Giáo án Sinh học Lớp 6 - Chủ đề: Rễ cây

	CHỦ ĐỀ : RỄ CÂY
I/. Xác định vấn đề cần giải quyết:
Xác định được các miền của rễ và chức năng của từng miền.
Phân biệt được các loại rễ.
Mô tả được con đường hút nước và muối khoáng của rễ.
II/. Nội dung :
- Các loại rễ và các miền của rễ
-Sự hút nước và muối khoáng của rễ
-Biến dạng của rễ 
III/ Chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái độ theo chương trình hiện hành:
1. Kiến thức:
- Biết được cơ quan rễ và vai trò của rễ đối với cây. 
- Phân biệt được: rễ cọc và rễ chum
- Trình bày được các miền của rễ và chức năng của từng miền
- Trình bày được vai trò của lông hút, cơ chế hút nước và chất khoáng.
- Phân biệt các loại rễ biến dạng và chức năng của chúng.
2. Kĩ năng
-Tìm kiếm và xử lý thông tin .
- Phản hồi, lắng nghe tích cực trong quá trình thảo luận.
- Thể hiện sự tự tin trong trình bày ý kiến cá nhân
3. Giáo dục tư tưởng: 
Nước, muối khoáng các VSV có vai trò quan trọng đối với thực vật nói riêng và tự nhiên nói chung. GD HS ý thức bảo vệ một số động vật trong đất. Bảo vệ đất chống ô nhiễm môi trường, thoái hoá đất, chống rửa trôi. Đồng thời nhấn mạnh vai trò của cây xanh đối với chu trình nước trong tự nhiên.
IV. Bảng mô tả các mức yêu cầu cần đạt: 
Nội dung
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
Vận dụng cao
Tiết 
1
Các loại rễ chính và biến dạng của rễ
Biết được cơ quan rễ và vai trò của rễ đối với cây. 
Xác định được: rễ cọc , rễ chùm, rễ biến dạng
Kễ tên 1 số cây có rễ cọc, rễ chùm
Phân biệt các loại rễ biến dạng và chức năng.
Tiết 
2
Các miền của rễ, Nhu cầu nước của cây
Trình bày được các miền của rễ và chức năng của từng miền
Xác định được các miền của rễ
Phân biệt các miền của rễ và chức năng của từng miền
Giải thích một sồ hiện tượng thực tế khi các miền của rễ chịu tác động .
Tiết 3
Sự hút nước và muối khoáng của rễ; điều kiện ảnh hưởng Sự hút nước và muối khoáng của rễ; 
Trình bày được vai trò của lông hút, cơ chế hút nước và chất khoáng.
Xác định được con đường hút nước và muối khoáng của rễ
Mô tả con đường hút nước và muối khoáng của rễ
Giải thích được hiện tượng sự hút nước và muối khoáng của rễ cây chịu ảnh hưởng của các điều kiên bên ngoàì
Định hướng năng lực cần hình thành
- Năng lực chung : Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, sáng tạo
- Năng lực đặc thù: tái tạo kiến thức, xác định mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên, giải thích được mối quan hệ đó, phân tích, so sánh, nhận xét đánh giá.
V/ Hệ thống câu hỏi đánh giá:
? Kễ tên 1 số cây có rễ cọc, rễ chùm
? Phân biệt các loại rễ biến dạng và chức năng.
?Trình bày các miền của rễ và chức năng của từng miền
? Hãy phân biệt các miền của rễ và chức năng của từng miền
- Giải thích một sồ hiện tượng thực tế khi các miền của rễ chịu tác động .
?Mô tả con đường hút nước và muối khoáng của rễ
-Giải thích hiện tượng sự hút nước và muối khoáng của rễ cây chịu ảnh hưởng của các điều kiên bên ngoàì
VI/ Hoạt động dạy và học: 
Tiết 1: CÁC LOẠI RỄ CHÍNH VÀ BIẾN DẠNG CỦA RỄ
1/. PHÖÔNG TIEÄN 
 -GV: Tranh ,giaùo aùn.
 -HS: ñoà duøng hoïc taäp, chuaån bò reã caây: caây caûi, caây nhaõn, caây luùa, caây haønh .
2/. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP :
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
1/. Khởi động (5ph)
- ổn định lớp
- Ôn lại kiến thức cũ:
? Mô là gì? Kể tên vài loại mô
? Nêu quá trình phân chia của tế bào
2./. Hình thành kiến thức:(32’)
Hoaït ñoäng 1: CAÙC LOAÏI REÃ
- Yêu cầu quan sát hình và để các mẫu vật lên bàn thảo luận theo kĩ thuật viết chia chúng thành hai nhóm rễ theo hình vẽ (4’) và ghi đặc điểm của từng nhóm rễ.
-Nhaän xeùt
- Quan sát hình và ngồi theo nhóm thảo luận (4’)
!- Nhóm rễ cọc Coù moät reã caùi to khoûe ñaâm thaúng , nhieàu reã con moïc xieân, töø reã con seõ moïc nhieàu hôn
 - Nhóm rễ chùm Goàm nhieàu reã to daøi gaàn baèng nhau moïc toûa töø goác thaân thaønh chuøm
-Keát luaän
STT
NHOÙM 
A
B
1
Teân caây 
-Caây rau caûi, caây mít, caây ñaäu 
-Caây haønh ,coû daïi, ngoâ 
2
-Ñaëc ñieåm chung cuûa reã 
-Coù moät reã caùi to khoûe ñaâm thaúng , nhieàu reã con moïc xieân, töø reã con seõ moïc nhieàu hôn 
-Goàm nhieàu reã to daøi gaàn baèng nhau moïc toûa töø goác thaân thaønh chuøm 
3
-Ñaët teân reã 
-Reã coïc 
-Reã chuøm 
Hoaït ñoäng 2: TÌM HIỂU MỘT SỐ LOẠI RỄ BIẾN DẠNG
- Nêu câu hỏi:
? Có những loại rễ biến dạng nào
- Yêu cầu học sinh đặt các mẫu vật lên bàn và thảo luận theo kĩ năng đọc hợp tác chia các mẫu vật có đặc điểm giống nhau thành từng nhóm riêng, ghi đặc điểm từng nhóm rễ biến dạng đó.(8 phút).
- Nhắc nhở và hướng dẫn quan sát.
- Yêu cầu đại diện từng nhóm trình bày
-Nhận xét
-Yêu cầu quan sát tranh và động não điền từ
-Nhận xét và yêu cầu học sinh sử dụng vật mẫu trình bày 1 phút về tên rễ biến dạng, đặc điểm, chức năng
- Nhận xét
- Tìm hiểu trả lời
! Rễ cũ, rễ móc, rễ thở, giác mút
- Ngồi theo nhóm đặt mẫu vật lên bàn và thảo luận theo kĩ năng đọc hợp tác chia các mẫu vật có đặc điểm giống nhau thành từng nhóm riêng, ghi đặc điểm từng nhóm rễ biến dạng đó.(8 phút)
- Ngồi thảo luận 
-Đại diện từng nhóm trình bày
- Quan sát và điền từ:
!+ Cây sắn có rễ cũ
+ Cây bụt mọc có rễ thở
+ Cây trầu không có rễ móc
+ Cây tầm gửi
- Đại diện vài học sinh trình bày
- Kết luận
Có 04 loại rễ biến dạng: - -Rễ cũ chức năng dự trữ chất dinh dưỡng
-Rễ móc chức năng bám trụ, giúp cây leo lên.
-Rễ thở giúp cây hô hấp trong không khí
-Giác mút:lấy thức ăn từ cây chủ.
3/. Thực hành/ luyện tập:(5’)
 ? Kể tên 1 số cây có rễ cọc, rễ chùm
 ? Hãy phân biệt rễ cọc rễ chum.
?Nêu đặc điểm các loại rễ biến dạng.
4/. Vận dụng, mở rộng(3’)	
Qua hình, em hãy xác định các loại rễ và nêu chức năng?
-Xem trước nội dung các miền của rễ, nhu cầu nước của cây
TIẾT 2. CÁC MIỀN CỦA RỄ, NHU CẦU NƯỚC CỦA CÂY
I/.PHÖÔNG TIEÄN 
 -GV: tranh ,giaùo aùn, mô hình
 -HS:Ñoà duøng hoïc taäp 
II/. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
1/. Khởi động (5ph)
- ổn định lớp
- Ôn lại kiến thức cũ:
 -Neâu caâu hoûi:
 ?Chæ treân hình veõ caùc boä phaän cuûa mieàn huùt vaø chöùc naêng cuûa chuùng ?
 ?Baøi taäp sgk tr 33.
 -Goïi 1-2 hs traû
2/. Hình thành kiến thức:
 Hoạt động 3: CAÙC MIEÀN CUÛA REÃ
-Yeâu caàu hoïc sinh töï naém thoâng tin 
-Treo tranh ,yeâu caàu quan saùt vaø traû lôøi:
 ? Reã caây coù maáy mieàn ? keå teân .
?Chöùc naêng caùc mieàn cuûa reã .
-Nhaän xeùt
-Töï laøm vieäc ñoäc laäp trong khung keát hôïp vôùi quan saùt tranh vaø chuù thích 
!reã caây coù 04 mieàn 
! mieàn tröôûng thaønh coù chöùc naêng daãn truyeàn mieàn huùt haáp thuï nöôùc vaø muoái khoaùng ;mieàn sinh tröôûng laøm cho reã daøi ra ;mieàn choùp reã che chôû cho ñaàu reã.
-Keát luaän:
Reã coù 4 mieàn: mieàn tröôûng thaønh coù chöùc naêng daãn truyeàn mieàn huùt haáp thuï nöôùc vaø muoái khoaùng ;mieàn sinh tröôûng laøm cho reã daøi ra ;mieàn choùp reã che chôû cho ñaàu reã.
Hoaït ñoäng 4: Tìm hieåu NHU CAÀU NÖÔÙC CUÛA CAÂY
- Giới thiệu sơ lược về nhu cầu cần nước của cây
¨ Nöôùc raát caàn cho caây, khoâng coù nöôùc caây seõ cheát
-Nöôùc caàn nhieàu hay ít phuï thuoäc vaøo loaïi caây,caùc giai ñoaïn soáng, caùc boä phaän khaùc nhau cuûa caây .
Reãcaây chæ haáp thuï muoái khoaùng hoøa tan trong ñaát, caây caàn ba loaïi muoái khoaùng laø: ñaïm, laân, kali.
-Nhận xét
- Quan sát lắng nghe
-Ghi nhận
1/.Nhu caàu nöôùc cuûa caây
-Nöôùc raát caàn cho caây, khoâng coù nöôùc caây seõ cheát
2/.Nhu caàu muoái khoaùng cuûa caây.
caây caàn ba loaïi muoái khoaùng laø: ñaïm, laân, kali.
3/. Thực hành/ luyện tập:(5’)
 ? Kể tên các miền của rễ
 ? Hãy phân biệt chức năng từng miền
? Cây sinh trưởng tốt cần những nhu cầu nào
4/. Vận dụng, mở rộng(3’)	
?Qua hình, mô hình em hãy xác định các miền của rễ?
?Cây bị vàng lá, yếu cần nhu cầu phân gì?
-Xem và soạn trước nội dung Sự hút nước và muối khoáng của rễ; điều kiện ảnh hưởng Sự hút nước và muối khoáng của rễ;
Tiêt 3 . SÖÏ HUÙT NÖÔÙC VAØ MUOÁI KHOAÙNG CUÛA REÃ
I/.PHÖÔNG TIEÄN 
 -GV: tranh ,giaùo aùn, mô hình
 -HS:Ñoà duøng hoïc taäp 
II/. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP
Hoaït ñoäng cuûa GV
Hoaït ñoäng cuûa HS
Noäi dung
1/. Khởi động (5ph)
- ổn định lớp
- Ôn lại kiến thức cũ:
 -Neâu caâu hoûi:
 ?Chæ treân hình veõ caùc boä phaän cuûa mieàn huùt vaø chöùc naêng cuûa chuùng ?
 ?Baøi taäp sgk tr 33.
 -Goïi 1-2 hs traû
2/. Hình thành kiến thức:
Hoạt động 5. Con ñöôøng reã caây huùt nöôùc vaø muoái khoaùng
- Yeâu caàu hoïc sinh quan saùt hình 11.2 ,choïn töø thích hôïp ñieàn vaøo choã troáng
-Nhaän xeùt
-Yeâu caàu ñoïc thoâng tin sgk 
? Boä phaän naøo cuûa reã chuû yeáu laøm nhieäm vuï huùt nöôùc vaø muoái khoaùng hoøa tan ?
?Taïi sao söï huùt nöôùc vaø muoái khoaùng cuûa reã khoâng theå taùch rôøi nhau ?
-Nhaän xeùt
- Quan saùt,ñaïi dieän hs leân baûng ñieàn töø thích hôïp vaøo choã troáng.
!-Loâng huùt –voû – maïch goã
 - Loâng huùt 
-Ñoïc thoâng tin vaø traû lôøi 
! Ñoù laø loâng huùt 
! Vì reã caây chæ huùt ñöôïc muoái khoaùng hoøa tan 
-Keát luaän
1/ Con ñöôøng reã caây huùt nöôùc vaø muoái khoaùng 
-Reã caây huùt nöôùc vaø muoái khoaùng hoøa tan nhôø loâng huùt 
-Nöôùc vaø muoái khoaùng trong ñaát ñöôïc loâng huùt haáp thuï chuyeån qua voû tôùi maïch goã ñi leân caùc boä phaän cuûa caây
Hoạt động 6. Nhöõng ñieàu kieän beân ngoaøi aûnh höôûng ñeán söï huùt nöôùc vaø muoái khoaùng cuûa caây 
-Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc thoâng tin sgk vaø traû lôøi caâu hoûi 
?Ñaát troàng ñaõ aûnh höôûng tôùi söï huùt nöôùc vaø muoái khoaùng nhö theá naøo ? ví dungï cuï theå ?
? Cho bieát ñòa phöông em coù loaïi ñaát troàng naøo 
?Nhöõng ñieàu kieän beân ngoaøi naøo aûnh höôûng ñeán söï huùt nöôùc vaø muoái khoaùng cuûa caây ? cho ví duï ?
-Nhaän xeùt
Qua nội dung bài chúng ta cần có ý thức bảo vệ một số động vật trong đất.Bảo vệ đất, chống ô nhiễm môi trường, thoái hóa đất, chống rữa trôi thực vật mới phát triển tốt.
-Ñaïi dieän hs ñoïc thoâng tin vaø traû lôøi
 ! -Ñaát ñaù ong : Nöôùc vaø muoái khoaùng trong ñaát ít söï huùt cuûa reã khoù khaên 
-Ñaát phuø sa: nöôùc vaø muoái khoaùng nhieàu söï huùt cuûa reã thuaän lôïi 
-Ñaát ñoûbazan 
 !Ñaát phuø sa 
!Thôøi tieát, khí haäu, ñaát ñai 
-Keát luaän
a/ Caùc loaïi ñaát troàng khaùc nhau 
b/ Thôøi tieát, khí haäu 
-Caùc yeáu toá beân ngoaøi nhö thôøi tieát, khí haäu, caùc loaïi ñaát khaùc nhau coù aûnh höôûng tôùi söï huùt nöôùc vaø muoái khoaùng cuûa caây
-Caàn cung caáp ñuû nöôùc vaø muoái khoaùng thì caây môùi sinh tröôûng vaø phaùt trieån ñöôïc.
3/. Thực hành/ luyện tập:(5’)
 ? Boä phaän naøo cuûa reã coù chöùc naêng haáp thuï nöôùc vaø muoái khoaùng ?
 ? Chæ treân tranh veõ con ñöôøng haáp thuï nöôùc vaø muoái khoaùng hoøa tan töø ñaát vaøo caây ?
4/. Vận dụng, mở rộng(3’)	
?Qua tranh em hãy xác định điều kiện ảnh hưởng haáp thuï nöôùc vaø muoái khoaùng của rễ?
-Chuẩn bị tiết sau thực hành: 
+ Các loại rễ .
+ Xem lại nội dung chủ đề rễ cây