy tìm từ thích hợp cho câu C3 ?
- Treo bảng phụ C3 
-Gọi hs đọc lại nội dung kết luận 
* Chú ý: Sự nở vì nhiệt theo chiều dài (sự nở dài) của vật rằn có nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật: tôn lợp nhà; của sắt; gối đõ cầu thép 
? Em hãy tìm thêm ví dụ ?
- Treo bảng ghi độ tăng chiều dài của một số chất. 
? Chất nào nờ vì nhiệt nhiều nhất, ít nhất ?
- Từ bảng trên em hãy rút ra kết luận ?(so sánh )
- Gọi hs khác nhận xét ?
C3: 
(1) tăng
(2) lạnh đi
- Đọc nội dung kết luận
- nghe, ghi nhớ 
Tuỳ hs
nhôm > đồng > sắt
C4: Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau
- Nhận xét
10’
4. Vận dụng
C5: Phải nung nóng khau dao, liềm vì khi nóng khâu nở ra để dễ lắp vào cán, khi nguội khau co lại xiết chặt vào cán 
C6: Nung vòng kim loại 
C7: Vì vào mùa hè nhiệt độ tăng lên, thép nở ra nên thép
* HĐ4: Vận dụng
- Cho hs quan sát chuôi dao, liềm bằng gỗ có khâu.
? Tại sao khi lắp khâu người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào cán ?
?Ở TN h18.1, quả cầu còn đang nóng, làm thế nào để nó lọt qua vòng kim loại ?
- Tiến hành tn kiểm chứng 
- Gọi hs đọ C7 ?
- Gọi hs khác nhận xét và nhắc lại . 
- Quan sát 
C5:
Phải nung nóng khau dao, liềm vì khi nóng khâu nở ra để dễ lắp vào cán, khi nguội khau co lại xiết chặt vào cán 
C6: 
Nung vòng kim loại 
- Quan sát hiện tượng xảy ra
- Đọc câu C7 , suy nghĩ
C7: Vì vào mùa hè nhiệt độ tăng lên, thép nở ra nên thép dài ra ( tháp cao lên )
4. Củng cố ( 5’)
? Em hãy cho biết sự nở vì nhiệt của chất rắn ?
? Bài tập 18.1: Hiện tượng nào sau đây xảy ra khi nung nóng một vật rắn 
A. Khối lượng của vạt tăng
B. Khối lượng của vật giảm
C. Khối lượng riêng của vật tăng
D. Khối lượng riêng của vật giảm 
5 Dặn dò ( 1’)
- Về nhà học bài + làm bài tập trong SBT
- Chuẩn bị bài tiếp theo: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG 
IV – RÚT KINH NGHIỆM