Bài giảng Vật lý Lớp 6 - Chủ đề: Sự nở vì nhiệt của các chất

Chương II. NHIỆT HỌCCác loại nhiệt kế hoạt động dựa vào nguyên tắc nào?Tại sao khinh khí cầu bay lên được?Tại sao tôn lợp nhà thường có dạng lượn sóng? CHỦ ĐỀ: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤTEpphen ( 1832 – 1923 ) ?Đây là công trình nổi tiếng nào? Tháp Epphen làm bằng thép, cao 320m, do kỹ sư người Pháp tên là Epphen thiết kế. Tháp được xây dựng vào năm 1889 tại quảng trường Mars, nhân dịp hội chợ quốc tế lần thứ nhất tại Pari. Hiện nay tháp được dùng làm trung tâm phát thanh và truyền hình và là điểm du lịch nổi tiếng của nước Pháp.10 cm01/01/189001/ 07/ 1890BTCác phép đo chiều cao tháp vào ngày 01/01/1890 và ngày 01/07/1890 cho thấy, trong vòng 06 tháng tháp cao thêm hơn 10cm. Tại sao lại có sự kì lạ đó? Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể ” lớn lên “được hay sao? CHỦ ĐỀ:SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤTA. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:1. Làm thí nghiệm:? Nêu tên dụng cụ và cách tiến hành thí nghiệm ở hình H 18.1 CHỦ ĐỀ:SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤTDụng cụ:+Quả cầu kim loại.+Đèn cồn.+Vòng kim loạiLàm thí nghiệm: H18.1 SGK - Trước khi hơ nóng quả cầu bằng kim loại, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không? Nhận xét. CHỦ ĐỀ:SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤT50100150200Cm3250- Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu bằng kim loại, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không? Nhận xét- Nhúng quả cầu được hơ nóng vào nước lạnh, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không? Nhận xétKQTN CHỦ ĐỀ:SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤTLàm thí nghiệm: H18.1 SGK Làm thí nghiệm: H18.1 SGK CHỦ ĐỀ:SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤTTiến hành thí nghiệmHiện tượng- Trước khi hơ nóng quả cầu bằng kim loại, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không? Nhận xét.- Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu bằng kim loại, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không? Nhận xét- Nhúng quả cầu được hơ nóng vào nước lạnh, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không? Nhận xét Quả cầu lọt qua vòng kim loại Quả cầu không lọt qua vòng kim loạiQuả cầu lọt qua vòng kim loại CHỦ ĐỀ:SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CÁC CHẤTA. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:1. Làm thí nghiệm:2. Trả lời câu hỏi:C1: Tại sao sau khi bị hơ nóng, quả cầu lại không lọt qua vòng kim loại? C2. Tại sao khi được nhúng vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại?A. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:1. Làm thí nghiệm:2. Trả lời câu hỏi:3. Rút ra kêt luận:C3. Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:Thể tích quả cầu (1) ........khi quả cầu nóng lên.Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu (2) ............ nóng lên - lạnh đi tăng - giảmtănglạnh điC4: Từ bảng trên có thể rút ra nhận xét gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau?SắtĐồngNhômChấtChiều dài ban đầuChiều dài tăng thêm khi nhiệt độ tăng thêm 500CNhôm100cm0.12cmĐồng100cm0.086cmSắt100cm0.060cmA. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:1. Làm thí nghiệm:2. Trả lời câu hỏi:3. Rút ra kêt luận:C4: Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhauChú ý: Sự nở vì nhiệt theo chiều dài (sự nở dài) của vật rắn có nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật.A. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:3. Rút ra kêt luận:Chú ý: Sự nở vì nhiệt theo chiều dài (sự nở dài) của vật rắn có nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật.Từ công thức D=m/V và d= P/V. Ta thấy:Khi các chất nóng lên thì m, P không thay đổi => V tăng lên nên D và d giảm.Khi các chất lạnh đi thì m, P không thay đổi => V giảm xuống nên D và d tăng.Qua bài học em rút ra kết luận gìChất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.GHI NHỚA. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:1. Làm thí nghiệm:2. Trả lời câu hỏi:3. Rút ra kêt luận:4. Vận dụng:C5: Ở đầu cán (chuôi) dao, liềm bằng gỗ, thường có một ñai bằng sắt gọi là cái khâu dùng để giữ chặt lưỡi dao, liềm. Tại sao khi lắp khâu người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào cán?KhâuKhâuCán LưỡiĐVĐA. Sự nở vì nhiệt của chất rắn:1. Làm thí nghiệm:2. Trả lời câu hỏi:3. Rút ra kêt luận:4. Vận dụng:C5: Khâu dao, liềm phải được nung nóng cho nở ra để dễ lắp vào cán dao. Khi nguội đi khâu co lại xiết chặt vào cán dao.Cã thÓ em ch­a biÕt ?Bê tông (hỗn hợp gồm xi măng, nước, cát, sỏi) nở vì nhiệt gần như thép. Nhờ đó mà các trụ bê tông cốt thép không bị nứt khi nhiệt độ ngoài trời thay đổi- Học thuộc ghi nhớ Làm bài tập 18.1 -> 18.5 SBT- Xem trước bài “ sự nở vì nhiệt của chất lỏng”HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀHướng dẫn bài 18.5 SBTGiá đoThanh ngangTay cầm Thanh ngang đặt vừa khít vào giá đo khi cả hai đều ở nhiệt độ trong phòngTại sao khi hơ nóng thanh ngang, ta không thể đưa được thanh này vào giá đo?b. Hãy tìm cách đưa thanh ngang đã bị hơ nóng vào giá đo mà không cần làm nguội thanh nàyTại sao bóng đèn tròn đang sáng nếu gặp nước mưa hắt vào bóng dễ bị vỡ ngay?12 Tại sao xoong nồi nấu lâu ngày thì đáy bị võng xuống?3 Các nha sĩ khuyên không nên ăn thức ăn quá nóng ( thức ăn ở nhiệt độ cao). Vì sao?4Tại sao rót nước nóng vào cốc thủy tinh dày dễ bị vỡ?