Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 89+90: Văn bản Buổi học cuối cùng

Kiểm tra bài cũ1. Qua văn bản Vượt Thác, cảnh tượng thiên nhiên và con người hiện lên như thế nào? - Thiên nhiên sông nước, cây cối rộng lớn, hùng vĩ .- Con người khoẻ khoắn, lớn lao và có tinh thần vượt khó.2. Đối tượng nào được tác giả tập trung miêu tả trong đoạn trích Vượt Thác ? Dượng Hương ThưĐọc bài thơ “Tiếng mẹ đẻ” của R.Gam-da-tốp và nêu cảm nhậnMơ hồ thấm từng âm thanh tiếng mẹTôi bỗng tỉnh ra. Tới giây phút lạ lùngTôi chợt hiểu, người chữa tôi khỏi bệnhChẳng thể là ai, ngoài tiếng mẹ thân thươngNhững tiếng khác dành cho dân tộc khácCũng sẽ khiến cho lành bệnh bao ngườiTôi chỉ biết nếu tiếng tôi biến mấtThì tôi sẵn sàng nhắm mắt buông xuôi.卡通风开学演讲PPT模板演讲人：千库网 演讲时间：20xx年xx月Tiết 89 -90: Buổi học cuối cùngI. Tìm hiểu chungPhiếu bài tậpChọn từ ngữ trong ngoặc đơn để hoàn thiện phiếu thông tin về tác giả và tác phẩm An-phông-xơ Đô-đê (1840-1897) là nhà văn nước (Pháp/Anh), tác giả của nhiều tập (thơ/truyện ngắn) nổi tiếng. Buổi học cuối cùng được viết vào thời điểm hai vùng An-dát và Lo-ren của nước (Pháp/ Phổ) được cắt cho quân (Pháp/ Phổ). Sau thất bại của (Pháp/ Phổ) trong chiến tranh Pháp – Phổ (1870 – 1871), các trường học ở hai vùng này bị buộc học bằng tiếng (Đức/ Phổ). Truyện viết về buổi học cuối cùng bằng tiếng (Pháp/ Phổ) tại vùng An-dát.1. Tác giả Là nhà văn hiện thực lỗi lạc của nước Pháp nửa cuối thế kỉ XIX.PCST: Nhẹ nhàng, trong sáng, diễn tả cảm động những nỗi đau và tình thương, đặc biệt là tình yêu quê hương, đất nước.Chuyên viết truyện ngắn.An-phông-xơ Đô-đê (1840 – 1897)2. Tác phẩm Buổi học cuối cùngAn dátLo renSau chiến tranh Pháp – Phổ 1870 – 1871. Hoàn cảnh sáng tácĐọc, tóm tắtĐọc văn bản BHCC và tóm tắt văn bản theo gợi ý của sơ đồ sau:Văn bản BUỔI HỌC CUỐI CÙNGMỞ ĐẦUSỰ KIỆN 1SỰ KIỆN 2SỰ KIỆN KẾT THÚCVăn bản BUỔI HỌC CUỐI CÙNGTrên đường đến trường, Phrăng thấy có những điều khác hẳn mọi ngàyVào lớp, Phrăng ngạc nhiên hơn khi thấy thầy Ha-men dịu dàng và ăn mặc chỉnh tềKhông khí lớp học trang nghiêm. Cuối lớp có nhiều người lớn tuổi cũng đến học đầy đủKhi biết đó là buổi học cuối cùng, Phrăng ân hận vì mình không thuộc bài và trước đây học hành không nghiêm túcBài học cuối cùng thầy Ha-men giảng thật say sưa và xúc động. Thầy nói những điều sâu sắc về tiếng Pháp, Phrăng chăm chú nghe giảng và cảm thấy rất hiểu bàiKết thúc buổi học, thầy Ha-men nghẹn ngào không nói thành lời, thầy cố viết lên bảng dòng chữ thật to: “NƯỚC PHÁP MUÔN NĂM”Ngôi kểCâu chuyện được kể bằng ngôi thứ mấy? Qua lời của nhân vật nào? Ngôi thứ nhất, qua lời của chú bé PhrăngB. Ngôi thứ nhất, qua lời của thầy Ha - menC. Ngôi thứ ba, qua lời của bác phó rèn Oát-stơD. Ngôi thứ ba, qua lời của cụ già Hô - de- Ngôi thứ nhất, qua lời của chú bé PhrăngNhan đềEm hiểu thế nào về nhan đề “Buổi học cuối cùng”? Buổi học cuối cùng của một học kì. B. Buổi học cuối cùng của một năm. C. Buổi học cuối cùng của môn Tiếng Pháp. D. Buổi học cuối cùng trước khi Phrăng 	 	 chuyển đến ngôi trường mới. Buổi học cuối cùng của môn Tiếng Pháp.Bố cụcP1: Từ đầu “vắng mặt con”: Quang cảnh trước buổi học P2: Tiếp “cuối cùng này”: Diễn biến buổi học cuối cùngP3: Còn lại: Cảnh kết thúc buổi học cuối cùngII. Đọc hiểu văn bản1. Quang cảnh hôm diễn ra buổi học cuối cùngTrên đường đến trường: khác lạỞ trường: yên tĩnh, trang nghiêm, khác thườngBáo hiệu một điều gì nghiêm trọng, khác thường.Vùng An-dát rơi vào tay bọn Đức. Đây là buổi học tiếng Pháp cuối cùng.THẢO LUẬN NHÓM(5 phút)Vẽ sơ đồ thể hiện suy nghĩ, tâm trạng của Phrăng trước, trong và sau buổi học cuối cùng.2. Nhân vật PhrăngSTART TIMERTIME’S UP!10123459876DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG NHÂN VẬT PHRĂNGTrước BHCCTrong BHCCSau BHCCĐịnh trốn học đi chơi nhưng cưỡng lại được nên lại đến trường. Ngượng nghịu, xấu hổ khi vào muộn.- Ngạc nhiên vì trang phục của thầy giáo và quang cảnh lớp học.- Choáng váng khi biết đây là BHCC- Nguyền rủa kẻ thù.- Xấu hổ, nuối tiếc vì không thuộc bài.- Xúc động:“Ôi! Tôi sẽ nhớ mãi buổi học này.”- Cảm thấy thầy thật lớn lao Chú bé lười học, nhút nhát nhưng khá trung thực. Biết căm thù giặc; ân hận, xấu hổ, tự trách mình (nhưng đã muộn) Hiểu được ý nghĩa thiếng liêng của tiếng mẹ đẻ.Ý thức được nỗi đau mất nước, không còn được nói tiếng của dân tộc.Qua những chi tiết vừa phân tích, em có cảm nhận gì về nhân vật Phrăng (về hình ảnh, phẩm chất )?PhrăngQuý trọng thầy và có tình yêu sâu sắc với tiếng Pháp. Là một cậu bé hồn nhiên, chân thật, biết lẽ phải. Đó là tình yêu tiếng nói dân tộc, một cụ thể của lòng yêu nước.Câu hỏi nhanhÝ nào sau đây không đúng với tâm trạng của Phrăng? Mải chơi, sợ thầy kiểm tra bài nên muốn trốn học. Xấu hổ, ân hận và thấm thía trước lỗi lầm của mình; muốn sửa chữa nhưng đã muộn. Thương và kính yêu thầy. Vui vẻ khi từ nay không phải học tiếng Pháp nữa. Em có suy nghĩ như thế nào từ câu chuyện của Phrăng? Tuổi còn nhỏ, chẳng vội học, hãy vui chơi cho thoải mái, sau này học vẫn kịp chán. Vui chơi thoải mái nhưng không sao nhãng việc học hành để sau này phải ân hận và nuối tiếc. Học tập không chỉ lấy kiến thức cho mình để sau này có một tương lai tươi sáng hơn mà còn là trách nhiệm của người học sinh đối với gia đình và xã hội. Cả B và C đều đúng. Qua nhân vật Phrăng, tác giả muốn thể hiện một khía cạnh khác của chủ đề tư tưởng:Nỗi đau mất nước, mất tự do, không được nói tiếng nói dân tộc là nỗi đau buồn, uất ức, tủi nhục, khó gì sánh được. Tư tưởng ấy càng trở nên gần gũi, thấm thía vì nó được thể hiện qua diễn biến tâm trạng của một chú bé – một cậu học trò ngây thơ như Phrăng.Tóm tắt đặc điểm của thầy Ha-men theo gợi ý của sơ đồ sau (5 phút)2. Thầy Ha-menThầy Ha-menThái độVới nghề .Với tiếng Pháp .Với nước Pháp . .Lời nói .Trang phục . . . .Hành động cuối giờ TRANG PHỤCTHÁI ĐỘLỜI NÓIHÀNH ĐỘNG CUỐI GIỜ Mặc áo Rơ-đanh-gốt màu xanh, diềm lá sen.- Lời lẽ dịu dàng, chỉ nhắc nhở chứ không trách phạt.- Người tái nhợt, nghẹn ngào không nói hết câu. Yêu thương học sinh. Đau đớn, xót xa tột độ Yêu nước thiết tha. Đẹp và trang trọng. Đó là ngôn ngữ hay nhất thế giới, trong sáng nhất, vững vàng nhất. Yêu quý, trân trọng tiếng mẹ đẻ. Đội mũ tròn lụa đen thêu.- Nhiệt tình giảng bài. Muốn mọi người phải giữ lấy.- Cầm phấn viết thật to “Nước Pháp muôn năm”. Tận tụy, yêu thương học sinh. Trân trọng, yêu quý tiếng mẹ đẻ. Yêu nước thiết tha.Trao đổi: Em hiểu và suy nghĩ như thế nào về lời nói của thầy Hamen: “Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ được tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa của chốn lao tù ” Hình ảnh so sánh đầy sức thuyết phục, khẳng định sức mạnh to lớn của tiếng nói dân tộc. Tiếng nói không chỉ là tài sản vô cùng quý báu của dân tộc mà còn là phương tiện, là vũ khí đấu tranh với kẻ thù. Vì vậy, yêu quý giữ gìn tiếng nói dân tộc là thể hiện lòng yêu nước của mỗi người, mỗi dân tộc.Theo em, điều tuyệt vời nhất mà thầy Ha – men làm được qua buổi học tiếng Pháp cuối cùng là gì?Với tư cách giáo viên, thầy Ha-men đã truyền sức mạnh cảm hóa mãnh liệt đối với học trò; với tư cách công dân, thầy thể hiện tình yêu đất nước và dân tộc cao đẹp.III. Tổng kết1. Nội dung2. Nghệ thuậtNêu bật giá trị thiêng liêng và sức mạnh của tiếng nói dân tộc.Kể chuyện bằng ngôi thứ nhấtNgôn ngữ tự nhiên với giọng kể chân thật, xúc động.Miêu tả tâm lí nhân vật qua ngôn ngữ, hành động, suy nghĩ.Xây dựng tình huống truyện độc đáoHướng dẫn tự họcTừ nội dung, ý nghĩa văn bản, em hãy viết 1 bức thư gửi cho chính mình trong quá khứ để nói về sự cần thiết của việc học tiếng ViệtĐọc bài thơ sau đây và nêu điểm giống nhau về tình cảm của tác giả Huy Cận và tác giả An-phông-xơ Đô – đê đối với tiếng mẹ đẻ:“Nằm trong tiếng nói yêu thươngNằm trong tiếng Việt vấn vương một đờiSơ sinh lòng mẹ đưa nôiHồn thiêng đất nước cũng ngồi bên con.Tháng ngày con mẹ lớn khôn, Yêu thơ, thơ kể lại hồn ông cha.Đời bao tâm sự thiết thaNói trong tiếng nói lòng ta thuở giờ ”Có ý kiến cho rằng: Với tư cách giáo viên, thầy Ha-men đã truyền sức mạnh cảm hóa mãnh liệt đối với học trò; với tư cách công dân, thầy thể hiện tình yêu đất nước và dân tộc cao đẹp. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?Lòng yêu nước của thầy Ha-men và cậu học trò Phrăng có điểm gì thống nhất và điểm gì khác biệt?BẮT BƯỚMCatch a Butterfly 1TEAM A2345678910547931628101TEAM B2345678910CHÚC MỪNG ĐỘI ACONGRATULATIONS TEAM ACHÚC MỪNG ĐỘI BCONGRATULATIONS TEAM BPIPIA. Giặc phương Bắc (Trung Quốc)Trong lịch sử, kẻ thù nào của dân tộc có âm mưu đồng hóa: Bắt dân ta học tiếng Hạ, nói tiếng Hán song đều thất bại?B. Thực dân PhápC. Đế quốc MỹD. Phát xít ĐứcGO HOMEKhông khí đặc biệt, khác thường, cảm động của BHCCCảnh cụ già Hô-de không những đến dự lớp học, mang theo sách học mà còn run giọng đọc theo lũ trò nhỏ nói lên điều gì??B. Thể hiện lòng yêu tiếng Pháp, yêu nước Pháp đến xót xa, nghẹn ngào của người dân Pháp C. Cả A và B saiD. Cả A và B đúngGO HOMEA. Ngôn ngữ là công cụ giao tiếp quan trọng nhất của con người trong mọi hoàn cảnhCâu nói của thầy Ha-men: “Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ được tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa của chốn lao tù ” có ý nghĩa gì?B. Ngôn ngữ lưu giữ cho con người t.y văn hóa dân tộc, t.y quê hương Tổ quốc, tạo động lực đấu tranh giành độc lập khi dân tộc rơi vào cảnh nô lệ.C. Ngôn ngữ là công cụ giúp cho con người tư duy, suy nghĩ trong mọi hoàn cảnhD. Ngôn ngữ giúp cho con người ở chốn lao tù giao tiếp với nhau, liên kết những người cùng khổ đấu tranh giành độc lập khi dân tộc rơi vào cảnh nô lệGO HOMEA. Ph răng chủ yếu được miêu tả qua tâm trạng, suy nghĩ; thầy Ha-men chủ yếu được miêu tả qua ngoại hình, cử chỉ, lời nóiNghệ thuật miêu tả chú bé Phrăng và thầy Ha-men có gì khác biệt?B. Ph răng được miêu tả kĩ lưỡng, còn thầy Ha-men được miêu tả sơ lượcC. Ph răng chủ yếu được miêu tả qua ngoại hình, cử chỉ, lời nói; thầy Ha-men chủ yếu được miêu tả qua tâm trạng, suy nghĩD. Ph răng được miêu tả qua những chi tiết ; thầy Ha-men chủ yếu được miêu tả qua tâm trạng, suy nghĩGO HOMEA. Chúng ta cần yêu quý, giữ gìn, học tập để nắm vững tiếng nói của dân tộc mình vì đó là chìa khóa chốn lao tù, khi đất nước rơi vào vòng nô lệLời khuyên nào dưới đây phù hợp nhất với nội dung của truyện Buổi học cuối cùng?B. Chúng ta cần yêu quý, trân trọng những bài giảng của thầy cô vì đó là chìa khóa tri thức, giúp ta hiểu biết, trưởng thành hơn C. Chúng ta cần phải yêu quý mảnh đất quê hương và những người dân thường bình dị, vì họ là những người sẽ đồng cam cộng khổ, sát cánh bên ta khi đất nước rơi vào vòng nô lệ.D. Chúng ta cần có trách nhiệm với việc học tập cá nhân, cũng như những việc lớn lao hơn trong công cuộc đấu tranh bảo vệ đất nướcGO HOMEA. Biểu hiện nỗi đau tột cùng khi đất nước rơi vào vòng nô lệKhi buổi học kết thúc, hành động cảu thầy Ha-men (“dằn mạnh hết sức”, “cố viết thật to: Nước Pháp muôn năm!”) có ý nghĩa gì?B. Biểu hiện ý chí không khuất phục trước kẻ thùC. Thể hiện t.y và niềm tin vào tương lai đất nướcD. Tất cả các đáp án trênGO HOMEA. Là buổi học cuối cùng trong năm học.Hai chữ cuối cùng trong nhan đề Buổi học cuối cùng có ý nghĩa gì?B. Là buổi học cuối cùng được học bằng tiếng Pháp.C. Là buổi học cuối cùng được học bằng tiếng Phổ.D. Là buổi học cuối do thầy Ha-men dạy..GO HOMEA. Thể hiện tinh thần chống chiến tranh xâm lượcGiá trị cao cả của truyện Buổi học cuối cùng là gì?B. Đề cao tình thầy trò và lòng gắn bó với mái trường thân yêu. C. Lên án những nhà lãnh đạo nước Pháp trong việc nhượng đất đai cho nước Phổ.D. Thể hiện lòng yêu nước trong một biểu hiện cụ thể là yêu tiếng nói dân tộc.GO HOMEA. Miêu tả ngoại hình, cử chỉ, lời nói và tâm trạng của họTác giả xây dựng thành công hai nhân vật chính trong truyện Buổi học cuối cùng là nhờ vào B. Cho nhân vật tự nói lên suy nghĩ của mình.C. Tạo ra nhiều chi tiết biểu cảm cho nhân vật thể hiện tình cảm.D. Đề cao giá trị của tiếng Pháp đối với người đọc.GO HOMEA. Cụ già Hô-deTruyện Buổi học cuối cùng được kể theo lời của ai?B. Bác phó rèn Oát-stơC. Nhân vật xưng tôi tên là PhrăngD. Thầy Ha-men.GO HOME