Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Bài 4: Quê hương yêu dấu - Tiết 43: Chùm ca dao về quê hương đất nước - Bùi Thị Hạnh

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH! 
KHỞI ĐỘNG 
TRÒ CHƠI: NHÌN HÌNH ĐOÁN ĐỊA DANH 
LUẬT CHƠI 
Học sinh nhìn hình ảnh, đoán tên tỉnh thành. 
Khi dẫn chương trình đọc xong câu hỏi mới được rung chuông, nếu rung chuông trước khi đọc xong câu hỏi sẽ phạm luật. 
Đội nào ấn chuông nhanh nhất sẽ giành quyền trả lời. 
Đội nào trả lời đúng nhiều nhất sẽ là đội chiến thắng 
HÀ NỘI 
HỒ GƯƠM - THÁP RÙA 
ĐÂY LÀ TỈNH, THÀNH NÀO? 
CỐ CUNG 
CẦU TRÀNG TIỀN – SÔNG HƯƠNG 
THỪA THIÊN HUẾ 
ĐÂY LÀ TỈNH, THÀNH NÀO? 
NAM ĐỊNH 
TƯỢNG ĐÀI TRẦN HƯNG ĐẠO 
PHỦ DẦY 
ĐÂY LÀ TỈNH, THÀNH NÀO? 
TRÀNG AN 
NINH BÌNH 
ĐÂY LÀ TỈNH, THÀNH NÀO? 
VỊNH HẠ LONG 
CHÙA ĐỒNG – YÊN TỬ 
QUẢNG NINH 
ĐÂY LÀ TỈNH, THÀNH NÀO? 
TP. HỒ CHÍ MINH 
BẾN NHÀ RỒNG 
ĐÂY LÀ TỈNH, THÀNH NÀO? 
CHÚC MỪNG NHÓM CHIẾN THẮNG! 
Bài 4: QUÊ HƯƠNG YÊU DẤU 
TIẾT 43: CHÙM CA DAO VỀ QUÊ HƯƠNG ĐẤT NƯỚC 
MỤC TIÊU TIẾT HỌC 
Nhận biết được số tiếng, số dòng, vần, nhịp của thơ lục bát; bước đầu nhận xét được nét độc đáo của một bài thơ thể hiện qua từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ. 
Nhận thức được tình cảm của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản 
 GIỚI THIỆU BÀI HỌC 
HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN (2 phút) 
Dựa vào phần G iới thiệu bài học/ tr.88/sgk , 
Chủ đề của bài học là gì? 
Với em, nơi đâu là quê hương yêu dấu? 
3 . Tình yêu quê hương là tình cảm như thế nào? 
4 . Theo em, tình yêu quê hương thường được gửi gắm thông qua những loại hình nghệ thuật nào? 
Chủ đề bài học: quê hương 
Tình yêu quê hương là thứ tình cảm ấm áp, chân thành, bền lâu của con người 
Tình yêu quê hương đã đi vào văn học, âm nhạc, hội họa, điện ảnh.... 
Tác phẩm «Trên cánh đồng Giao» của họa sĩ Tạ Thúc Bình 
Bài hát «Quê hương» 
Bộ phim «Thương nhớ đồng quê» 
TRI THỨC NGỮ VĂN 
Dựa vào phần Tri thức Ngữ văn/ tr.89/sgk, hoàn thành nội dung: tìm hiểu đặc điểm thơ lục bát qua ví dụ sau: 
Gió đưa cành trúc la đà 
Tiếng chuông Trấn Võ canh gà Thọ Xương. 
Mịt mù khói tỏa ngàn sương 
Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ. 
HOẠT ĐỘNG NHÓM – THỜI GIAN 10 PHÚT 
HOÀN THÀNH NỘI DUNG 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 
BẢNG KIỂM ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG CỦA NHÓM BÁO CÁO 
Gió đưa cành trúc la đà 
Tiếng chuông Trấn Võ canh gà T họ Xương 
Mịt mù khói tỏa ngàn sương 
Nhịp chày Yên Thái, mặt gương Tây Hồ 
6 tiếng 
8 tiếng 
đà 
gà 
Xương 
sương 
gương 
T 
T 
 T 
B 
B 
B 
B 
B 
B 
T 
ĐẶC ĐIỂM THỂ THƠ BÀI CA DAO SỐ 1 
Từ việc tìm hiểu ví dụ trên kết hợp với phần tri thức Ngữ văn trong sách giáo khoa, em hãy rút ra đặc điểm của thơ lục bát? 
*Lục bát biến thể: 
Lục bát biến thể không hoàn toàn tuân theo luật thơ của lục bát thông thường, có sự biến đổi số tiếng trong các dòng, biến đổi cách gieo vần, cách phối thanh, cách ngắt nhịp, 
Ví dụ: 
Công cha như núi Thái Sơn 
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra 
 CHÙM CA DAO VỀ QUÊ HƯƠNG ĐẤT NƯỚC 
CÁCH ĐỌC: g iọng đọc nhẹ nhàng, ngắt nhịp chẵn, thể hiện được tình cảm tự hào của tác giả dân gian về vẻ đẹp quê hương. 
Đọc chú thích (1) đến chú thích (6) trang 90/sgk 
Bài ca dao số 1 
Đền Trấn Võ (đền Quán Thánh – Hà Nội) 
LÀNG YÊN THÁI XƯA VÀ NAY 
HỒ TÂY (HÀ NỘI) 
THẢO LUẬN NHÓM 
Thời gian: 5 phút 
BÀI CA DAO SỐ 1 
NỘI DUNG THẢO LUẬN: 
Hoàn thành phiếu học tập số 2: Tìm hiểu nội dung bài ca dao 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 
- Địa danh: Trấn Võ, Thọ Xương, Yên Thái, Tây Hồ 
- Hình ảnh: cành trúc la đà, khói tỏa ngàn sương, mặt gương Tây Hồ 
- Âm thanh: Tiếng chuông, tiếng gà gáy, tiếng chày 
Từ láy: la đà, mịt mù 
Biện pháp tu từ ẩn dụ «mặt gương Tây Hồ»: mặt hồ phẳng lặng như mặt gương gợi ra vẻ đẹp nên thơ, mờ ảo 
→ Tình cảm, cảm xúc: ngợi ca, tự hào về vẻ đẹp của kinh thành Thăng Long qua đó thể hiện tình yêu quê hương tha thiết của con người. 
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC 
Đề bài: V iết một đoạn văn ngắn (3 - 5câu ) nêu những việc em cần làm để thể hiện tình yêu với quê hương đất nước 
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC 
Yêu cầu: 
- Nội dung: nêu những việc cần làm để thể hiện tình yêu đối với quê hương đất nước 
- Hình thức: đoạn văn 3 - 5 câu.