Giáo án Sinh học Lớp 6 - Bài 32: Thực hành quan sát và phân loại động vật ngoài thiên nhiên

BÀI 32: THỰC HÀNH QUAN SÁT VÀ PHÂN LOẠI ĐỘNG VẬT NGOÀI THIÊN NHIÊN
( Thời gian thực hiện : 2 tiết)
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Quan sát hoặc chụp ảnh được các động vật ngoài thiên nhiên.
- Thực hành kể tên, phân loại được một số động vật và phân chia chúng vào các nhóm theo các tiêu chí phân loại.
2. Năng lực
- Năng lực chung:
+ Chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ của bản thân tìm hiểu các nhóm động vật xung quanh nơi em sống.
+ Gương mẫu, phối hợp với các thành viên trong nhóm hoàn thành các nội dung về mô tả đặc điểm các nhóm động vật , vẽ sơ đồ các nhóm động vật ; Đánh giá kết quả đạt được của nhóm để nhận thấy động vật đa dạng xung quanh ta.
+ Vận dụng linh hoạt các kiến thức, kĩ năng nhận dạng đặc điểm các đại diện động vật và xây dựng tiêu chí phân loại nhóm
+ Viết báo cáo, trình bày và thảo luận về sơ đồ đa dạng các nhóm động vật.
- Năng lực tự nhiên:
+ Nhận biết được các nhóm động vật có thể có tại địa điểm nghiên cứu.
+ Quan sát và chụp ảnh được các loài động vật ngoài thiên nhiên.
+ Thực hành kể tên, phân loại được một số động vật và phân chia chúng vào các nhóm theo các tiêu chí phân loại . Gọi tên được một số động vật có trong thực tiễn và nhận biết được vai trò của chúng trong chăn nuôi.
3. Phẩm chất
- Khách quan, trung thực, có trách nhiệm trong buổi thực hành.
- Kiên trì, tỉ mỉ, cẩn thận trong quá trình quan sát, thực hiện các nhiệm vụ học tập, vận dụng, mở rộng.
- Ham học hỏi, khám phá sự đa dạng trong thế giới thực vật.
- Có ý thức sẵn sàng tham gia các hoạt động tuyên truyền bảo vệ môi trường, bảo vệ các loài động vật trong vườn trường và khu dân cư, đặc biệt các loài động vật có giá trị kinh tế.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
 - Clip giới thiệu về động vật sống trong tự nhiên, và một số động vật đặc trưng của địa phương.
- Laptop, máy chiếu.
- Bảng phụ, bút dạ.
- Phiếu học tập
PHT số 1: 
Hãy xác định các động vật có trong đoạn video sau và điền vào phiếu:
PHT số 1: 
Hãy xác định các tên và nơi sống của các động vật có trong đoạn video :
PHT số 3
Nhóm động vật
Tên động vật
Môi trường sống
Đặc điểm
Ruột khoang
Giun
Thân mềm
Chân khớp
Cá
Lưỡng cư
Bò sát
Chim
Thú
III. Tiến trình dạy học
A. Khởi động
Hoạt động 1: Chơi trò chơi” Quan sát nhanh – kết luận nhanh”
a. Mục tiêu : tạo cho học sinh hứng thú trước khi bắt đầu nội dung bài học.
b. Nội dung: GV tổ chực cho HS xem clip giới thiệu về thiên nhiên
c. Sản phẩm: Phiếu học tập số 1
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Thông báo luật chơi: Quan sát video để trả lời câu hỏi . Kết thúc video sẽ kết thúc trả lời câu hỏi. Cuối buổi học, các nhóm đánh giá lẫn nhau và cho điểm từng nhóm
- Ghi nhớ luật chơi
- Giao nhiệm vụ:
+ Quan sát hình ảnh trong video hãy xác định có những động vật nào xuất hiện trong video?
+ Thời gian hoàn thành nhiệm vụ đúng 1 phút sau khi kết thúc video
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:
Chiếu video để HS quan sát, hỗ trợ HS khi cần thiết
- Thực hiện nhiệm vụ, hoàn thành phiếu học tập số 1
- Thu phiếu học tập của các nhóm
- Nộp phiếu học tập số 1
- Chốt lại và đặt vấn đề vào bài: Các em đã xác định được một số động vật có trong tự nhiên. Vậy xung quanh chúng ta có những động vật nào, động vật đó có ích như thế nào đối với ngành chăn nuôi. Chúng mình sẽ cùng nhau tìm hiểu trong nội dung bài học hôm nay
- Chuẩn bị sách vở học bài
B. Hình thành kiến thức mới
Tiết 1
Hoạt động 2: Quan sát một số đại diện động vật ngoài thiên nhiên
a. Mục tiêu: HS quan sát được một số động vật trong thiên nhiên.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS hoạt động đôi để làm rõ mục tiêu trên.
c. Sản phẩm: Phiếu học tập số 2 cuả HS 
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động củach GV
Hoạt động của HS
- Giao nhệm vụ : GV cho HS quan sát video hình ảnh một số động vật được nuôi trong sở thú
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ :
+ Mỗi bàn có 2 bạn sẽ ghép thành một cặp đôi, thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 2. Sau khi hoàn thanh phiếu học tập , đại diện một nhóm trình bày kết quả
Thực hiện nhiệm vụ thảo luận đôi hoàn thành phiếu học tập số 2
- Báo cáo kết quả:
+ Chon một nhóm lên bảng trình bày kết quả.
+ GV gọi nhóm khác nhận xét
+ GV nhận xét, bổ sung
- Nhóm được chọn trình bày kết quả.
- Nhóm khác nhận xét.
- Tổng kết: 
+ Tổng hợp các động vật có trong video và khu vực sống của các động vật
Ghi nhớ thông tin 
Hoạt động 3: Phân loại một số động vật ngoài thiên nhiên
a. Mục tiêu: HS lập được bảng báo cáo kết quả thực hành phân loại hình ảnh về động vật đã quan sát.
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm 4 để hoàn thành mục tiêu
c. Sản phẩm: Phiếu học tập số 3
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Giao nhiệm vụ: Quan sát phiếu học tập số 1 và số 2 kết hợp với nội dung điều tra về một số động vật có tầm quan trọng đối với nền kinh tế địa phương hoạt động nhóm 4 hoàn thành phiếu học tập số 3
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ: 	
Mỗi nhóm 4 HS thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 3.
GV hỗ trợ khi HS cần
- Thực hiện nhiệm vụ thảo luận hoàn thành phiếu học 
- Kết quả: HS hoàn thành phiếu học tập số 3.
- Hoàn thành phiếu học tập
Gợi ý hoàn thành PHT số 3
Nhóm động vật
Tên động vật
Môi trường sống
Đặc điểm
Ruột khoang
Sứa
Nước
Cơ thể đối xứng tỏa tròn
Giun
Giun đất
Trong đất
Cơ thể phân đốt
Thân mềm
Trai sông
Nước
Có hai mảnh vỏ
Chân khớp
Cua
Nước
Bộ xương ngoài bằng kitin...
Cá
Cá chép
Nước
Hô hấp bằng mang
Lưỡng cư
Ếch
Vừa trên cạn vừa dưới nước
Da ẩm ướt, hô hấp bằng da và phổi
Bò sát
Thằn lằn
Trên cạn
Da khô, phủ vảy. Hô hấp bằng phổi
Chim
Bồ câu
Trên cạn
Da khô, phủ lông vũ, chân trước biến đổi thành cánh
Thú
Mèo
Trên cạn
Da phủ lông mao. Hô hấp bằng phổi
Tiết 2
Hoạt động 4: Xây dựng khóa lưỡng phân
a. Mục tiêu: Xây dựng được khóa lưỡng phân cho nhóm động vật không xương sống và có xương sống.
b. Nội dung: GV tiếp tục tổ chức cho HS thảo luận nhóm 4 để hoàn thành mục tiêu
c. Sản phẩm: Sơ đồ khóa lưỡng phân của các nhóm động vật
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Giao nhiệm vụ:
+ Dựa vào thông tin trong phiếu học tập số 3. Hãy thảo luận nhóm 4 xây dựng khóa lưỡng phân cho các nhóm động vật không xương sống và động vật có xương sống.
+ Thực hiện nhiệm vụ trên bảng phụ. Thời gian 5 phút
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn HS thực hiện:
GV quan sát, hướng dẫn HS khi cần thiết
- Phân công nhiệm vụ các thành viên trong nhóm, tiến hành nhiệm vụ.
- Kết quả:
GV quan sát kết quả thảo luận nhóm của HS
- Hoàn thành khóa lưỡng phân
Gợi ý xây dựng khóa lưỡng phân
Cua
Động vật không xương sống
Ruột khoang
Trai sông
Giun đất
Sứa
Chân khớp
Thân mềm
Giun
 Động vật có xương sống HS làm tương tự
Hoạt động 5: Báo cáo kết quả thực hành
a. Mục tiêu: Rèn luyện cho HS tự tin thuyết trình
b. Nội dung: GV tổ chức cho HS thuyết trình kết quả thảo luận nhóm
c. Sản phẩm: HS chủ động, tích cực tham gia thuyết trình về kết quả thảo luận
d. Tổ chức thực hiện
	Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Giao nhiệm vụ: 
Đại diện một số nhóm trình bày kết quả thảo luận nhóm. Thời gian trình bày tối đa 3 phút
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:
+ HS có thể xây dựng báo cáo thực hành dưới dạng Power – point hoặc áp phích
+ GV quan sát, hỗ trợ HS khi cần thiết
- Phân công nhiệm vụ báo cáo các phần cho từng thành viên trong nhóm, tiến hành thực hiện nhiệm vụ
- Báo cáo kết quả:
+ Mời từng nhóm lên bảng trình bày kết quả thảo luận.
 Nhóm trình bày kết quả nghiên cứu, quan sát, thảo luận
- Đánh giá
Yêu cầu các nhóm nhận xét, cho điểm chéo lẫn nhau.
GV thu phiếu học tập của các nhóm xem các nhóm chấm đúng hay không
Các nhóm chấm điểm cho nhóm bạn, báo cáo điểm của nhóm bạn
- Tổng kết:
GV nhận xét về quá trình thực hành của HS
+ Ý thức kỉ luật.
+ Tính tích cực trong việc thảo luận nhóm của HS.
+ GV giới thiệu thêm các cấp độ cần bảo vệ động vật ở Việt Nam.
- Theo dõi đánh giá của giáo viên
Hoạt động 6: Luyện tập 
a. Mục tiêu: học sinh sử dụng kiến thức đã học hoàn thành nhiệm vụ
b. Nội dung: HS làm poster để tuyên truyền thông điệp bảo vệ các loài động vật hoang dã và môi trường sống của chúng 
c. Sản phẩm : Bảng poster
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Giao nhiệm vụ:
Mỗi nhóm 4 bạn, vẽ poster để tuyên truyền thông điệp bảo vệ các loài động vật hoang dã và môi trường sống 
Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ:
GV quan sát, hỗ trợ HS khi cần thiết
Làm poster
- Báo cáo kết quả:
Các nhóm treo poster lên bảng, GV đánh giá một số nhóm
Theo dõi đánh giá của giáo viên
- Tổng kết:
Đánh giá quá trình làm việc của các nhóm. Khen ngợi HS
HS lắng nghe
Hoạt động 7: Vận dụng
a. Mục tiêu: Học sinh vận dụng kiến thức đã học trả lời câu hỏi thực tế
b. Nội dung: Dùng phiếu học tập để trả lời các câu hỏi liên quan đến chăn nuôi.
c. Sản phẩm: Phiếu trả lời câu hỏi của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Giao nhiệm vụ:
Trả lời câu hỏi dưới đây vào phiếu học tập, tiết sau nộp lại cho GV.
+ Câu hỏi: Bà con nông dân cần phải làm gì để đẩy mạnh phát triển ngành chăn nuôi
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ:
+ Thực hiện tại nhà, GV đưa ra hướng dẫn cần thiết
- Thực hiện nhiệm vụ tại nhà
- Báo cáo kết quả:
Tiết học tiếp theo nộp phiếu trả lời cho GV
- Theo dõi đánh giá của GV
C. Dặn dò
 - HS hoàn thành bài tập trong vở bài tập
- Chuẩn bị bài mới trước khi đến lớp.
D. Kiểm tra đánh giá thường xuyên
- Kết thúc bài học, GV cho HS tự đánh giá theo bảng sau
Họ- Tên HS: 
Các tiêu chí
Tốt
Khá
TB
Chưa đạt
Chuẩn bị bài trước khi đến lớp
Tham gia hoạt động theo nhóm 
Xây dựng được khóa lưỡng phân về các động vật tìm hiểu trong bài
Ứng dụng vào thực tế