Giáo án Địa lí Lớp 6 - Tuần 23 - Tiết 22: Thời tiết, khí hậu và nhiệt độ không khí - Năm học 2019-2020

Ngày soạn: 09/02/2019 Ngày dạy: 15/02/2019:.Lớp 6	 
Tiết 22- BÀI 18.
THỜI TIẾT, KHÍ HẬU VÀ NHIỆT ĐỘ KHÔNG KHÍ
1. Mục tiêu
a. Kiến thức:
- Phân biệt và trình bày được hai khái niệm: Thời tiết và khí hậu.
- Biết nhiệt độ không khí là gì? Nêu được các nhân tố ảnh hưởng đến sự thay đổi của nhiệt độ không khí.
b. Kĩ năng:
- Làm quen với các dự báo thời tiết hàng ngày. Bước đầu tập làm quen quan sát và ghi chép một số yếu tố thời tiết đơn giản.
- Dựa vào bảng số liệu, tính nhiệt độ trung bình trong ngày, trong tháng,trong năm của một địa phương.
- Dựa vào bảng số liệu, tính lượng mưa trong ngày, trong tháng,trong năm của một địa phương.
c.Thái độ:
- Có ý thức bảo vệ môi trường sống.
2. Chuẩn bị:
a. Chuẩn bị của GV:
- Các bảng thống kê về thời tiết.
- Hình vẽ 48 và 49 SGK phóng to.
b. Chuẩn bị của HS:
- Sgk, tập bản đồ.
3. Tiến trình bài dạy:
a. Kiểm tra bài cũ: 5’
? Trình bày cấu tạo của lớp vỏ khí hay khí quyển?
Đáp án, biểu điểm
* Tầng đối lưu : (4đ’)
+ nằm sát mặt đất , tới độ cao khoảng16 km ;Tầng này tập trung tới 90% không khí.
+ Không khí chuyển động theo chiều thẳng đứng.
+ Nhiệt độ giảm dần khi lên cao (trung bình cứ lên cao 100m,nhiệt độ giảm 0,6 độ c)
+ Là nơi sinh ra tất cả các hiện tượng khí tượng.
* Tầng bình lưu: (3đ’)
+ Nằm trên tầng đối lưu, tới độ cao khoảng 80 km 
+ Có lớp ozôn ,lớp này có tác dụng ngăn cản những tia bức xạ có hại cho sinh vật và con người.
* Các tầng cao: (3đ’)
- Các tầng cao nằm trên tầng bình lưu, không khí của các tầng này cực loãng.
*Đặt vấn đề vào bài mới: 1’ Thời tiết và khí hậu có ảnh hưởng lớn tới cuộc sống hàng ngày của con người, từ ăn, mặc, ở, cho đến các hoạt động sản xuất. Vì vậy, việc nghiên cứu thời tiết và khí hậu là một vấn đề hết sức cần thiết. Để nghiên cứu thời tiết và khí hậu, chúng ta cần nắm được các yếu tố chính là: nhiệt độ, gió và mưa.
b. Dạy nội dung bài mới
Hoạt động của giáo viên
tg
Hoạt động của học sinh
- GV: Hướng dẫn hs đọc mục 1 SGK: “Một ngày có thể có rất nhiều hiện tượng khí tượng sảy ra như: Sáng mưa, chiều nắng nóng.......Đó chính là thời tiết của một ngày.”
tb? Vậy em hãy định nghĩa một cách chính xác thế nào là thời tiết?
- GV: Khí hậu khác với thời tiết đó là các hiện tượng thời tiết lặp đi lặp lại theo một qui luật nhất định trong nhiều năm.
VD: Khí hậu của Sơn La. Tháng 3 - 4 hàng năm thường có gío lào. Tháng 11 - 2 thường có gió mùa Đông Bắc hoạt động, tháng 7 thường có nhiều mưa nhất trong năm.
tb? Em hãy cho biết thế nào là khí hậu?
tb? khí hậu khác với thời tiết như thế nào?
GV: KL
- GV: Hướng dẫn hs đọc từ “Mặt Trời là nguồn cung cấp chính .... gọi là nhiệt độ không khí”
tb? Nhiệt độ không khí là gì?
- GV: Hướng dẫn hs cách đo nhiệt độ bằng nhiệt kế. Người ta thường đo nhiệt độ không khí mỗi ngày ba lần và lúc 5 giờ, 13 giờ và 21 giờ. Trong khi đo nhiệt độ phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2m.
- GV: Hướng dẫn hs quan sát H47 SGK.
k? Tại sao khi đo nhiệt độ cần để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2m?
- GV: Hướng dẫn hs cách tính nhiệt độ trung bình ngày, tháng, năm.
VD: (20 + 24 + 21) : 3 = 21,7oC
- GV: Có ba nguyên nhân cơ bản dẫn đến sự thay đổi của nhiệt độ không khí.
tb? Vậy đó là nguyên nhân nào?
- GV : Nhiệt độ không khí thay đổi giữa biển và đất liền, Thay đổi theo độ cao, thay đổi theo vĩ độ.
- GV: Do đặc tính về lí hoá khác nhau nên sự tăng giảm nhiệt độ của mặt đất và mặt nước khác nhau
k? Sự tăng giảm nhiệt độ không khí trên biển và trên bề mặt đất khác nhau như thế nào?
GV : Ttrên biển không khí nóng lâu và lâu giảm nhiệt độ, trên đất lền không khí nóng nhanh nhưng nhanh giảm nhiệt độ
k? Tại sao không khí trên biển lại mát mẻ về mùa hạ và ấm về mùa đông?
- GV : Do đặc tính hấp thụ nhiệt và giữ nhiệt của nước chậm hơn đất.
GV: Hướng dẫn hs quan sát H48 SGK
k? Dựa vào hình vẽ nhận xét so sánh về độ cao và nhiệt độ giữa hai địa điểm?
GV : Càng lên cao nhiệt độ càng giảm.
tb? Nguyên nhân nào dẫn đến hiện tượng này? 
tb? Nhắc lại cứ lên cao 100m nhiệt độ không khí giảm di như thế nào?
- Cứ lên cao 100m nhiệt độ giảm 0,6oC.
tb? Tính sự trênh lệch độ cao giữa hai địa điểm?
- 25 - 19 = 6oC → 1000m. 
- GV: Hướng dẫn hs quan sát H49 SGK
k? Em có nhận xét gì về sự thay đổi nhiệt độ từ xích đạo lên cực?
- Càng lên đến gần cực nhiệt độ không khí càng giảm
tb? Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này?
- Góc chiếu và thời gian chiếu sáng của mặt trời giảm. 
- GV: hướng dẫn hs đọc phần ghi nhớ cuối bài
8’
16'
12'
1. Thời tiết và khí hậu.
- Thời tiết là sự biểu hiện của các hiện tượng khí tượng ở một địa phương trong một thời gian ngắn.
- Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ở một địa phương,trong nhiều năm.
2. Nhiệt độ không khí và cách đo nhiệt độ không khí. 
- Nhiệt độ không khí là độ nóng lạnh của không khí.
- Tránh ánh nắng chiếu trực tiếp, tránh sự bức xạ nhiệt trực tiếp của mặt đất.
3. Sự thay đổi nhiệt độ của không khí. 
a. Nhiệt độ không khí trên biển và trên đất liền. 
- Nhiệt độ không khí ở những miền nằm gần và những miền nằm sâu trong lục địa có sự khác nhau.
HS 
- Không khí nở ra bốc lên cao giảm nhiệt độ, lớp không khí ở dưới thấp chứa nhiềunên hấp thhụ được nhiều nhiệt hơn. bụi và hơi nước 
b. Nhiệt độ không khí thay đổi theo độ cao.
- Trong tầng đối lưu, càng lên cao nhiệt độ không khí càng giảm.
c. Nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ địa lí
- Không khí ở các vùng vĩ độ thấp nóng hơn không khí ở các vùng vĩ độ cao.
c. Củng cố, luyện tập: 2’
Tịch hợp môi trường và BĐKH
? Tại sao không khí trên mặt đất không nóng nhất vào 12 giờ trưa (lúc bức xạ Mặt Trời mạnh nhất) mà lại nóng nhất vào lúc 13 giờ?
d. Hướng dẫn học sinh học và làm bài ở nhà: 1’
- Học và trả lời bài theo câu hỏi SGK.
- Làm bai tập 1,2 SGK.
- Làm bài tập trong tập bản đồ thực hành.
- Chuẩn bị trước bài mới bài 19 “Khí áp và gió trên Trái Đất”
*Rút kinh nghiệm sau giờ dạy
Nội dung ...
Phương pháp 
Thời gian ...