Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 39: Thầy bói xem voi - Trần Thị Kim Luyến

Líp 6a3.NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c«.Líp 6a3NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c«.ThÇy bãi xem voi.TuÇn 10 – tiÕt 39:Người dạy : Trần Thị Kim LuyếnTrường : THCS Tây SơnKHỞI ĐỘNGMỘT SỐ BỨC TRANH “BÓC PHỐT” LỜI THẦY BÓI Cứ ngỡ giàu có và quyền lực, đi nhiều Oa, tưởng lầm sếp toKHỞI ĐỘNGMỘT SỐ BỨC TRANH “BÓC PHỐT” LỜI THẦY BÓI Chắc giàu lắm! Mình rất yêu nghề giáo viên!ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: I.Đọc,tìm hiểu chú thích.I.Tìm hiểu chú thích.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: - Thày bói: người làm nghề chuyên đoán những việc lành, dữ cho người ta ( theo mê tín).Thày bói thường là người mù.I.Tìm hiểu chú thích.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: Chổi sể: chổi quét sân, thường làm bằng nhánh cây thanh hao.I.Tìm hiểu chú thích.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: Quạt thóc: loại quạt lớn bằng tre phất vải, dùng để quạt cho thóc lép và bụi bay đi, tách khỏi thóc chắc.Quạt thócCon đỉaĐòn cànCột đìnhChổi sểThÇy bãi xem voiNăm ông thầy bói mù rủ nhau xem voi. Do bị mù nên các ông “xem” voi bằng cách sờ. Mỗi ông sờ một bộ phận của con voi (vòi, tai, ngà, chân, đuôi) . Sau đó, họ phán về voi giống như bộ phận đã sờ thấy và khẳng định điều mình nói đúng.Bất đồng quan điểm, các ông thầy bói đánh nhau toác đầu, chảy máu.TuÇn 10, tiÕt 34: I.Đọc,tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.Tãm t¾t:ThÇy bãi xem voiNăm ông thầy bói mù rủ nhau xem voi. Do bị mù nên các ông “xem” voi bằng cách sờ. Mỗi ông sờ một bộ phận của con voi (vòi, tai, ngà, chân, đuôi) . Sau đó, họ phán về voi giống như bộ phận đã sờ thấy và khẳng định điều mình nói là chân lí. Bất đồng quan điểm, các ông thầy bói đánh nhau toác đầu, chảy máu.TuÇn 10, tiÕt 34: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.Bố cục :Thể loại:PTBĐ:Truyện ngụ ngôn Tự sự3 phầnThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung. Thể lọai: Truyện ngụ ngônP1. Từ đầu đến sờ đuôi: Các ông thầy bói xem voiP2. Tiếp đến chổi sể cùn: Các ông phán về voiP3. Còn lại :Hậu quả về việc xem voi và phán về voi => Bố cục rõ ràng, mạch lạc, chặt chẽ.- Ba phần PTBĐ: Tự sự Bố cục:ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 39: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voiSờ ngàSờ đuôiSờ taiSờ chânSờ vòi* Hoàn cảnh xem voi:* Các ông thầy đều có đặc điểm :- ế hàng.- Bị mù.- Ngồi chuyện gẫu (rỗi việc)..- Chưa biết về con voi.* Cách xem voi:- Dùng tay để sờ.- Mỗi thầy chỉ sờ một bộ phận của con voi.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 39: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voi* Hoàn cảnh xem voi:* Các ông thầy đều có đặc điểm :- ế hàng.- Bị mù.- Ngồi chuyện gẫu (rỗi việc)..- Chưa biết về con voi.* Cách xem voi:- Dùng tay để sờ.- Mỗi thầy chỉ sờ một bộ phận của con voi.Thầy thì sờ vòiThầy thì sờ ngàThầy thì sờ taiThầy thì sờ chânThầy thì sờ đuôi- Điệp ngữ: thầy thì sờ lặp lại các sự việc- Nhấn mạnh cách xem voi đặc biệt, khác thường của các thầy bói,phê phán chễ giễu nghề thầy bói.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voi Hoàn cảnh này sẽ dẫn đến việc xem voi thiếu nghiêm túc và thiếu chính xác, nhất là khi các thầy bói lại là người khiếm thị, không có khả năng xem xét sự vật một cách toàn diện!Sờ đuôiSờ taiSờ chânSờ vòi Ngồi chuyện gẫu (rỗi việc),sờ voi để đóan về voi.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voiSờ đuôiSờ taiSờ chânSờ vòi Ngồi chuyện gẫu (rỗi việc),sờ voi để đóan về voi.-> Mở truyện ngắn gọn,hấp dẫn.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voiNgồi chuyện gẫu (rỗi việc),sờ voi để đóan về voi.b.Các thầy bói phán về voi Đoạn năm thầy ngồi bàn tán với nhau. Thầy sờ vòi bảo:- Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.Thầy sờ ngà bảo:- Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.Thầy sờ tai bảo:- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.Thầy sờ chân cãi:- Ai bảo! Nó sừng sững như cái cột đình.Thầy sờ đuôi lại nói:- Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.Năm thầy, thầy nào cũng cho mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.Nó bè bè như cái quạt thóc .Nó chần chẫn như cái đòn càn.Nó sun sun như con đỉa.Nó sừng sững như cái cột đình.Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùnb. Cách phán về voiThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 38: Tưởng con voi như thế nào,hoá ra nó sun sun như con đỉa.ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 38: Không phải,nó chần chẫn như cái đòn càn.ThÇy bãi xem voiĐâu có!nó bè bè như cái quạt thócThÇy bãi xem voiAi bảo!nó sừng sững như cái cột đình.ThÇy bãi xem voiCác thầy nói không đúng cả.Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn!ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 34: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voib.Các thầy bói phán về voiCÁCH XEMPHÁN ĐOÁN VỀ HÌNH THÙ CON VOISờ vòiSun sun như con đỉaSờ ngà Chần chẫn như cái đòn cànSờ taiBè bè như cái quạt thócSờ chân Sừng sững như cái cột đìnhSờ đuôiTun tủn như cái chổi sể cùn+ Nghệ thuật: Miêu tả,sử dụng từ láy tượng hình, so sánh.-> Sự vật trở nên cụ thể,sinh động,nhấn mạnh cách phán về voi.0:010:020:030:040:050:060:070:080:090:100:110:120:130:140:150:160:170:180:190:200:210:220:230:240:250:260:270:280:290:300:310:320:330:340:350:360:370:380:390:400:410:420:430:440:450:460:470:480:490:500:510:520:530:540:550:560:570:580:591:001:011:021:031:041:051:061:071:081:091:101:111:121:131:141:151:161:171:181:191:201:211:221:231:241:251:261:271:281:291:301:311:321:331:341:351:361:371:381:391:401:411:421:431:441:451:461:471:481:491:501:511:521:531:541:551:561:571:581:592:00BẮT ĐẦU Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi mà lại có ý kiến trái ngược nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ nào, sai ở chỗ nào?THẢO LUẬN NHÓM(2 phút)ThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 39: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.C¸c thÇy bãi xem voi* Năm thầy bói đều đúng: Sai lầm của các thầy bói: Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận của cơ thể con voi. Những hình ảnh được miêu tả đầy ấn tượng với những so sánh « sun sun như con đỉa, chần chẫn như cái đòn càn »....là chính xác.Sờ vào một bộ phận của con voi mà đã phán đó là con voi. Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy. -> Chỉ biết một bộ phận mà lại đánh giá tổng thể.-> Nhận xét chủ quan phiến diện.-b.Các thầy bói đoán về voiThÇy bãi xem voiTuÇn 10, tiÕt 39: I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.b.Các thầy bói phán về voi* Thái độ của các thầy:+ Tưởng thế nào, hoá ra...+ Không phải, ...+ Đâu có!...+ Ai bảo !...+ không đúng cả! Chính nó...- NT: Sử dụng hàng loạt câu phủ định. => Nhấn mạnh thái độ chủ quan, bảo thủ của các thầy bói và tăng sự kịch tính, căng thẳng của câu chuyện.- Khẳng định chỉ có mình là đúng.- Phản bác ý kiến người khác.Sờ đuôiSờ taiSờ chânSờ vòiSờ ngà-.- >Xô xát là tất yếu, vì người nào cũng bảo vệ ý kiến của mìnhThÇy bãi xem voi- Vẫn không biết hình thù con voi nó như thế nào.-> Sự việc đáng lẽ được giải quyết ổn thoả nếu năm ông thầy bói biết lắng nghe để kết hợp cảm nhận của cả năm người để xây dựng nên hình dung về con voi thật.I.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.Các thầy bói xem voi- Trong lúc rỗi việc,xem qua loa,đại khái.b.Các thầy bói phán về voi- Phán sai về voi,do chủ quan phiến diện.- Đánh nhau tóac đầu chảy máuc.Hậu quả của việc xem voi và phán về voi - Sử dụng biện pháp phóng đại, gây cười.- Tính bảo thủSự vật hiện tượng rộng lớn gồm nhiều mặt,nhiều khía cạnh khác nhau.Nếu chỉ mới biết một mặt một khía cạnh mà đã cho rằng đó là toàn bộ sự vật thì sẽ sai lầm.Muốn kết luận đúng về sự vật,phải xem xét nó một cách toàn diện mới tránh được những sai lầm của các”Thầy bói xem voi”Bài học về cách nhìn: cần nhìn nhận sự vật, hiện tượng trong tính tổng thể, không được từ hiện tượng đã quy kết thành bản chất, từ bộ phận đã khái quát thành tổng thể, nếu không sẽ giống như các thầy bói xem voi.Phê phán cái nhìn phiến diện, bảo thủ, đoán mò.ThÇy bãi xem voi Bài học ngụ ngôn: ThÇy bãi xem voiI.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.Các thầy bói xem voi- Trong lúc rỗi việc,xem qua loa,đại khái.b.Các thầy bói phán về voi- Phán sai,do chủ quan phiến diện.c.Hậu quả của việc xem voi và phán về voi - Đánh nhau tóac đầu,chảy máu,vẫn không biết hình thù con voi nó như thế nào.III.Tổng kết:- Câu chuyện ngắn gọn,tình huống độc đáo,chi tiết phóng đại, gây cười. - Mượn chuyện không bình thường của con người để khuyên răn con người.1. Nghệ thuật: 2. Nội dung: - Bài học : cần tránh thái độ chủ quan, phiến diện trong việc tìm hiểu thế giới xung quanh. Muốn hiểu đúng bản chất các hiện tượng cần phải xem xét toàn diện.ThÇy bãi xem voiThÇy bãi xem voiIII. Tổng kết: Ghi nhớ: sgk /103. Từ câu chuyện chế giễu cách xem và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện Thầy bói xem voi khuyên người ta: Muồn hiểu biết sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện, tránh cái nhìn hời hợt, phiến diện. Thành ngữ: “Thầy bói xem voi”.ThÇy bãi xem voiI.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.Các thầy bói xem voi- Trong lúc rỗi việc,xem qua loa,đại khái.b.Các thầy bói phán về voi- Phán sai,do chủ quan phiến diện.c.Hậu quả của việc xem voi và phán về voi - Đánh nhau tóac đầu,chảy máu,vẫn không biết hình thù con voi nó như thế nào.III.Tổng kết:- Câu chuyện ngắn gọn,tình huống độc đáo,chi tiết phóng đại, gây cười. - Mượn chuyện không bình thường của con người để khuyên răn con người.1. Nghệ thuật: 2. Nội dung: - Bài học : cần tránh thái độ chủ quan, phiến diện trong việc tìm hiểu thế giới xung quanh. Muốn hiểu đúng bản chất các hiện tượng cần phải xem xét toàn diện.IV.Luyện tập.1.Khoanh tròn vào chữ cái đầu dòngcâu trả lời đúng về nghệ thuật của truyện:A.Câu chuyện ngắn gọn,tình huống độc đáo.chi tiết phóng đại,gây cười.B. Cảm hứng chính là thái độ phê phán, châm biếm.C. Sử dụng nhiều từ láy.D. Tất cả những ý trên.ThÇy bãi xem voiTh¶o luËn:2.Khoanh tròn vào chữ cái đầu dòng câu trả lời đúng về nội dung của truyện: A.Cần xem xét sự vật, sự việc bằng giác quan thích hợp. B. Muốn hiểu biết sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.C. Cần biết lắng nghe và tiếp thu ý kiến của người khác.D. Cả 3 nhận xét trên.ThÇy bãi xem voiI.Tìm hiểu chú thích.II.Đọc, hiểu văn bản.1.Tìm hiểu chung.2.Tìm hiểu chi tiết.a.Các thầy bói xem voi- Trong lúc rỗi việc,xem qua loa,đại khái.b.Các thầy bói phán về voi- Phán sai,do chủ quan phiến diện.c.Hậu quả của việc xem voi và phán về voi - Đánh nhau tóac đầu,chảy máu,vẫn không biết hình thù con voi nó như thế nào.III.Tổng kết:IV.Luyện tập.Bài tập 2:Hãy kể một câu chuyện (một tình huống) về trường hợp em (hoặc người khác) đánh giá sự vật, con người một cách sai lầm theo kiểu “Thầy bói xem voi” ?Đáp án: Thấy cây mà chẳng thấy rừng,Thầy bói nói mò, Thầy bói nói dựa.Bài 3: Tìm thành ngữ có nội dung tương ứng với thành ngữ: “ Thầy bói xem voi”Bàp tập4:Nêu một số nét ngắn gọn về hai truyện “ Ếch ngồi đáy giếng” và “Thầy bói xem voi”. Điểm chung : + Nêu ra những bài học về nhận thức (tìm hiểu, đánh giá sự vật, hiện tượng)+ Khuyên răn người ta không được chủ quan trong việc nhìn nhận sự vật, hiện tượng. Điểm riêng:- Ếch ngồi đáy giếng : nhắc nhở con người phải mở rộng tầm hiểu biết, không kiêu ngạo.- Thầy bói xem voi: nêu bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật, hiện tượng. IV. LuyÖn tËp.ThÇy bãi xem voiCỦNG CỐ Hướng dẫn làm bài : 1. Kể lại truyện”Thầy bói xem voi”2. Bài học rút ra từ câu chuyện này. A.Bài học về đối nhân xử thế. B.Bài học về cách nhận thức sự vật. C.Bài học về việc phán đoán sự vật. D.Bài học về đạo đức nghề nghiệp.Cñng cè: Sưu tầm những câu tục ngữ, thành ngữ, những câu chuyện có nội dung giống câu chuyện trên.Tìm những câu chuyện trong thực tế cuộc sống có nội dung giống như chuyện “ Thầy bói xem voi”.Ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« vµ c¸c em!THẢO LUẬN NHÓM:Có ý kiến cho rằng:“Cả năm thầy bói phán xét vừa đúng và cũng vừa sai.” Vậy ý kiến của em như thế nào?* Thái độ của các thầy:+ Tưởng thế nào, hoá ra...+ Không phải, ...+ Đâu có!...+ Ai bảo !...+ không đúng cả! Chính nó...- NT: Sử dụng hàng loạt câu phủ định. => Nhấn mạnh thái độ chủ quan, bảo thủ của các thầy bói và tăng sự kịch tính, căng thẳng của câu chuyện.- Khẳng định chỉ có mình là đúng.- Phản bác ý kiến người khác.