Giáo án Sinh học Lớp 6 (Bộ sách Chân trời sáng tạo) - Bài 33: Đa dạng sinh học

BÀI 33: ĐA DẠNG SINH HỌC
(3 TIẾT)
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Nêu được thế nào là đa dạng sinh học.
- Nêu được vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên và trong thực tiễn.
- Trình bày được các nguyên nhân làm suy giảm đa dạng sinh học.
- Trình bày được các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học.
2. Năng lực
Năng lực chung:
Tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ.
Giao tiếp và hợp tác:Tập hợp nhóm, Xác định nội dung; Thảo luận với các thành viên trong nhóm; Nhận ra và điều chỉnh những hạn chế của bản thân khi tham gia thảo luận nhóm;
Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Sáng tạo trong thiết kế các sản phẩm học tập
Năng lực khoa học tự nhiên:
Nhận thức khoa học tự nhiên: Nêu được vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên và trong thực tiễn (làm thuốc, làm thức ăn, chỗ ở, bảo vệ môi trường,...);
Tìm hiểu tự nhiên: Nhận dạng được một số đại diện sinh vật có ích trong tự nhiên và đời sống;
Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giải thích được vì sao cẩn bảo vệ đa dạng sinh học.
3. Phẩm chất
Trách nhiệm: Có trách nhiệm bảo vệ sự đa dạng sinh học.
Nhân ái: Yêu thương, tôn trọng ý kiến của các thành viên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập theo nhóm.
Chăm chỉ: luôn cố gắng vươn lên trong học tập.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
Video hình ảnh về một số nơi có cảnh thiên nhiên đẹp ở Việt Nam
Tranh ảnh về đa dạng sinh học ở các môi trường khác nhau.
Giấy Ao, màu vẽ.
Phiếu học tập:
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
NHÓM: ..
Câu hỏi: Kể tên các địa điểm có thiên nhiên đẹp ở Việt Nam.
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
NHÓM: ..
Thời gian: ..phút
Yêu cầu: Học sinh quan sát hình 40.1 đến hình 40.4 trả lời các câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Em hiểu thế nào là Đa dạng sinh học ?
Câu hỏi 2: Hoàn thành các thông tin vào bảng sau:
Đặc điểm
Hoang mạc
Đài nguyên
Rừng mưa nhiệt đới
Khí hậu
Thực vật
Động vật
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3
NHÓM: ..
Thời gian: ..phút
Yêu cầu: Học sinh quan sát hình 40.5 đến hình 40.7 trả lời các câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Trình bày các vai trò của đa dạng sinh học ?
Câu hỏi 2: Hoàn thành các thông tin vào bảng sau:
Giá trị của đa dạng sinh học
Tên sinh vật
Tinh trạng
thực tê
Trồng/Nuôi được để sử dụng
Thu ngoài thiên nhiên
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4
NHÓM: ..
Thời gian: ..phút
Yêu cầu: Học sinh quan sát hình 40.8 đến hình 40.9 trả lời các câu hỏi sau:
Câu hỏi 1: Trình bày các nguyên nhân gây suy giảm đa dạng sinh học?
Câu hỏi 2: Trình bày các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học?
III. Tiến trình dạy học
A. Khởi động 
Hoạt động 1: Khởi động
a. Mục tiêu: tạo sự hứng thú để học sinh bày tỏ được quan điểm cá nhân về đa dạng sinh học.
b. Nội dung: GV tổ chức cho học sinh xem clip giới thiệu về đa dạng sinh học, Hs xem clip và hoàn thành nội dung phiếu học tập.
c. Sản phẩm: câu trả lời của học sinh trong phiếu học tập số 1.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV
Hoạt động của học sinh
- Thông báo luật chơi: Quan sát video về vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Nam để trả lời câu hỏi trong PHT số 1.
- Ghi nhớ luật chơi
- Giao nhiệm vụ: 
+ Kể tên các địa điểm có thiên nhiên đẹp ở Việt Nam.
+ Thời gian hoàn thành nhiệm vụ là đúng 1 phút sau khi kết thúc video.
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ:
+ Quan sát, gợi ý, hỗ trợ khi cần thiết
- Thực hiện nhiệm vụ.
- Thu phiếu học tập của các nhóm
- Nộp phiếu học tập
- Chốt lại và đặt vấn đề vào bài: Trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng có rất nhiều cảnh đẹp, đa dạng và phong phú. Nguyên nhân nào tạo lên sự đa dạng và phong phú của thiên nhiên. Bài học hôm nay chúng ra sẽ làm rõ vấn đề trên
- Chuẩn bị sách vở học bài
B. Hình hành kiến thức mới
TIẾT 1- Hoạt động 2: Tìm hiểu về đa dạng sinh học
a. Mục tiêu: Nêu được thế nào là đa dạng sinh học.
b. Nội dung: GV tổ chức cho học sinh hoạt động đôi để làm rõ mục tiêu trên.
c. Sản phẩm: phiếu học tập số 2 của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV
Hoạt động của học sinh
- Giao nhiệm vụ: Quan sát hình ảnh 40.1 đến hình 40.4 SGK hoạt động cặp đôi hoàn thành phiếu học tập số 2
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ:
+ Mỗi bàn có 2 bạn sẽ ghép thành 1 cặp đôi, thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 2. Sau khi thảo luận xong, nhóm nào xung phong trình bày có chất lượng tốt sẽ được tặng điểm
- Thực hiện nhiệm vụ thảo luận đôi hoàn thành phiếu học tập số 2
- Báo cáo kết quả: 
+ Chọn 1 cặp đôi lên bảng trình bày kết quả
+ Mời nhóm khác nhận xét
+ GV nhận xét sau khi các nhóm đã có ý kiến nhận xét bổ sung
- Nhóm được chọn trình bày kết quả
- Nhóm khác nhận xét
- Tổng kết
+ Tổng hợp để đi đến kết luận về khái niệm đa dạng sinh học. 
+ Yêu cầu học sinh chốt lại kết luận về khái niệm đa dạng sinh học.
à Đa dạng sinh học là sự phong phú về số lượng loài, số cá thể trong loài và môi trường sống. Đa dạng sinh học thể hiện sự thích nghi của sinh vật với các điều kiện sống khác nhau.
- Kết luận về khái niệm khoa học tự nhiên
- Ghi kết luận vào vở 
TIẾT 2- Hoạt động 3: Tìm hiểu vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên và thực tiễn
a. Mục tiêu: 
Nêu được vai trò của đa dạng sinh học trong tự nhiên và trong thực tiễn.
b. Nội dung: GV tổ chức cho học sinh hoạt động đôi để làm rõ mục tiêu trên.
c. Sản phẩm: phiếu học tập số 3 của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV
Hoạt động của học sinh
- Giao nhiệm vụ: Quan sát hình ảnh 40.5 đến hình 40.7 SGK hoạt động cặp đôi hoàn thành phiếu học tập số 3
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ:
+ Mỗi bàn có 2 bạn sẽ ghép thành 1 cặp đôi, thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 3. Sau khi thảo luận xong, nhóm nào xung phong trình bày có chất lượng tốt sẽ được tặng điểm
- Thực hiện nhiệm vụ thảo luận đôi hoàn thành phiếu học tập số 3
- Báo cáo kết quả: 
+ Chọn 1 cặp đôi lên bảng trình bày kết quả
+ Mời nhóm khác nhận xét
+ GV nhận xét sau khi các nhóm đã có ý kiến nhận xét bổ sung
- Nhóm được chọn trình bày kết quả
- Nhóm khác nhận xét
- Tổng kết
+ Tổng hợp để đi đến kết luận về khái niệm đa dạng sinh học. 
+ Yêu cầu học sinh chốt lại kiến thức:
à Đa dạng sinh học giúp cân bằng sinh thái, tạo ra mối liên hệ mật thiết, nhất là về mặt dinh dưỡng giữa các loài trong tự nhiên.
Đa dạng thực vật điều hoà không khí, làm sạch môi trường, chắn sóng và chống sạt lở ven biển.
- Kết luận về khái niệm khoa học tự nhiên
- Ghi kết luận vào vở 
TIẾT 3- Hoạt động 4: Tìm hiểu một số hoạt động làm suy giảm 
đa dạng sinh học
a. Mục tiêu: 
Trình bày được các nguyên nhân làm suy giảm đa dạng sinh học.
Trình bày được các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh học.
b. Nội dung: GV tổ chức cho học sinh hoạt động đôi để làm rõ mục tiêu trên.
c. Sản phẩm: phiếu học tập số 4 của học sinh.
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV
Hoạt động của học sinh
- Giao nhiệm vụ: Quan sát hình ảnh 40.8 đến hình 40.9 SGK hoạt động cặp đôi hoàn thành phiếu học tập số 4
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ:
+ Mỗi bàn có 2 bạn sẽ ghép thành 1 cặp đôi, thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 4. Sau khi thảo luận xong, nhóm nào xung phong trình bày có chất lượng tốt sẽ được tặng điểm
- Thực hiện nhiệm vụ thảo luận đôi hoàn thành phiếu học tập số 3
- Báo cáo kết quả: 
+ Chọn 1 cặp đôi lên bảng trình bày kết quả
+ Mời nhóm khác nhận xét
+ GV nhận xét sau khi các nhóm đã có ý kiến nhận xét bổ sung
- Nhóm được chọn trình bày kết quả
- Nhóm khác nhận xét
- Tổng kết
+ Tổng hợp để đi đến kết luận về khái niệm đa dạng sinh học. 
+ Yêu cầu học sinh chốt lại kiến thức.
à Mất đa dạng sinh học là mất đi sự cân bằng sinh thái; ô nhiễm môi trường; mất nguồn cung cấp lương thực-thực phẩm, dược liệu từ tự nhiên.
Chúng ta cẩn bảo vệ đa dạng sinh học để duy trì sự cân bằng sinh thái; bảo vệ môi trường; duy trì nguồn lương thực - thực phẩm, dược liệu, ... bền vững; chung sống hoà bình với thiên nhiên và bảo vệ được nơi sống, nguồn sống cho nhiều loài sinh vật, giảm nguy cơ tuyệt chủng của nhiều loài sinh vật quý, hiếm.
- Kết luận về khái niệm khoa học tự nhiên
- Ghi kết luận vào vở 
Hoạt động 5. Luyện tập
a. Mục tiêu: học sinh sử dụng kiến thức đã học trả lời các câu hỏi trong SGK
b. Nội dung: vẽ sơ đồ tư suy
c. Sản phẩm: sơ đồ tư duy được vẽ bởi học sinh
d. Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV
Hoạt động của học sinh
- Giao nhiệm vụ: 
+ Mỗi nhóm 4 bạn, vẽ sơ đồ tư duy trả lời câu hỏi: Em hãy vẽ sơ đồ tư duy về đa dạng sinh học (khái niệm, vai trò, các nguyên nhân gây suy giảm, các biện pháp bảo vệ)
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ: GV quan sát, hỗ trợ khi cần thiết
- Làm poster
- Báo cáo kết quả: 
+ Các nhóm treo sơ đồ lên bảng. GV đánh giá 1 số nhóm
- Theo dõi đánh giá của giáo viên
- Tổng kết: 
+ Đánh giá được nhóm nào nêu được nhiều hoạt động có thể hiện vài trò của khoa học tự nhiên. Khen ngợi học sinh
- Học sinh lắng nghe
Hoạt động 6: Vận dụng
a. Mục tiêu: học sinh vận dụng kiến thức đã học trả lời các câu hỏi thực tế
b. Nội dung: trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa
c. Sản phẩm: câu trả lời của học sinh
d. Tổ chức thực hiện
Hoạt động của GV
Hoạt động của học sinh
- Giao nhiệm vụ: 
+ Câu hỏi: đa dạng sinh học có vai trò như thế nào đối với con người. Lấy Ví dụ cụ thể ?
- Nhận nhiệm vụ
- Hướng dẫn học sinh thực hiện nhiệm vụ: 
+ Thực hiện tại nhà, GV đưa ra hướng dẫn cần thiết
- Thực hiện nhiệm vụ ở nhà
- Báo cáo kết quả: 
+ Tiết học tiếp theo nộp phiếu trả lời cho GV
- Theo dõi đánh giá của giáo viên
C. Dặn dò
- Học sinh làm bài tập SGK, SBT
- Chuẩn bị bài mới trước khi lên lớp
D. Kiểm tra đánh giá thường xuyên
- Kết thúc bài học, Gv cho học sinh tự đánh giá theo bảng sau
Họ và tên học sinh
Các tiêu chí
Tốt
Khá
TB
Chưa đạt
Chuẩn bị bài trước khi đến lớp
Tham gia hoạt động nhóm theo yêu cầu của GV
Nêu được khái niệm khoa học tự nhiên
Nêu được vai trò của khoa học tự nhiên